Wakacji polskiemu nauczycielowi Szwed może tylko pozazdrościć
Zawód nauczyciela od lat budzi wiele kontrowersji. Pod obstrzałem są głównie godziny pracy osób pracujących w szkołach
W Polsce zasady pracy nauczycieli reguluje Karta Nauczyciela. Wiele osób jest zadania, że zapisy te stoją ponad kodeksem pracy. Czy tak samo jest w innych europejskich krajach? Ile godzin w szkole spędza nauczyciel w Hiszpanii, a ile w Szwecji. Czy wypoczywają równie długo jak nasi pedagodzy? Sprawdźmy.
Szwecja
W Szwecji szkoła to normalny zakład pracy, do którego przychodzi się na godz., a wychodzi o 16. W tym czasie nauczyciel ma lekcje, które zajmują ok. 30 proc. jego czasu. Gdy nie uczy, zajmuje się sprawdzaniem prac czy konsultacjami z uczniami. Ma też krótką przerwę na kawę i godzinną na lunch.
Do lekcji przygotowuje się w pracy. Szkoła zapewnia mu gabinet, który dzieli z innymi trzema nauczycielami. Również w czasie wakacji nauczyciele siedzą w szkole i zajmują się przygotowywaniem do nowego roku szkolnego. Urlop przysługuje im w wymiarze takim jak w innych zawodach.
Holandia
Nauczyciel pracuje tu 40 godzin tygodniowo, przy czym 26 godzin poświęca na zajęcia dydaktyczne. Godzina lekcyjna to 60 minut w szkole podstawowej i 50 minut w szkole średniej. Zajęcia pozalekcyjne to ok. 30 proc. czasu pracy holenderskiego nauczyciela. Nauczyciel w Holandii musi mieć świadectwo moralności – to jeden z wymogów. Dyrektor szkoły zobowiązany jest, by sprawdzić, czy osoba nie była karana, nie była zarejestrowana jako narkoman, nie jest osobą o zaburzonych reakcjach seksualnych, albo podejrzana o dokonanie przestępstwa. Jeśli okaże się, że nauczyciel nie jest kompetentny, może stracić pracę.
Niemcy
Tygodniowy czas pracy niemieckiego nauczyciela uzależniony jest od landu. Średnio wynosi 38 godzin w szkole podstawowej, 27 w niższych klasach szkoły średniej i 24 w klasach wyższych. Nauczyciel, który skończył 50. lat, uczy dwie godziny krócej, a po 60-stce 4 godziny krócej. Poza szkołą niemiecki nauczyciel ma obowiązek oceniania prac uczniów, kontaktowania się z rodzicami, i wykonywania prac administracyjnych. Nauczyciele ma status pracownika służby cywilnej i jego urlop wyliczany jest jak każdemu innemu urzędnikowi. Wakacje szkolne przekraczają ustawowy wymiar urlopu nauczycielskiego, dlatego dni gdy dzieci nie ma w szkole, przeznaczane są na doskonalenie zawodowe, przygotowanie lekcji lub odebranie godzin ponadwymiarowych przepracowanych w czasie roku szkolnego.
By zostać nauczycielem, trzeba spełnić wiele warunków, a droga kształcenia jest tu kręta. Najpierw należy skończyć studia uniwersyteckie i odbyć praktyki pedagogiczne. Wymagane są dwa egzaminy państwowe. Nauczyciele zatrudniani są przez władze regionalne według kryteriów ustalonych przez ministerstwo oświaty. Gdy brak im kompetencji, mogą zostać zwolnieni z pracy.
Francja
We Francji w podstawówkach nauczyciele pracują 27 godz. tygodniowo, a w gimnazjum – 23. Minimalny czas pracy nauczyciela to 21 godzin, plus dwie godziny przeznaczone na nadzór nad uczniami. O pensum decyduje przygotowanie do zawodu, czyli zdobyte kwalifikacje. Urlop nauczyciela odpowiada okresowi trwania wakacji szkolnych. Jest to czas pełnopłatny.
Finlandia
W fińskim systemie edukacyjnym nauczyciele pracują w podstawówkach tyle co w Polsce. Zupełnie inaczej wygląda natomiast okres wakacji. Ponieważ nauczyciel to pracownik służby cywilnej, wszystkim pracującym wg zasady ogólnego wymiaru czasu przysługuje urlop wg zasad określonych dla pracowników służby cywilnej. W zależności od przepracowanych lat jest to 38, 28 lub 23 dni. W każdym przypadku nauczyciel wykorzystuje swój urlop w czasie dni wolnych od zajęć.
Poza pensją, nauczyciele w Finlandii otrzymują wynagrodzenie za opiekę nad uczniami po godzinach lekcyjnych, oraz za prowadzenie lekcji w zastępstwie.
Hiszpania
By zostać tutaj nauczycielem, nie wystarczy tytuł magistra. Należy też przejść przez studia pedagogiczne. Chętny do pracy w szkole publicznej musi zdać specjalny konkurs. Zależnie od regionu, nauczyciel w Hiszpanii spędza w pracy 25-30 godzin, podczas gdy w innych zawodach liczba ta wynosi 35. Za to urlop jest taki sam jak w innych przypadkach w służbie cywilnej. Nauczycielom przysługuje miesiąc płatnego urlopu w lecie. Do tego bonusem jest 8 dni w czasie świat Wielkanocy i 15 dni w czasie świat Bożego Narodzenia. Nauczyciele wykorzystują swoje urlopy podczas letnich wakacji. Pracują jednak kilka dni po zakończeni roku szkolnego i przed jego rozpoczęciem.
ml/JK