UOKiK: kolejna zmowa rozbita (komunikat)

26.05. Warszawa - UOKiK informuje:

Producent farb i lakierów Tikkurila przez sześć lat ustalał z marketami budowlanymi Praktiker i Castorama ceny swoich produktów. To kolejna zmowa na tym rynku. Do jej wykrycia przyczyniły się informacje przekazane przez uczestników porozumienia.

Niedozwolone porozumienia przedsiębiorców dotyczące cen towarów należą do szczególnie szkodliwych naruszeń konkurencji. Za udział w zmowie grożą dotkliwe sankcje finansowe - sięgające do 10 proc. przychodu. Program łagodzenia kar (leniency) umożliwia uniknięcie kary bądź jej obniżenie przez uczestnika porozumienia, który zgłasza się do UOKiK, dostarczając dowodów na istnienie zmowy.

Do niedozwolonych porozumień ograniczających konkurencję najczęściej dochodzi na rynkach sektora budowlanego. W ciągu ostatnich pięciu lat UOKiK wydał 15 decyzji w sprawach zmów przedsiębiorców w tej branży, dotyczących m.in. ustalania cen sprzedaży farb i lakierów, dachówek ceramicznych, rynien czy materiałów ściennych. Jedna z nich dotyczyła zmowy producentów cementu, którzy dzielili rynek i ustalali ceny. Łączna kara nałożona w 2009 roku na tych przedsiębiorców wyniosła ponad 411 mln złotych.

Postępowanie w sprawie zmowy cenowej pomiędzy producentem farb i lakierów Tikkurila (dawniej TBD) oraz dwoma marketami budowlanymi Castoramą i Praktikerem zostało wszczęte w grudniu 2006 roku. Z informacji zgromadzonych przez UOKiK wynika, że w latach 2000-2006 przedsiębiorcy ustalali wspólnie poziom minimalnych detalicznych cen odsprzedaży farb i lakierów Tikkurila. Początkowo porozumienie dotyczyło jedynie kilku produktów, z czasem ta liczba wzrosła do około 300 - wśród nich znalazły się takie marki jak: Jedynka, Beckers, Tikkurila czy Polifarb Dębica.

Ustalenia dokonywane były przede wszystkim mailowo pomiędzy osobami zatrudnionymi na wysokich stanowiskach w centralach spółek. Wiadomości elektroniczne przesyłane przez wiele lat w gronie wyznaczonych pracowników stały się głównymi dowodami w prowadzonym przez Urząd postępowaniu. Na uwagę zasługuje ich treść, gdzie przedstawiciele uczestników zmowy piszą wprost m.in. chcemy wspólnie zarabiać pieniądze, a nie rozdawać je bezsensownie na rynku; nie przyzwyczajajmy klientów w grudniu do tak niskich cen!; data oraz wysokość cen została ustalona z pozostałymi sieciami, jako poziom minimum.

Inicjatorem zmowy była Tikkurila, która kierowała do pozostałych uczestników porozumienia Castoramy i Praktikera propozycje określonych cen detalicznych. W przypadku stosowania stawek innych niż ustalone, sklepy narażone były np. na wstrzymanie dostaw czy wzrost ceny zakupu danego produktu.

Efektem niedozwolonych działań był brak konkurencji wśród sprzedawców produktów Tikkurila. Sztuczne zawyżanie stawek przez przedsiębiorców posiadających silną pozycję rynkową powoduje bowiem wyższe ceny sprzedaży wewnątrz całej marki. Odczuli to przede wszystkim konsumenci, którzy musieli płacić więcej za farby i lakiery niż w sytuacji niezakłóconej konkurencji. Nielegalne porozumienie było korzystne jedynie dla marketów w nim uczestniczących, unikały one bowiem wojen cenowych oraz mogły liczyć na większą marżę niż w warunkach efektywnej konkurencji.

W trakcie postępowania dwóch uczestników porozumienia wyraziło chęć współpracy z UOKiK - prosząc jednocześnie o objęcie ich programem leniency. Pierwszym, który dostarczył informacje o istnieniu kartelu była Castorama. Ponieważ spółka nie zainicjowała porozumienia, zaprzestała udziału w nim, a także przedstawiła istotne i nieznane wcześniej dowody, Prezes UOKiK odstąpił od nałożenia na przedsiębiorcę kary pieniężnej. Wniosek o objęcie programem leniency - jako druga - złożyła Tikkurila. Informacje przez nią przekazane również okazały się istotne dla udowodnienia zmowy, dlatego sankcja finansowa dla spółki została obniżona i wyniosła ponad 9,3 mln złotych. Ostatni z uczestników porozumienia - Praktiker będzie musiał zapłacić ponad 39 mln złotych.

Decyzja nie jest ostateczna. Przedsiębiorcom przysługuje odwołanie do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

Wszyscy uczestnicy kartelu byli już wcześniej karani przez UOKiK za udział w porozumieniach ograniczających konkurencję na rynku farb i lakierów. Castorama i Praktiker uczestniczyli w zmowie wraz z pięcioma innymi marketami budowlanymi (Bricomarche, Leroy Merlin, Nomi, Obi i Platforma) oraz Polifarbem Cieszyn-Wrocław. Castorama ustalała również ceny z innym producentem farb - ICI. Z kolei Tikkurila zobowiązywała swoich dystrybutorów do sprzedaży produktów po ustalonych cenach.

Przedsiębiorca, który chciałby skorzystać z programu łagodzenia kar może złożyć formalny wniosek osobiście w siedzibie Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w Warszawie, pracownikowi UOKiK do protokołu, pocztą, faksem, a także emailem na adres: leniency@uokik.gov.pl. Odpowiedzi na wszystkie pytania dotyczące programu udzielają prawnicy UOKiK, pod numerem telefonu: (22) 55 60 555.

UWAGA: Komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi wyłączną i pełną odpowiedzialność za jego treść.(PAP)

kom/ aja/