Wyliczenie kapitału początkowego: korzystne zmiany dla matek po urlopie wychowawczym

Osoby po studiach, matki, które korzystały z urlopów wychowawczych i osoby pracujące na emeryturze - te grupy Polaków mogą skorzystać na zmianach w wyliczaniu emerytur, które weszły w życie 1 maja.

W cieniu kampanii wyborczej, w której zarówno Andrzej Duda jak i Bronisław Komorowski przedstawiali swoje pomysły związane z emeryturami, weszły w życie zmiany w ustawie emerytalnej. Pozwalają one na przeliczenie pobieranej emerytury lub kapitału początkowego, który ma wpływ na wysokość nowej emerytury. W kilku przypadkach zmiany mogą przynieść wymierne korzyści emerytom. ##Składkowa opieka nad dzieckiem Ważna zmiana dotyczy osób, które przed 1999 rokiem opiekowały się dzieckiem, np. podczas urlopu wychowawczego albo urlopu bezpłatnego udzielonego na opiekę nad dzieckiem. Te okresy liczą się od teraz do kapitału początkowego jako składkowe czyli z mnożnikiem 1,3 proc. podstawy wymiaru emerytury, czyli tak jak zatrudnienie. Dotychczas traktowane były jako okresy nieskładkowe z mnożnikiem 0,7 proc. Według przepisów na tej zasadzie maksymalnie można wliczyć do emerytury 6 lat opieki nad dzieckiem. Teoretycznie, dzięki podwyższeniu kapitału początkowego emerytura może wzrosnąć o kilka procent. Ile dokładnie,
każdy musi sprawdzić sam, bowiem ogólnego wzoru przedstawić się nie da.

- Przygotowanie takich obliczeń byłoby obarczone zbyt dużym błędem. Każdy przypadek jest indywidualny. Nie jesteśmy w stanie stwierdzić, jakie będą zmiany w wysokości emerytury, dopóki nie będziemy mieli w ręku wszystkich dokumentów - mówi Małgorzata Korba, rzeczniczka lubelskiego oddziału ZUS. ##Studia a kapitał Korzystna zmiana dotyczy również wliczania w kapitał początkowy okresów studiów. Dotychczas można było doliczyć czas studiów jedynie do poziomu 1/3 okresów zatrudnienia przebytych do końca 1998 roku. Było to rozwiązanie krzywdzące, dla osób, które urodziły się później i między ukończeniem studiów a 1998 r. miały mało czasu na wyrobienie stażu pracy. Od 1 maja studia można wliczyć do kapitału w wymiarze 1/3 okresów zatrudnienia przebytych aż do dnia złożenia wniosku o emeryturę. **

Przykład: *_ Pani Anna ukończyła 5-letnie studia w szkole wyższej w 1995 roku. Przed 1999 rokiem wypracowała tylko 3 lata składkowe (zatrudnienia). Według starych przepisów do kapitału początkowego można było więc zaliczyć tylko część jej studiów (w wymiarze 1/3 z 3 lat składkowych = 1 rok). Po zmianie przepisów wystarczy, że do czasu złożenia wniosku o emeryturę wypracuje co najmniej 15 lat składkowych. Wtedy całe studia będzie można wliczyć do kapitału początkowego (1/3 z 15 wypracowanych lat składkowych = 5 lat) _. ##Późniejsza emerytura się opłaci Może skorzystać też osoba, która odłoży w czasie złożenie wniosku o emeryturę, mimo że osiągnęła wiek emerytalny. Co to oznacza dla jej świadczenia? Wysokość emerytury z nowego systemu zależy między innymi od podawanego przez Główny Urząd Statystyczny wskaźnika - średniego dalszego trwania życia. Wartość wskaźnika co roku rośnie, ponieważ Polacy żyją coraz dłużej. Dotychczas do wyliczenia nowej emerytury ZUS musiał przyjmować wskaźnik z dnia zgłoszenia
wniosku o emeryturę. Obecnie policzy świadczenie również w drugim wariancie - stosując tablice średniego dalszego trwania życia z dnia osiągnięcia przez wnioskodawcę powszechnego wieku emerytalnego. Instytucja wybierze opcję korzystniejszą finansowo dla emeryta. ##Wysokie zarobki, wyższa emerytura Osoby, które emeryturę mają wyliczoną na podstawie zarobków średnio wyższych od 250 proc. przeciętnej pensji, a dalej pracują mogą złożyć wniosek o przeliczenie emerytury według nowej kwoty bazowej (zwykle wyższej) obowiązującej w dniu złożenia wniosku. Może to poskutkować podwyższeniem pobieranego świadczenia. Co ważne, taki rodzaj przeliczenia można zastosować tylko raz. ##Przejście na nową emeryturę Osoby, które urodziły się przed 1949 rokiem i pobierają wcześniejszą emeryturę, jeśli po przyznaniu emerytury pracowały i miały odprowadzane składki emerytalno-rentowe, mogą teraz wystąpić do ZUS z wnioskiem o emeryturę z nowego systemu (czyli taką, którą otrzymują osoby urodzone w 1949 roku i później). Warto
pamiętać, że kwoty pobranych już wcześniejszych emerytur pomniejszą kapitał emerytalny, z którego będzie wyliczone nowe świadczenie. Poza tym z dniem przyznania emerytury z nowego systemu ustaje prawo do emerytury wcześniejszej. ##Jak zmienić emeryturę Osoby, które już mają wyliczony kapitał początkowy muszą złożyć wniosek o jego przeliczenie (można go pobrać *tutaj). Co ważne, jak mówi Małgorzata Korba, z wnioskiem o przeliczenie emerytury nie musimy jeździć do naszego "macierzystego ZUS-u", ale możemy złożyć go w dowolnej placówce na terenie kraju. ZUS już wewnętrznie prześle dokumenty do odpowiedniego oddziału.

Osoby, które jeszcze nie pobierają emerytury, nie muszą składać wniosku. W ich przypadku ZUS sam uwzględni nowe przepisy, gdy wystąpią o emeryturę. Na rozpatrzenie wniosku o przeliczenie instytucja ma 60 dni.

Na koniec jeszcze jedna istotna informacja. Gdyby po przeliczeniu przez ZUS emerytury z jakichś powodów, np. po odliczeniu wypłacanej dotychczas emerytur, okazało się, że mamy dostać niższe świadczenie, nie ma powodu do niepokoju. W takim wypadku, żeby nie stracić, należy wycofać wniosek o wyliczenie emerytury. Mamy na to miesiąc od daty wydania decyzji. Trzeba pamiętać, by zmieścić się w terminie.