Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Równego Traktowania: 16 Dni Przeciw Przemocy Wobec Kobiet (komunikat)

07.12. Warszawa - Biuro Pełnomocnika Rządu ds. Równego Traktowania informuje:

16 dni przeciwdziałania przemocy wobec kobiet

Od 25 listopada trwają obchody 16 dni przeciw przemocy wobec kobiet. Miliony ludzi na świecie, tysiące organizacji pozarządowych i wiele agend rządowych nagłaśniają problem przemocy wobec kobiet. Biuro Pełnomocnika Rządu do spraw Równego Traktowania wspiera tę ważną akcję i będzie codziennie publikować artykuł o jednym z aspektów przemocy wobec kobiet.

Dziś przyjrzymy się kwestii pomocy ofiarom przemocy w odpowiednich placówkach.

Dzień 13: Pomoc ofiarom przemocy domowej i przemocy wobec kobiet

W Polsce, na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej, obecnie funkcjonuje 35 specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie. Są one zobowiązane do udzielania pomocy, w tym zapewnienia schronienia ofierze oraz jej dzieciom bez skierowania i bez względu na dochód do 3 miesięcy, z możliwością przedłużenia w uzasadnionych przypadkach. Dodatkowo zapewniają poradnictwo medyczne, psychologiczne, prawne, socjalne, prowadzenie grup wsparcia, grup terapeutycznych, terapii indywidualnej, miejsca do spania, wyżywienie, odzież i obuwie. Wszystkie specjalistyczne ośrodki wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie współpracują z instytucjami zajmującymi się przeciwdziałaniem przemocy w rodzinie, głównie z ośrodkami pomocy społecznej, powiatowymi centrami pomocy rodzinie, policją, sądami, prokuraturą, strażą miejską, zakładami opieki zdrowotnej, poradniami psychologiczno-pedagogicznymi, szkołami, przedszkolami, kościołami, organizacjami pozarządowymi, gminnymi komisjami rozwiązywania
problemów alkoholowych, wydziałami ds. mieszkalnictwa, rodzinnymi ośrodkami diagnostyczno-konsultacyjnymi, powiatowymi urzędami pracy.

Funkcjonują również inne placówki udzielające pomocy i wsparcia ofiarom przemocy w rodzinie, między innymi ośrodki interwencji kryzysowej (220 ośrodków), ośrodki wsparcia (75 ośrodków), domy dla matek z małoletnimi dziećmi i kobiet w ciąży (203 domy). Placówki działają w ramach zadań własnych gmin i powiatów i są finansowane z budżetów samorządowych. Zwiększenie liczby placówek jest uzależnione od potrzeb występujących na danym terenie oraz od środków finansowych samorządów lokalnych.

Część usług wsparcia realizowana jest przez Ośrodki Pomocy dla Osób Pokrzywdzonych Przestępstwem (głównie pomoc prawna i psychologiczna, w tym krótkoterminowa). Wzbogacenie oferty dla pokrzywdzonych przestępstwem następuje również poprzez finansowanie przez Ministerstwo Sprawiedliwości działalności pomocowej organizacji pozarządowych, ze środków Funduszu Pomocy Pokrzywdzonym oraz Pomocy Postpenitencjarnej.

Jolanta Stępień, Kierowniczka Miejsko-Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Bobolicach, tak mówi o codziennej pomocy ofiarom: "Długo oczekiwana nowelizacja ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie wprowadziła bardzo ważny dla ofiar przemocy domowej i długo oczekiwany ze strony instytucji pomocowych zapis dotyczący możliwości izolowania sprawców przemocy. Zapis ten zobowiązuje sprawców do opuszczenie mieszkania (art. 11 a. ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie). Należy więc wprowadzać w życie przepisy i je respektować. Osoby doświadczające przemocy domowej oczekują natychmiastowej pomocy, a w szczególności odseparowania od sprawców i zagwarantowania bezpieczeństwa. Z doświadczenia natomiast wiemy, że wielokrotnie to właśnie kobiety z dziećmi uciekają z domu. Dlaczego? Bo oprawca dalej w nim przebywa.

Polskie prawo daje gwarancję bezpieczeństwa, zmiana ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w tym zakresie miała być gwarantem dla zapewnienia bezpieczeństwa, ale czy tak jest? Czy w dalszym ciągu jest to tylko przepis, z którego nie korzystają wszystkie instytucje zobowiązane do udzielania pomocy osobom pokrzywdzonym? W jaki więc sposób zapewnić rodzinie niezbędną pomoc, jeżeli dalsze zamieszkiwanie pod wspólnym dachem z oprawcą jest niebezpieczne i stanowi zagrożenie?

W takim przypadku należy korzystać z pomocy ośrodków, które działają na rzecz pomocy ofiarom przemocy domowej. Znaczenie funkcjonowania wszelkich schronisk, domów samotnej matki, ośrodków interwencji kryzysowej jest nieocenioną formą doraźnego wsparcia. Samo zapewnienie spokoju, możliwości przespania całej nocy, bez krzyków, obelg, straszenia jest na ten moment dla ofiary przemocy domowej najlepszą formą pomocy. Następnie pomoc psychologiczna, poradnictwo, rozmowy, wysłuchanie to kolejny już bardzo ważny krok w pomocy indywidualnej. Jednak zdajemy sobie sprawę, że nawet najlepiej funkcjonujący ośrodek nie zastąpi domu rodzinnego, w którym rodzina powinna funkcjonować Czy działalność ośrodków dla ofiar przemocy domowej jest ważna?

Tak i to bardzo. Ośrodki przez swą działalność zapewniają pomoc, której ofiary przemocy domowej nie otrzymałyby na tą chwilę w innym miejscu. Pomoc jest natychmiastowa, skoordynowana i w całości skierowana do osoby skrzywdzonej."

Należy zaznaczyć, iż już obecnie istnieje potrzeba zwiększenia liczby specjalistycznych ośrodków wsparcia dla ofiar przemocy w rodzinie, co wiąże się z przeznaczeniem na to dodatkowych środków finansowych (zadanie zlecone powiatowi, finansowane z budżetu państwa). W związku z wdrożeniem Konwencji Rady Europy o zapobieganiu i zwalczaniu przemocy wobec kobiet i przemocy domowej (CAHVIO) (rozszerzenie zakresu przedmiotowego i podmiotowego działań) może zaistnieć potrzeba dalszej rozbudowy tych ośrodków. Wedle artykułu 22 Konwencji:

Strony przyjmą regulacje prawne lub inne rozwiązania niezbędne by zapewnić lub zorganizować, odpowiednio rozmieszczone przestrzennie, specjalistyczne usługi wsparcia doraźnego, krótko- i długoterminowego, dostępne dla każdej ofiary aktu przemocy objętej zakresem niniejszej konwencji.

Jak również:

Strony zapewnią lub zorganizują specjalistyczne usługi wsparcia wszystkich kobiet ofiar przemocy oraz ich dzieci. Dodatkowo artykuł 23 zapewnia, że:

Strony przyjmą regulacje prawne lub inne rozwiązania niezbędne by utworzyć wystarczającą liczbę odpowiednich i łatwo dostępnych schronisk oferujących bezpieczne zakwaterowanie oraz aktywną pomoc ofiarom, zwłaszcza kobietom i ich dzieciom.

UWAGA: komunikaty publikowane są w serwisie PAP bez wprowadzania przez PAP SA jakichkolwiek zmian w ich treści, w formie dostarczonej przez nadawcę. Nadawca komunikatu ponosi wyłączną i pełną odpowiedzialność za jego treść.(PAP)

kom/ sewa/