Trudny problem w firmie? - odpowiedzią może być interim management

Interim managerowie (menedżerowie kontraktowi) to wysokiej klasy specjaliści, posiadający udokumentowane doświadczenia najczęściej na najwyższych szczeblach zarządzania, gotowi zawierać kontrakty terminowe na czas realizacji konkretnych zadań. Właściwie dobrany ekspert wspiera właścicieli czy kadrę zarządzającą w dokonaniu oceny stanu faktycznego firmy. W oparciu o tę wiedzę proponuje kierunki zmian w organizacji, przygotowuje dokładny plan działania i pomaga w jego realizacji. Interim Manager, wraz z gronem innych specjalistów, może także przejąć na jakiś czas zarządzanie firmą w celu realizacji przygotowanego wcześniej planu. Zawsze celem jego pracy jest podniesienie wartości firmy.

Potrzeba zatrudnienia Interim Mangera pojawia się wtedy, kiedy w organizacja stoi przez koniecznością przeprowadzenia poważnych zmian lub realizacją skomplikowanych projektów a wewnątrz organizacji nie ma kompetencji umożliwiających przeprowadzenia takich procesów bez korzystania z zewnętrznego wsparcia.

Bardzo znaczącą wartość z zatrudnienia menedżera kontraktowego stanowi to rozwiązanie w sytuacji kiedy konieczna jest diagnoza, przemodelowanie czy stworzenie nowych procesów w firmie. Często ocena osoby patrzącej z zewnątrz jest nieoceniona, zwłaszcza w przypadku kiedy podstawa tej oceny są wieloletnie doświadczenia na stanowiskach związanych z wysokim stopniem decyzyjności.

Najczęstsze sytuacje, w których stosowane jest rozwiązanie interim managementu:

• Restrukturyzacja przedsiębiorstwa.
• Zmiana struktury właścicielskiej.
• Zbudowanie i wdrożenie nowych funkcji/struktur niezbędnych do realizacji zadań dotychczas nie realizowanych przez firmę, oraz integracja nowych struktur z resztą firmy.
• Project management - realizacja projektu i zarządzanie zespołem projektowym.
• Konieczność zastąpienia nieobecnego menedżera (choroba, urlop, szkolenie).
• Sytuacje kryzysowe. Decydując się na rozwiązanie typu interim management należy dokładnie przemyśleć i ustalić, jaki cel ma osiągnąć organizacja, zdefiniować rolę jaką manager ma pełnić i precyzyjnie ustalić zadania jakie powinien zrealizować i w jakim czasie. Dopiero na tej podstawie określa się dokładny profil kompetencji Interim Managera.

W Polsce idea interim management nie jest jeszcze tak popularna i tak często stosowana jak na zachodzie Europy, gdzie tego typu rozwiązanie funkcjonuje od lat siedemdziesiątych ubiegłego stulecia. Krąży też taki stereotyp, że interim management to rozwiązanie zarezerwowane dla dużych, międzynarodowych organizacji ze względu na wysoki koszt finansowy przedsięwzięcia, co nie jest do końca uzasadnione. Oczywiście jeżeli weźmiemy pod uwagę skorzystanie z zatrudnienia wysokiej klasy eksperta do tego np. znanego na arenie międzynarodowej, to istotnie koszt zatrudnienia takiej osoby może być znaczący. Natomiast w wielu przypadkach nie ma potrzeby korzystania z aż tak imponujących doświadczeń. Decydując się na rozwiązanie typu interim management należy dokładnie przemyśleć i ustalić, jaki cel ma osiągnąć organizacja, zdefiniować rolę jaką manager ma pełnić i precyzyjnie ustalić zadania jakie powinien zrealizować i w jakim czasie. Dopiero na tej podstawie będzie można zdefiniować jakiej osoby firma poszukuje, a co za
tym idzie oszacować koszt jego zatrudnienia.

Wiele firm polskich, również z sektora MSP, korzysta z rozwiązań jakie daje firmie zatrudnienie „menadżera od zadań specjalnych”.

Na interim management najczęściej decydują się osoby z wieloletnim doświadczeniem, które osiągnęły sukces zawodowy na kierowniczych stanowiskach i chcące dzielić się zdobytą wiedzą i doświadczeniem. Nierzadko są to osoby, które w przeszłości pełniły wysokie funkcje kierownicze, zasiadały w zarządach spółek. Powinny to być osoby dojrzałe, mające doświadczenie w różnych sytuacjach zarówno zawodowych jak i życiowych, które nie boją się zmian, trudnych sytuacji, podejmowania decyzji.

Ważną kwestią w przypadku Interim Managera są kompetencje społeczne. Muszą to być osoby o świetnych umiejętnościach komunikacyjnych i potrafiące skutecznie nawiązywać i utrzymywać relacje zawodowe. Interim Manager musi potrafić zbudować w krótkim czasie swój autorytet - wiarygodność jest więc jedną z niezbędnych cech menedżera kontraktowego. Polski rynek Interim Managerów właściwie dopiero się kształtuje i to co można wyraźnie zauważyć to dwie kategorie managerów; pierwsza to osoby z wieloletnim doświadczeniem, które nie chcą podejmować stałej pracy, ponieważ w ich poczuciu nie daje im ona możliwości rozwoju. Chcą oni wykorzystywać swoje dotychczasowe kompetencje w wielu zróżnicowanych projektach. Pracują jako Interim Managerowie przez klika lat i albo ponownie podejmują stałą pracę albo pozostają menedżerami kontraktowymi. Druga kategoria Interim Managerów to osoby, które preferują pracę projektową i zaczynali jako konsultanci albo Project Managerowie, zdobyli doświadczenie w wielu firmach na wielu
projektach. Wynagrodzenie Interim Managera zależy od szczegółów kontraktu, przede wszystkim od celu projektu i zdań jakie są do wykonania, jak również od tego, czy zostaną one zrealizowane a cel osiągnięty.

