Eksperci o porozumieniu gazowym z Rosją

_ Kontrakty z Gazpromem w Europie są bardzo stabilne i nie ma ani jednego przypadku, żeby nie zostały dotrzymane. Można na nich opierać kilkunastoletnie plany _ - uważa ekspert rynku paliw i gazu Andrzej Szczęśniak.

_ Skupiając się jedynie na Gazpromie jako dostawcy gazu, sami oddajemy się w jego ręce i wystawiamy się na pozahandlowe wymogi, które rosyjski koncern może wysuwać w trakcie negocjacji (aneksu do kontraktu jamalskiego - PAP) _ - uważa z kolei b. minister gospodarki Piotr Woźniak.

Na 10-11 marca planowane jest posiedzenie międzyrządowej komisji ds. współpracy gospodarczej, podczas którego omawiane będzie m.in. porozumienie w sprawie zwiększenia dostaw gazu w ramach tzw. umowy jamalskiej. Ma to zrekompensować braki w związku z wstrzymaniem pod koniec stycznia dostaw gazu do Polski przez RosUkrEnergo (RUE).

W miniony piątek brakujący gaz zaczął dostarczać Gazprom, który zadeklarował gotowość do uzupełnienia dostaw, jeśli zostanie podpisany aneks do umowy jamalskiej, a strona polska wystąpi z wnioskiem o rozpoczęcie negocjacji międzyrządowych w tej sprawie.

_ Można uniknąć dodatkowego ryzyka jakim byłyby dodatkowe, pozahandlowe warunki stawiane przez Gazprom. Z handlowego punktu widzenia nie ma obowiązku ani potrzeby renegocjowania kontraktu "jamalskiego", ani kolejnego negocjowania umowy międzyrządowej _- uważa Woźniak.

Jego zdaniem, zamiast rozszerzać kontrakt jamalski i uzależniać się od jednego dostawcy, spółka Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo mogłaby uzupełnić brakujący gaz tzw. transakcjami typu swap.

_ Możliwe jest na przykład kupno gazu z Algierii lub Norwegii z dostawą do Niemiec. Następnie potrzebną ilość gazu odbieralibyśmy z gazu rosyjskiego, dostarczanego tranzytem przez nasz kraj do Niemiec _- wyjaśnił b. minister gospodarki.

_ Powrót do jednego kontraktu (na dostawy ze wschodu-PAP) to dobre rozwiązanie _ - uważa z kolei Szczęśniak.

_ Rozpisanie umowy w 2003 roku na dwa kontrakty (z Gazpromem i RUE - PAP) było błędem strategicznym, co widać po skutkach _ - podkreślił Szczęśniak. Jego zdaniem, była to koncepcja "sztucznej dywersyfikacji", która zaowocowała kłopotami z dostawami w 2004 roku oraz 10-proc. podwyżką cen gazu w kontrakcie z RUE w 2006 roku.

_ Pytanie, czy z polskiej strony jest chęć, żeby ułożyć sobie stosunki z Gazpromem, czy też będą to "szarpane" negocjacje, gdzie będziemy chcieli bardzo dużo ugrać _ - mówi Szczęśniak.

Jego zdaniem, polski rząd musi brać pod uwagę fakt, że obecnie mamy bardzo słabą pozycję negocjacyjną w relacjach z Gazpromem.

_ Polski rząd popełnił błąd negocjacyjny na początku, nie zabezpieczył gazu na Ukrainie (zmagazynowanego przez RUE -PAP), tak by ten gaz do Polski jednak docierał. Przystąpiono do negocjacji z Gazpromem w sytuacji, gdy w każdej chwili mogło nam zabraknąć gazu _ - wyjaśnił.

Zdaniem Szczęśniaka fakt, że Rosjanie już teraz zwiększyli przesył gazu, "dobrze rokuje na te negocjacje".

_ Dobrze, byśmy całościowo uregulowali stosunki z Gazpromem. Uważam, że można by "zagrać" nawet naszą rezygnacją z oprotestowywania Nord Stream (chodzi o Gazociąg Północny, po dnie Bałtyku, między Rosją a Niemcami, którego budowie sprzeciwia się Polska - PAP) _- dodał ekspert.