IKZE,czyli jak oszczędzić na emeryturę i skorzystać z ulgi podatkowej?
IKZE to jeden ze sposobów na gromadzenie środków na przyszłą emeryturę. Prognozy analityków wskazują, że emerytury wypłacane z ZUS i OFE będą zdecydowanie niższe niż obecnie osiągane dochody. Aby zapobiec takiej sytuacji, a przy okazji skorzystać z ulgi podatkowej, warto rozważyć możliwość dobrowolnego oszczędzania.
/>Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego to trzeci, obok ZUS i OFE, filar składek emerytalnych. Tym, co je wyróżnia, jest jego dobrowolność oraz możliwość skorzystania z ulgi podatkowej przy rocznym rozliczeniu. Zasady gromadzenia środków na IKZE reguluje Ustawa o Indywidualnych Kontach Emerytalnych oraz Indywidualnych Kontach Zabezpieczenia Emerytalnego.
Jak oszczędzać na IKZE?
IKZE są obecnie oferowane przez około 30 różnego rodzaju instytucji finansowych, takich jak domy maklerskie, banki, Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych, Powszechne Towarzystwa Emerytalne (zarządzające OFE)
czy towarzystwa ubezpieczeniowe. PTE w celu prowadzenia IKE i IKZE tworzą Dobrowolne Fundusze Emerytalne i to one stanowią stronę umowy o prowadzenie tych rachunków. W przypadku DFE PZU środki wpłacane przez klientów inwestowane są w różne instrumenty finansowe, takie jak między innymi: akcje, depozyty bankowe, obligacje, papiery wartościowe różnych emitentów, w tym banków.
Polityka inwestycyjna DFE zakłada stały wzrost wartości aktywów przy jednoczesnej minimalizacji ryzyka związanego z wahaniami wartości aktywów. Zgodnie z cytowaną Ustawą wpłat na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego mogą dokonywać pełnoletnie osoby fizyczne lub osoby, które ukończyły 16 lat, z zastrzeżeniem, że w danym roku kalendarzowym uzyskiwały dochody z tytułu umowy o pracę. To ograniczenie nie dotyczy osób pełnoletnich, które mogą dokonywać wpłat niezależnie od uzyskiwanych dochodów.
Roczny limit wpłat w 2015 roku, zgodnie z Obwieszczeniem Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 listopada 2014 roku w sprawie wysokości kwoty wpłat na indywidualne konto zabezpieczenia emerytalnego, wynosi 4 750,80 zł (źródło: Monitor Polski z dnia 27 listopada 2014 roku, poz. 1122).
Kwota ta stanowi 1,2-krotność przeciętnego prognozowanego miesięcznego wynagrodzenia na dany rok. W ubiegłym roku nastąpiła w tym względzie zmiana; limit kwotowy zastąpił mniej korzystny i bardziej skomplikowany sposób określania maksymalnej kwoty wpłaty. Wpłat na IKZE można dokonywać niezależnie od posiadanych innych form zabezpieczenia emerytalnego, takich jak Indywidualne Konto Emerytalne (IKE), czy też Pracowniczy Program Emerytalny (PPE).
W przypadku IKZE w momencie przejścia na emeryturę, po osiągnięciu 65. roku życia, zgromadzone środki będą objęte zaledwie 10% zryczałtowanym podatkiem, o ile okres oszczędzania przekroczy 5 lat. Wcześniejsza wypłata środków zgromadzonych na IKZE wiąże się z koniecznością dokonania zapłaty podatku dochodowego zgodnie z obowiązującą skalą podatkową (18 lub 32%). Dlatego oszczędzanie w IKZE należy traktować jako inwestycję długoterminową z przeznaczeniem na przyszłą emeryturę, a nie lokatę krótkoterminową.
Spodziewane zyski mogą być bowiem osiągnięte przy założeniu, że lokowanie gromadzonych środków rozłożone jest na lata. Im zatem wcześniej podejmie się decyzję o tego typu inwestycji, tym lepiej. Długoterminowe oszczędzanie daje bowiem większe prawdopodobieństwo zgromadzenia zadowalającego kapitału, który będzie stanowić niekiedy nie tyle uzupełnienie wypłat z ZUS czy OFE, co główną kwotę przyszłej emerytury.
Zaletą oszczędzania w IKZE jest dowolność dysponowania środkami; oszczędzający ma bowiem możliwość zarówno wypłaty pełnej kwoty jednorazowo, jak i wypłat w ratach po zakończeniu okresu oszczędzania.
Dziedziczenie środków zgromadzonych w IKZE
Ważnym aspektem, w kontekście oszczędzania jest również fakt, że kapitał zgromadzony w IKZE podlega dziedziczeniu. Oznacza to, że oszczędzający może wskazać osobę uprawnioną do dysponowania nim w przypadku śmierci. Co ważne, może to być osoba niespokrewniona z oszczędzającym. Jeżeli osoba oszczędzająca w ramach IKZE nie wskaże uprawnionego do dysponowania zaoszczędzonym kapitałem po jej śmierci, zgromadzone środki podlegają ogólnym przepisom spadkowym.
Wskazanie uposażonego jest korzystniejsze ze względu na najprostsze procedury związane z wypłatą. Brak wskazania wymaga bowiem udokumentowania uprawnienia do środków prawomocnym postanowieniem sądu o nabyciu spadku i oświadczenia wszystkich spadkobierców do podziału zgromadzonych na IKZE pieniędzy. Jeżeli są one wypłacane spadkobiercom, zostanie potrącony zryczałtowany 10% podatek. Jeśli natomiast kwota zostaje przekazana na IKZE uposażonego, jest ona z tego podatku zwolniona.
Dodatkowa korzyść - możliwość odliczenia od podatku
Mimo że możliwość oszczędzania na IKZE istnieje od kilku lat, wciąż cieszy się ona niewielkim zainteresowaniem. W połowie 2014 roku konta w IKZE posiadało nieco ponad 493 tys. uprawnionych osób. Sytuacja może się zmienić w związku z możliwością skorzystania z ulgi podatkowej.
Dzięki niej oszczędzanie na przyszłą emeryturę staje się jeszcze korzystniejsze. Osoby, które gromadzą środki w ramach IKZE, za 2015 rok mogą odliczyć od podstawy opodatkowania maksymalnie kwotę 4 750,80 zł. Niezależnie od sposobu rozliczenia, indywidualnego czy wspólnie z małżonkiem, kwoty do zwrotu wpisuje się w formularz PIT/O. Więcej informacji na ten temat można znaleźć również na stronie