Zdarza się, że wyceniane są poszczególne etapy projektu jak np. diagnoza potrzeb, zaproponowanie rozwiązania, ustalenie harmonogramu, zamkniecie projektu itp. Przy takich zaawansowanych i bardziej rozbudowanych projektach wynagrodzenie menedżera kontraktowego składa się z części stałej i zmiennej, która jest uzależniona od efektywności menedżera i realizacji zadań z sukcesem w określonym czasie.

Czas na jaki zatrudniany jest Interim Manager zależy od projektu, najczęściej jest to 6 - 12 miesięcy, ale zdarzają się również kontrakty trwające kilka lat.

Niewątpliwą wartością dodaną Interim Managerów jest to, że ich doświadczenie nie ogranicza się do kilku firm lecz daje znajomość wielu organizacji o różnych parametrach.

Osoba, która wchodzi do organizacji jako menedżer kontraktowy potrafi spojrzeć na problem świeżym okiem i z szerszej perspektywy. Wynika to zarówno z jego doświadczeń, które zdobył poznając zależności, biznes i strukturę organizacyjną wielu organizacji jak i z tego, że wchodzi do firmy w z określoną misją i w konkretnym celu. Nie bez znaczenia jest również to, że menedżer kontraktowy jest wolny od istniejących w firmie relacji, zależności, uprzedzeń.

Kolejnym istotnym aspektem zatrudnienia interim managera jest to, że w sytuacji kiedy jest on wprowadzany do organizacji z ramienia zarządu już na wejściu otrzymuje wysoką pozycję co znacznie ułatwia mu zdobycie autorytetu wśród kadry, zwłaszcza kierowniczej.

Oczywiście jest również szereg bardziej wymiernych korzyści z zastosowania rozwiązania interim management, najważniejsze z nich to:

• Możliwość współpracy z najlepszymi menedżerami posiadającymi wieloletnie doświadczenie w różnych organizacjach, gotowymi podjąć pracę w ramach kontraktów czasowych.
• Pozyskanie menedżera o optymalnych kwalifikacjach wyłącznie na czas niezbędny do zrealizowania konkretnego zadania - rozwiązania konkretnego problemu.
• Czerpanie z wiedzy doświadczonego menedżera - menedżerowie kontraktowi pracując czasowo dla organizacji chętnie dzielą się zdobytą dotychczas wiedzą. i doświadczeniem, trwale wzbogacając zasoby firmy.
• Znacząca oszczędność czasu i pieniędzy niezbędnych do przeszkolenia i zatrudnienia nowego pracownika na umowę o pracę.
• Brak stosunku pracy i wynikających stąd obciążeń kosztowych i socjalnych.
• Możliwość powiązania wynagrodzenia ze skuteczną realizacją powierzonego projektu. Korzyści z pracy na zasadzie interim management mają też sami menedżerowie, którzy podejmując się realizacji zadania mają niemal całkowitą samodzielność i znacznie większą decyzyjność niż np. w pracy na kierowniczym stanowisku umieszczonym w organizacji pod szczeblem zarządczym. Dzięki temu realizując projekty czasowe pracują efektywniej niż kierownicy na stałe związani z organizacją, mający stale zadania i zespoły. Wartością interim management dla managerów pracujących w tym systemie jest partnerska relacja z właścicielami lub zarządem firmy co przekłada się również na większe możliwości negocjowania warunków kontraktu i szybsze osiąganie konsensusu w tej kwestii.

Na polskim rynku niewiele jest firm, które oferują usługi interim managementu czy dysponują bazami menedżerów kontraktowych. Ponadto w Polsce pod hasłem Interim Manager kryje się zarówno osoba będąca ekspertem w danej dziedzinie czy branży, menedżer z bogatym doświadczeniem, jak i konsultant wyspecjalizowany w jednym typie projektów. Każdego można zatrudnić na projekt czasowy - ważne żeby dopasować kompetencje Interim Managera do zadań, jakie są do wykonania.

W Europie Zachodniej i USA istnieją firmy doradcze specjalizujące się w oferowaniu usług interim management i mające bazy ekspertów i specjalistów pracujących w tym systemie.

Jednym z rozwiązań jest znalezienie menedżera kontraktowego poprzez wyspecjalizowaną firmę rekrutacyjną, która w profesjonalny sposób nawiąże kontakt z osobą o oczekiwanych kompetencjach, sprawdzi doświadczenie, referencje i dostępność menedżera zorganizuje spotkania a także pomoże w nawiązaniu współpracy czy negocjowaniu warunków kontraktu.

Na polskim rynku rozwiązanie interim manegmentu staje się coraz bardziej popularne i coraz częściej stosowane ze względu na efektywność tego rozwiązania. Dowodem na to są te firmy, które skorzystały z usług Interim Managerów i odniosły wymierne korzyści przekładające się na biznes i możliwe do zaobserwowania przez otoczenie rynkowe. W efekcie coraz więcej doświadczonych managerów decyduje się na pracę w systemie kontraktowym. W takiej sytuacji niebawem stosowanie rozwiązania interim management stanie się nie jak w tej chwili rozwiązaniem alternatywnym ale jedną z powszechnych opcji wykorzystania zewnętrznych zasobów w budowaniu wartości firmy.

Katarzyna Szweda - Starszy Konsultant w firmie doradztwa personalnego Inwenta