- To spotkanie zdominowały kwestie związane z poprawą bezpieczeństwa i ochroną obiektów oraz możliwościami finansowania, widzianymi nie tylko jako budowa obiektów, ale również finansowania całej infrastruktury, która związana jest z bezpieczeństwem. Chodzi np. o gospodarkę wypalonym paliwem i odpadami promieniotwórczymi - powiedziała po czwartkowej konferencji pełnomocnik rządu ds. energetyki jądrowej Hanna Trojanowska.
Podkreśliła, że organizacja zwróciła się do Banku Światowego o przeprowadzenie analiz, dotyczących możliwości finansowania budowy kolejnych elektrowni atomowych na świecie. - Charakterystycznymi cechami jest bardzo duży kapitał, długi okres budowy i dosyć długi okres zwrotu - wyjaśniła Trojanowska. IFNEC ocenia, że inwestorzy - w obliczu takich warunków finansowania - potrzebują przede wszystkim transparentnych i stabilnych regulacji prawnych.
W dokumencie końcowym z warszawskiego spotkania komitet wykonawczy IFNEC stwierdza, że trzęsienie ziemi i tsunami w Japonii, które doprowadziły do awarii w Fukushimie jasno pokazują, że konieczne są dalsze prace nad poprawą bezpieczeństwa. Organizacja zapowiada dalszą wymianę informacji i doświadczeń, by poziom bezpieczeństwa nieustannie podnosić.
Amerykański podsekretarz energii Daniel Poneman mówił w czasie konferencji, że obok problemu finansowania pojawia się też kwestia maksymalnego ograniczenia ryzyka niekontrolowanego rozprzestrzenienia się technologii jądrowych.
Wskazał, że tworzenie komercyjnego systemu kompleksowych usług paliwowych - czyli przetwarzania od wydobycia rudy po składowanie wypalonego paliwa - mogą zmniejszyć ryzyko nadmiernej rozbudowy instalacji wzbogacania i przeróbki paliwa w ilościach przekraczających potrzeby rynku energetycznego, bo takie paliwo mogłoby trafić w niepowołane ręce.
Do uczestników konferencji swoje posłanie skierował twórca firmy Microsoft Bill Gates. Według niego, dla uzyskania większego bezpieczeństwa w energetyce jądrowej należy połączyć innowacyjność sektora prywatnego, odpowiednie regulacje i inwestycje rządów w badania i rozwój.
- Jeśli popatrzymy na liczby, to energetyka jądrowa jest jednym z niewielu rozwiązań, które wyraźnie obniżają cenę wytwarzania energii. Zawsze jednak trzeba podnosić poziom bezpieczeństwa, który po Fukushimie jest i tak jeszcze wyższy niż przedtem - mówił Gates.
Jako sposób na podniesienie bezpieczeństwa Gates wskazał zaawansowane techniki symulacyjne. - Połączenie symulacji ze zdolnością do projektowania szczególnie pasywnych systemów bezpieczeństwa doprowadzą do powstania reaktorów, które będą najbezpieczniejszym źródłem energii na świecie. Fukushima była tragedią, ale nie możemy stać w miejscu, musimy doskonalić rozwiązania, symulować ekstremalne katastrofy i doskonalić projekty - mówił Gates.
W jego opinii rolą państwa w całym procesie jest finansowanie badań oraz tworzenie przejrzystych regulacji, dopasowywanie ich do nowych materiałów i technologii. - Jestem optymistą, widzę postępy w dziedzinie materiałów, technologii projektowania. Trzeba jednak usuwać bariery spowalniające te procesy - ocenił.
- Myślę, że przyszłość to koszyk rozwiązań wypróbowanych przez różne kraje, będzie się tworzyć społeczność pracująca nad bezpieczeństwem jądrowym, będzie ona proponować regulacje, bo 95 proc. podmiotów z branży uważa, że wszystko trwa za długo. Przy nowych technologiach wszystko można przyspieszyć, ale trzeba stworzyć wspólne, jednolite ramy regulacyjne w skali globalnej. Tylko wtedy inwestycje się opłacają - podsumował twórca Microsoftu.
W zorganizowanym w ramach polskiej prezydencji spotkaniu wzięli udział odpowiedzialni za energię przedstawiciele ponad 30 rządów państw członkowskich i obserwatorów IFNEC, delegaci Międzynarodowej Agencji Energii Atomowej i Euratomu jak również przedstawiciele świata gospodarki i finansów.
IFNEC (International Framework for Nuclear Energy Cooperation) to organizacja skupiająca 61 państw. Kolejnymi członkami zostały w czwartek Argentyna i Holandia. Głównym zadaniem IFNEC jest rozwijanie pokojowego użycia energii jądrowej.
