Gmina zdecyduje, gdzie wypłaci alimenty

To jedna ze zmian z uchwalonej w piątek przez Sejm nowelizacji jeszcze nieobowiązującej ustawy przywracającej Fundusz Alimentacyjny (z 7 września 2007 r. o pomocy osobom uprawnionym do alimentów, DzU nr 192, poz. 1378).

Również poza urzędem

Pierwotna wersja ustawy zakazywała zlecania obsługi świadczeń alimentacyjnych poza urząd. Opinie o tym rozwiązaniu były podzielone.
_ Zlecanie wypłaty zasiłków przez ośrodki pomocy społecznej jest błędem i niszczy zawód pracownika socjalnego _ - twierdzi prof. Marek Andrzejewski z Uniwersytetu Szczecińskiego.

Polecamy: » Raport o ulgach dla rodzin » Najnowsze wiadomości z kraju i ze świata » Codzienny przegląd prasy ekonomicznej

Posłowie postanowili jednak wprowadzić do rządowego projektu poprawkę, która na to pozwala - dziś w większości gmin to właśnie OPS wypłacają wsparcie dla rodzin. Walczyły o nią głównie małe samorządy. Większe nie mogły czekać na ewentualną zmianę ustawy.

_ Wypłatą zasiłków zajmujemy się do końca czerwca. Na mocy uchwały Rady Warszawy obsługę świadczeń rodzinnych oraz alimentacyjnych od lipca przejmują urzędy dzielnicowe. Decyzje zapadły wcześniej, bo przekazanie tych zadań jest dużą operacją. Trudno sobie zaś wyobrazić, aby świadczenia rodzinne wypłacał OPS, a alimentacyjne urząd gminy, skoro często trafiają one do tych samych osób na podstawie tych samych dokumentów _ - zauważa Olga Filipiak-Wadas, wicedyrektor Ośrodka Pomocy Społecznej Warszawa-Wola.

Jest też trzecie wyjście: można utworzyć odrębną jednostkę organizacyjną do ich obsługi. Tak zrobił Poznań, a planują Szczecin i Łódź.

Szersza rodzina

Po nowelizacji do rodziny zaliczać się będzie nie tylko rodziców dziecka uprawnionego do alimentów, ale także drugiego małżonka rodzica lub - co jest nowością - jego konkubenta. Świadczenie może być też przyznane, gdy zasądzono alimenty bez rozwodu rodziców, ale wtedy rodzica-dłużnika nie wlicza się do składu rodziny.

W okresie zasiłkowym dziecko co do zasady powinno mieszkać w Polsce. Gdy jednak wyjedzie do kraju unijnego, nie straci wsparcia ze względu na koordynację świadczeń. Inaczej będzie, jeśli np. student na rok zamieszka w Stanach Zjednoczonych. Wówczas straci prawo do świadczeń alimentacyjnych.

Utrata dochodu

Do katalogu prac zarobkowych poselską poprawką włączono umowy o dzieło i kontrakty menedżerskie.
_ Ma to znaczenie dla stwierdzenia, czy doszło do uzyskania lub utraty dochodu w trakcie okresu zasiłkowego. Przy ustalaniu kryterium dochodowego i tak uwzględnia się wszystkie opodatkowane dochody _ - wyjaśnia Alina Wiśniewska, dyrektor Departamentu Świadczeń Rodzinnych w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej.

Kłopot w tym, że według ustawy o świadczeniach rodzinnych zarobki z umów o dzieło i kontraktów menedżerskich nie wpływają na uzyskanie lub utratę dochodu. Efekt? Gdyby w najbliższym okresie zasiłkowym np. matka w rodzinie uprawnionej do obu rodzajów wsparcia zawarła kontrakt menedżerski, to straciłaby prawo do alimentów, ale do świadczeń rodzinnych – nie. Chyba że wcześniej posłowie wprowadzą poprawkę w tej drugiej ustawie (w Sejmie jest rządowy projekt jej nowelizacji).

Inne zmiany wynikające z nowelizacji

• Zaświadczenia o bezskuteczności egzekucji komornicy będą wydawać od 1 sierpnia.
• Nie będzie centralnego rejestru dłużników alimentacyjnych.
• Odsetki od nienależnie pobranych świadczeń i od dłużnika alimentacyjnego wobec funduszu będą nieco wyższe.
• Świadczenie będzie uznane za pobrane nienależnie także wówczas, gdy decyzja administracyjna je przyznająca zostanie wydana z rażącym naruszeniem prawa.
• Oczekiwanie na nowe orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności nie będzie powodowało przerwy w pobieraniu świadczeń z funduszu.
• Do uzyskania świadczenia wystarczy odpis postanowienia sądu o zabezpieczeniu powództwa o alimenty. Magdalena Januszewska Rzeczpospolita