Rząd stracił na akcyzie ćwierć miliarda w dwa miesiące

Jacek Rostowski ma problem. Zyski z akcyzy za wyroby tytoniowe gwałtownie się załamały. Jak dowiedziała się Wirtualna Polska, w ciągu dwóch pierwszych miesięcy do budżetu wpłynęło o 250 mln zł mniej niż rok wcześniej. Klienci uciekli do szarej strefy.

Rząd stracił na akcyzie ćwierć miliarda w dwa miesiące
Źródło zdjęć: © AFP | Spencer Platt/Getty Images/AFP

W styczniu tego roku legalnie sprzedano w Polsce 4,3 mld sztuk papierosów - o o 10,2 proc. mniej niż przed rokiem. Wpływy z akcyzy spadły jeszcze bardziej, bo o 17,7 proc. W lutym spadki sprzedaży legalnych papierosów wyniosły 16,3 proc. (do 3,36 mld sztuk). Na skutek podwyżki akcyzy wpływy budżetowe wzrosły co prawda w lutym o 1,1 proc., ale i tak po pierwszych dwóch miesiącach do kasy państwa wpłynęło niespełna 2,7 mld zł - o 247 mln zł mniej niż rok temu.

Spadek sprzedaży to porażka polityki akcyzowej prowadzonej przez Ministerstwo Finansów. Jak twierdzą przedstawiciele branży tytoniowej, w naszym kraju nie ubywa palaczy, ale gwałtownie rozwija się szara strefa.

- Akcyza w naszym kraju po prostu nie wyszła - mówi Lech Ostrowski, wiceprezes Krajowego Stowarzyszenia Plantatorów Tytoniu. - Najtańszy segment papierosów jeszcze się sprzedaje, ale jest wypierany przez papierosy z przemytu i podróbki.

Zdaniem Grzegorza Wargockiego, członka zarządu Polskiego Stowarzyszenia Przemysłu Tytoniowego, spadki sprzedaży dotyczą przede wszystkim najtańszych papierosów, ponieważ konsumenci drogich marek są wierniejszymi klientami, a dla palaczy tanich marek najważniejsza jest cena. - Wszystkie działania na akcyzie powinny być bardzo delikatne - mówi.

W jego opinii problem szarej strefy w jeszcze większym stopniu dotyczy tytoniu do skrętów. Dopiero od początku tego roku służby celne dysponują podstawą prawną do kontrolowania sprzedaży nielegalnego tytoniu. Między innymi z tego powodu w zeszłym roku szara strefa w tym segmencie urosła do ok. 70 proc. Producenci szacują, że gilz do skręcania papierosów sprzedaje się w Polsce czterokrotnie więcej niż tytoniu potrzebnego do ich wypełnienia.

- W tym roku nawet pomimo skuteczniejszej kontroli producenci tytoniu do palenia nie odnotowali jeszcze wzrostów sprzedaży - przyznaje Wargocki. - W wielu krajach tytoń do palenia jest wykorzystywany jako alternatywa dla przemycanych papierosów - mówi. - Jest to produkt dla najbardziej wrażliwych cenowo konsumentów, którzy najłatwiej uciekają do szarej strefy - wyjaśnia.

Akcyza winduje ceny

Dla cen papierosów w Polsce najważniejszy jest poziom akcyzy, a dla najtańszego segmentu cenowego zwłaszcza wysokość akcyzy minimalnej. W tym roku minimalna akcyza wzrosła w Polsce o prawie 9,5 proc.

- Od początku roku akcyza dla każdej paczki papierosów w cenie 10,99 zł lub mniej wynosi 7 zł 18 gr - mówi Wargocki.

Tanie papierosy zdecydowanie dominują na polskim rynku. W zeszłym roku średnia ważona cen paczki papierosów w Polsce wyniosła dokładnie 10 zł 99 gr. Oznacza to, że większość producentów bardzo odczuło wzrost akcyzy minimalnej. Jak przyznają producenci, sytuacja byłaby dużo gorsza, gdyby wprowadzono propozycję zmian w strukturze akcyzy, w której podniesiony miał zostać składnik kwotowy, a zmniejszono ten, który zależy od ceny paczki.

- Gdyby akcyza została zmieniona zgodnie z tą propozycją oznaczałoby to podniesienie stawki dla najtańszych papierosów, a zmniejszenie dla najdroższych - mówi Lech Ostrowski. - Sytuacja dla niemal całego rynku byłaby gorsza, skorzystałby tylko jeden producent.

Problem całego sektora

Na razie na podwyżce akcyzy w Polsce zyskuje szara strefa, a traci budżet państwa i duży sektor gospodarki. - Uprawą tytoniu zajmuje się nią 14,5 tys. gospodarstw w Polsce. Do tego trzeba dodać pracowników zatrudnianych w sezonie - mówi Ostrowski. - Tytoń rośnie na glebach V i VI klasy - dodaje.

Według Ostrowskiego spadek sprzedaży najtańszych papierosów to duży problem nie tylko dla największych producentów, ale dla całej branży tytoniowej w Polsce. Mniejsza sprzedaż oznacza mniejszy popyt na krajowy tytoń.

W Polsce działa 6 z 31 fabryk papierosów w całej UE. Co prawda producenci kierują nadwyżki produkcji na eksport, ale możliwość wzrostu sprzedaży za granicę też nie są nieograniczone. Już teraz ze 150 mld sztuk papierosów wyprodukowanych w Polsce 2/3 przeznaczonych jest na eksport, który odpowiada za ok. 37 proc. wartości całego eksportu produktów rolno-spożywczych.

Wybrane dla Ciebie

150 tys. zł na dobrostan zwierząt. Czas na wnioski tylko do 11 lipca
150 tys. zł na dobrostan zwierząt. Czas na wnioski tylko do 11 lipca
Koniec dziury w centrum Olsztyna. Po ponad 10 latach straszenia
Koniec dziury w centrum Olsztyna. Po ponad 10 latach straszenia
Chciała kupić 100 kg malin. Skończyła jako ofiara oszustwa
Chciała kupić 100 kg malin. Skończyła jako ofiara oszustwa
Wracałem z Litwy do Polski. Kierowca nagle spytał mnie o paszport
Wracałem z Litwy do Polski. Kierowca nagle spytał mnie o paszport
1,5 tys. zł kary za biwak. Postawili namiot w zakazanym miejscu
1,5 tys. zł kary za biwak. Postawili namiot w zakazanym miejscu
11 lipca wypada nowe święto państwowe. Oto szczegóły
11 lipca wypada nowe święto państwowe. Oto szczegóły
Megaburza w turystycznym raju Polaków. Strach tam jechać na wakacje
Megaburza w turystycznym raju Polaków. Strach tam jechać na wakacje
Awantura o schody w Opolu. Nikt nie chce ich wyremontować
Awantura o schody w Opolu. Nikt nie chce ich wyremontować
Jedziesz autem w Tatry? Ceny paliw na autostradzie wprawiają w zdumienie
Jedziesz autem w Tatry? Ceny paliw na autostradzie wprawiają w zdumienie
Dzieci oszalały na jego punkcie. Dietetyczka ocenia skład hitu z Żabki
Dzieci oszalały na jego punkcie. Dietetyczka ocenia skład hitu z Żabki
Lecieli Ryanairem. Koczowali pół dnia na lotnisku. "Zero informacji"
Lecieli Ryanairem. Koczowali pół dnia na lotnisku. "Zero informacji"
Kolejni turyści pokochali Polskę. Dwucyfrowy wzrost zapytań o wakacje
Kolejni turyści pokochali Polskę. Dwucyfrowy wzrost zapytań o wakacje