Jak świat dzieli bogactwo

Dziś nie więcej niż 10 proc. najbogatszych kontroluje ponad 50 proc. światowego bogactwa. W tym samym czasie 40 proc. światowej populacji dysponuje jedynie 5 proc., żyjąc przy tym za nie więcej niż 2 dol. dziennie.

Choć wraz z postępem cywilizacyjnym udało się zmniejszyć lukę między najbogatszymi a biedakami, to różnice w podziale majątku między społeczeństwa krajów rozwiniętych i kraje afrykańskie przypominają czasy średniowiecza.

Oto jak kształtuje się rozkład bogactwa na świecie. Na czerwono są zaznaczone państwa i obszary, których społeczeństwa dysponują największą własnością.Średni majątek wart jest ponad 100 tys. dolarów (więcej niż 300 tys. zł). Kolor niebieski reprezentuje majątek mniejszy niż 5 tys. dol., czyli ok. 15 tys. zł.

Piramida majątkowa chyba najlepiej pokazuje, jak nierówny jest podział bogactwa na świecie. Prawie 70 proc. populacji należy do najniższej kategorii majątkowej, która ma mniej niż 10 tys. dol. (30 tys. zł) . W tej grupie mieści się także ogromna podgrupa, która nie posiada niemal nic. Bank Światowy oszacował, że należy do niej 40 proc. światowej populacji.
,/br> Tymczasem najbogatsza część ludzkości, która stanowi raptem pół procenta jej ogólnej liczby, posiada majątek warty przynajmniej milion dolarów.

W Ameryce Północnej mieszka 44,8 proc. osób, których majątek jest szacowany na więcej niż 1 mln dol. (3 mln zł). Natomiast udział tego regionu w światowej populacji to raptem 5,8 proc. Jednocześnie żyje tam jedynie 2,3 proc. ludzi, których majątek nie przekracza 10 tys. dol.
Zarazem rozwarstwienie dochodowe - mimo silnej klasy średniej - jest tu jednym z największych na świecie. Zwiększa je przede wszystkim duża liczba najuboższych członków społeczeństwa - 17 proc.

Ostatnie takie badanie Banku Światowego, które jest przeprowadzane raz na dziesięć lat, wykazało, że w 2005 roku 982 mln ludzi żyło za nie więcej niż 1 dolara dziennie. Z kolei kolejne 2,5 mld musiało przetrwać za 2 dol. na dzień. Jednocześnie ta najbiedniejsza część ludności była beneficjentem jedynie 5 proc. światowego dochodu.

W tym samym czasie 20% zamożnej populacji dysponowało 75% światowego dochodu. Węższe, jeszcze zamożniejsze grono kontrolowało aż 54% dochodu.

Mamy obecnie na świecie 1000 miliarderów, a będzie ich jeszcze więcej. Według wyliczeń Merrill Lynch Bank of America oraz Capgemini w 2010 roku liczba osób, które mogą pochwalić się majątkiem o wartości przynajmniej miliona dolarów (nie wliczając w to wartości własnej nieruchomości), wzrosła o 8 proc. A majątek wszystkich milionerów - o 9,7 proc.
W tym samym czasie produkt światowy brutto wzrósł jedynie o 5,1 proc.
Credit Suisse natomiast policzył, ilu jest miliarderów oraz milionerów, włączając w ich majątek wszelkie aktywa zbywalne, włącznie z nieruchomościami.

Rosnące dysproporcje majątku i dochodów w społeczeństwie wywołały falę protestów. Swoje niezadowolenie z zaistniałej sytuacji okazują przede wszystkim ludzie młodzi. To ich kryzys finansowy dotknął najbardziej i to oni mają obecnie największe problemy ze znalezieniem pracy.
Fala "oburzonych" rozlewa się po całym świecie. Rozpoczęła się w Stanach Zjednoczonych i dotarła do Europy.
Początek ruchu w USA nie dziwi, zważywszy, że jest to kraj o jednej z najwyższych dysproporcji społecznych spośród państw rozwiniętych.

