ETS: klauzule w umowach na dostawy gazu przez RWE mogły być nieuczciwe

RWE Vertrieb AG należy do tej samego koncernu co m.in. polski dostawca prądu RWE Polska. Od stycznia 2003 r. do 1 października 2005 r. podniósł czterokrotnie ceny gazu, a odbiorcy gazu nie mogli zmienić dostawcy.

Takie możliwości podwyżki RWE Vertrieb AG zagwarantował sobie w specjalnych umowach, które zawierał z konsumentami, niezależnie od standardowych umów taryfowych, do których zawarcia zobowiązywały go niemieckie przepisy.

W obronie konsumentów wystąpiło stowarzyszenie konsumentów Nadrenii Północnej-Westfalii. Uznało, że klauzula zawarta w umowach specjalnych ma nieuczciwy charakter i w imieniu 25 konsumentów wystąpiło o zwrot nadpłat. W sumie chodziło o ponad 16 tys. euro nadpłat, które klienci ci wpłacili na skutek czterech podwyżek cen w latach 2003-2005.

RWE Vertrieb AG przegrał w sądach niemieckich i dopiero federalny sąd najwyższy zawiesił postępowanie kasacyjne, kierując w tej sprawie pytanie do Trybunału Sprawiedliwości UE (potocznie zwanego Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości).

W czwartek Trybunał nie wykluczył, że takie klauzule, jakie stosowała niemiecka firma, mogą mieć nieuczciwy charakter. Standaryzowana klauzula zezwalająca na jednostronne zmiany cen gazu powinna spełniać wymogi dobrej wiary, równowagi i przejrzystości - stwierdził ETS.

Trybunał zastrzegł, że to nie on, lecz sąd krajowy (w tym wypadku sąd niemiecki) powinien ustalić, czy umowa wskazuje w przejrzysty sposób powody i sposób zmiany opłat, tak aby konsument mógł przewidzieć - na podstawie jasnych i zrozumiałych kryteriów - ewentualne zmiany tych opłat. Sąd musi też sprawdzić, czy przyznane konsumentowi uprawnienie do rozwiązania umowy w konkretnych warunkach może być faktycznie wykonane.

Warunki te nie są spełnione, jeżeli konsument nie ma rzeczywistej możliwości zmiany dostawcy lub nie został poinformowany w uzgodniony sposób i w odpowiednim czasie o planowanej zmianie cen - wyjaśnił ETS.

Trybunał odrzucił wnioski rządu niemieckiego i RWE Vertrieb AG o ograniczenie skutków wyroku w taki sposób, by dotyczył on tylko umów zawartych od dnia ogłoszenia wyroku. Tym samym ETS uznał, że jego wykładnia ma zastosowanie do wszystkich zmian taryf od czasu wejścia w życie przepisów UE w tym zakresie. Te przepisy to dyrektywa 93/13/EWG z 1993 r. w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich oraz dyrektywa 2003/55/WE z 2003 r. dotycząca wspólnych zasad rynku wewnętrznego gazu ziemnego.