Coraz mniej preferencji dla podatników

Ministerstwo Finansów opublikowało w środę raport „Preferencje podatkowe w Polsce“. To już druga edycja podsumowująca ulgi, z których w 2010 r. korzystały zarówno osoby fizyczne, jak i przedsiębiorcy.

Jak mówił na konferencji prasowej wiceminister Maciej Grabowski, preferencje podatkowe mają różną postać. Najczęściej są to odliczenia, zwolnienia, obniżone stawki, ale również zaniechanie poboru podatku czy wspólne rozliczanie dochodów.

Konieczność cięć

Raport pokazuje, że globalna kwota preferencji podatkowych w 2010 r. wyniosła 73,8 mld zł, co stanowi 5,2 proc. PKB (w 2009 r. było to 4,9 proc. PKB). Powodem tego wzrostu było m.in. zwiększenie wynagrodzeń , a co za tym idzie, możliwość pełniejszego wykorzystania ulg w PIT.

– W przyszłym roku skala preferencji w stosunku do PKB zostanie obniżona – zapowiedział Maciej Grabowski.

Jak wynika z raportu, do najpopularniejszych należą ulgi w PIT, odpis na dzieci, na Internet czy łączne opodatkowanie małżonków. Część tych ulg nie spełnia swoich zadań lub jest skierowana do niewłaściwych osób.

– Koszty dostępu do Internetu spadły ostatnio o 40 proc. Nie ma potrzeby dłużej utrzymywać tej preferencji. Jeśli chodzi o ulgę na dzieci, to chcemy skierować ją do rodzin, które najbardziej potrzebują wsparcia – powiedział wiceminister.

Jak dodał, z odpisu nie będą mogły skorzystać osoby o dochodzie powyżej 85 tys. zł, mające tylko jedno dziecko. Za to ulga na trzecie dziecko w rodzinie wzrośnie o 50 proc.

Zdaniem Patrycji Dołowy z fundacji MaMa ograniczenie ulgi i brak alternatywnych propozycji świadczy o tym, że w naszym kraju nie ma przemyślanej polityki rodzinnej.

– Jest mylona z polityką opiekuńczo-społeczną – mówi Patrycja Dołowy.
Według raportu już w 2011 r. zniknęły niektóre ulgi, m.in. na biokomponenty, podniesiono też VAT na książki do 5 proc. (wcześniej stawka zero). Wprowadzono za to inne preferencje, m.in. związane z Euro 2012 (np. zwolnienie z podatku dochodowego w latach 2010 – 2012 dla podmiotów akredytowanych przez UEFA) oraz z usuwaniem skutków powodzi w 2010 r.

Wiceminister Grabowski zaznaczył jednak, że ministerstwo nie planuje wprowadzenia nowych ulg, np. na dodatkowe ubezpieczenia medyczne czy nowe technologie.
– Nie ma takiej konieczności – powiedział.

Inwestorzy bez zachęt

Eksperci podkreślają, że warto, by rząd rozważył wprowadzenie ulgi dla firm inwestujących w nowe technologie.

– Bez tego nasza gospodarka stanie się mniej konkurencyjna – mówi Piotr Rogowiecki, ekspert Pracodawców RP.
Okazuje się jednak, że hojne w przyznawaniu ulg są samorządy terytorialne, do których trafia podatek od nieruchomości.

85 proc. gmin stosuje zwolnienia w tym podatku, a 50 proc. różnicuje jego stawki.
Na pocieszenie wiceminister dodał, że według szacunków MF nie ma niebezpieczeństwa, że dług publiczny przekroczy w tym roku próg ostrożnościowy wynoszący 55 proc. KPB. W przeciwnym razie czekałaby nas podwyżka podstawowej stawki VAT z 23 do 24 proc. ∑

Które ulgi kosztują najwięcej

- W podatku dochodowym od osób fizycznych (PIT): ulga na dzieci (koszty dla budżetu to 5,7 mld zł), łączne opodatkowanie dochodów małżonków (2,9 mld zł), dopłaty do rolnictwa
- (2 mld zł), zwolnienie z podatku świadczeń rodzinnych, dodatków rodzinnych i pielęgnacyjnych (1,5 mld zł).
- W podatku dochodowym od osób prawnych (CIT): odliczenie strat z lat ubiegłych (2,1 mld zł), preferencje dla specjalnych stref ekonomicznych (1,4 mld zł), zwolnienie z podatku dochodów organizacji non profit (900 mln zł).
- W podatku od towarów i usług (VAT): preferencja na roboty budowlano-montażowe w budownictwie mieszkaniowym (9,9 mld zł), produkty lecznicze (3,7 mld zł), pieczywo i wyroby ciastkarskie (1,5 mld zł), usługi gastronomiczne i stołówkowe. (1,4 mld zł).

Monika Pogroszewska