Majątek rzędu 100 tys. dolarów (300 tys. zł) gwarantuje już pewną stabilizację życiową. Do klasy średniej jeszcze daleko, lecz im większa część społeczeństwa będzie miała szansę osiągnąć choćby taki poziom posiadania, tym większy potencjał będzie posiadała gospodarka takiego państwa i wyższy poziom rozwoju cywilizacyjnego.
Jeśli jednak popatrzymy na państwa, których społeczeństwa liczą się w światowym podziale dobrobytu, to zobaczymy, że tutaj główną rolę odgrywają i tak już bogate państwa Zachodu. Chiny czy Brazylia pojawiają się raczej ze względu na wysoką liczbę bezwzględną ludności.

Z danych Boston Consulting Group wynika, że mężczyźni. Zadziwiające jest jednak tempo, w jakim kobiety gonią panów!
Jeszcze w 2008 roku 76 proc. wartości największych majątków było w rękach mężczyzn, kobiety zarządzały 24 proc. fortun wartych ponad milion dolarów. Już dwa lata później stosunek ten zmienił się w relację 73 - 27 proc., choć oczywiście wciąż jeszcze na korzyść panów.
Ciekawe, że pod tym względem najbardziej egalitarne są Stany Zjednoczone, gdzie panie gromadzą aż 37 proc. majątku powyżej 1 mln dol. Natomiast w Europie wskaźnik ten jest dwukrotnie mniejszy - 18 proc. Identycznie sytuacja wygląda w Ameryce Łacińskiej, gorzej jest jedynie na Bliskim Wschodzie, gdzie tylko 14 proc. bogactwa znajduje się w rękach kobiet.

Współczynnik Giniego wskazuje na nierówność w dystrybucji majątku lub dochodu w społeczeństwie. Im wyższy jest wskaźnik, tym większe występują w społeczeństwie dysproporcje - większy jest dystans między najbogatszymi a najbiedniejszymi.
Ta tabela pokazuje różnice w zarobkach społeczeństw krajów europejskich. I tak w Czechach i Szwecji mamy do czynienia z najbardziej egalitarnym podejściem do dystrybucji dochodu. W Rosji i na Ukrainie różnice w zarobkach poszczególnych grup społecznych są dużo większe.
W Polsce rozwarstwienie społeczne jest podobne jak we Francji. Trzeba jednak pamiętać, że tam zarówno dochód na mieszkańca, jak i liczba milionerów są dużo wyższe niż u nas.

Średni majątek Polaka kształtuje się na poziomie 28620 dolarów, czyli 85860 złotych. Zważywszy jednak na to, że kwota ta obejmuje także nieruchomości oraz wszelkie inne dobra minus zadłużenie, to niewiele.

Przeciętny Niemiec zgromadził majątek pięciokrotnie większy. Tym bardziej nie mamy co się porównywać z najzamożniejszym społeczeństwem szwajcarskim. Oni mają średnio trzynaście razy większy majątek niż my.
Na pocieszenie pozostaje nam fakt, że nasz stan posiadania jest dziesięciokrotnie większy niż Ukraińców i trzykrotnie większy niż Rosjan.

W Polsce żyje 1 464 982 osób z majątkiem przekraczającym 100 tys. dol. (300 tys. zł). Stanowią oni 0,4 proc. wszystkich osób z podobnym majątkiem na świecie (jest ich ponad 350 mln). Jednocześnie mamy 25 tys. milionerów i 0,1 proc. udział w światowej populacji tej grup majątkowej - liczy sobie 24 mln osób.

Jednocześnie niemal 17 proc. (6 mln osób) społeczeństwa żyje w ubóstwie - muszą przeżyć za ok 400 zł miesięcznie. Charakterystyczne, że podobny odsetek ubogich mają znacznie bogatsze Stany Zjednoczone.