Nie masz 18 lat? E‑papierosa nie kupisz. Zmiany w prawie

Rządowym projektem nowelizacji ustawy o ochronie zdrowia przed następstwami używania tytoniu i wyrobów tytoniowych zajęły się połączone sejmowe komisje: zdrowia oraz rolnictwa i rozwoju wsi.

W myśl projektu, ochrona ta realizowana jest m.in. poprzez zagwarantowanie osobom niepalącym prawa do życia w środowisku wolnym od dymu tytoniowego, pary z papierosów elektronicznych i substancji uwalnianych za pomocą nowatorskich wyrobów tytoniowych.

Projekt zakłada ograniczenie miejsc palenia papierosów elektronicznych, analogicznie do obecnie obowiązującego zakazu palenia wyrobów tytoniowych w miejscach publicznych np. na przystankach, na terenie podmiotów wykonujących działalność leczniczą, w placówkach oświatowych i obiektach sportowo-rekreacyjnych.

Do katalogu miejsc, gdzie właściciel lub zarządzający może wyznaczyć palarnię m.in. hotelu, zakładu pracy, lokalu gastronomicznego czy domu spokojnej starości dodano w noweli całodobowy oddział psychiatryczny z wyłączeniem oddziałów dysponujących warunkami wzmocnionego i maksymalnego zabezpieczenia.

W projekcie przewiduje się, że w lokalach gastronomiczno-rozrywkowych z co najmniej dwoma pomieszczeniami możliwe będzie wyłączenie spod zakazu jednego zamkniętego pomieszczenia w zakresie palenia: papierosów elektronicznych lub nowatorskich wyrobów tytoniowy albo wyrobów tytoniowych, w tym m.in. e-papierosów, jeżeli jest to pomieszczenie wyposażone w wentylację gwarantującą, że dym nie będzie przenikał do innych miejsc.

Nowela przewiduje m.in. zakaz sprzedaży papierosów elektronicznych i pojemników z płynem osobom poniżej 18 lat. W przypadku wątpliwości co do wieku, sprzedawca będzie mógł zażądać dokumentu potwierdzającego wiek. Projekt zakłada zakaz sprzedaży e-papierosów i pojemników zapasowych do nich w automatach.

Nowa regulacja ustanowi zakaz sprzedaży papierosów posiadających charakterystyczny aromat (z wyjątkiem papierosów mentolowych, na które ustanowiono w dyrektywie okres przejściowy do 2020 r.). Zabroniony ma być obrót, produkcja i import wyrobów tytoniowych zawierających np. kofeinę i taurynę oraz dodatki mające właściwości barwiące.

Projekt zakłada wprowadzenie obowiązku umieszczania na opakowaniach wyrobów tytoniowych ostrzeżeń zdrowotnych - zarówno tekstowych, jak i graficznych. Ich wykaz jest załącznikiem do projektu. Wśród haseł wykorzystywane w mieszanych ostrzeżeniach zdrowotnych znajdą się m.in. palenie niszczy zęby i dziąsła; paleniem możesz zabić swoje nienarodzone dziecko, palenie zwiększa ryzyko utraty wzroku, palenie jest przyczyną miażdżycy, palenie jest przyczyną zawałów serca, palenie zwiększa ryzyko impotencji, palenie zmniejsza płodność, dzieci palaczy częściej zostają palaczami oraz dym szkodzi twoim dzieciom, rodzinie i przyjaciołom.

Z opakowań tytoniowych znikną informacje na temat poziomu np. substancji smolistych czy tlenków węgla. Na pudełkach znajdą się w zamian komunikaty: "palenie zabija-rzuć teraz" oraz "dym tytoniowy zawiera ponad 70 substancji powodujących raka".

Nowela wprowadza zakaz reklamowania i promocji e-papierosów oraz pojemników zapasowych. Promocję zdefiniowano w noweli m.in. jako publiczne rozdawanie wyrobów, organizowanie degustacji oraz organizowanie premiowanej sprzedaży. Reklamę z kolei opisano m.in. jako rozpowszechnianie komunikatów, wizerunków, nazw i symboli graficznych służących popularyzowaniu marek.

Nowa regulacja wprowadza wymagania techniczne dla producentów i importerów papierosów elektronicznych i pojemników zapasowych oraz konieczność przekazywania na sześć miesięcy przed planowanych rozpoczęciem sprzedaży szczegółowych informacji dot. składu tych produktów.

Projekt proponuje ponadto wprowadzenie zakazu sprzedaży transgranicznej na odległość - np. przez internet - wyrobów tytoniowych i elektronicznych papierosów oraz pojemników z płynem zawierającym nikotynę do ponownego ich napełniania.

Nowa regulacja wprowadza oznakowania jednostkowych opakowań wyrobów tytoniowych w sposób który będzie umożliwiał rejestrowanie ich przemieszczeń; obowiązek ten ma wejść od 20 maja 2019 r.

Nowela związana jest z koniecznością wdrożenia unijnych przepisów ws. zbliżenia przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych państw członkowskich w sprawie produkcji, prezentowania i sprzedaży wyrobów tytoniowych i wyrobów powiązanych.

Dotychczasowe przepisy dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady stracą moc najpóźniej 20 maja br. Jednak zmiany dotyczące wprowadzania wyrobów tytoniowych na rynek mają wejść w życie w 2017 r., m.in. dlatego, by dać czas przedsiębiorcom i dystrybutorom na dostosowanie się do nich. Ustawa ma wejść w życie 14 dni od dnia ogłoszenia.

Ministerstwo zdrowia przy okazji procedowania nad ustawą alarmowało, że w Polsce liczba zgonów, które wynikają bezpośrednio z palenia tytoniu, według różnych szacunków, dochodzi do blisko 100 tys. rocznie - oprócz palaczy ofiarą dymu padają także osoby biernie narażone na wdychanie go.