Patent na prąd z góry śmieci

Andrzej Kacprzak i Marcin Kratofil potrafią wyprodukować prąd nawet ze śmieci. Naukowcy z Częstochowy skonstruowali dwa prototypy ogniw paliwowych napędzanych biokarbonem. To węgiel drzewny, jaki można kupić na stacji benzynowej. Bardziej czysty niż kamienny, czy brunatny.

_ Wyprodukowaliśmy z biokarbonu energię. Jesteśmy jednymi z pierwszych, którym się to udało zrobić _ - podkreśla Marcin Kratofil.

Ogniwa paliwowe to obok atomu przyszłość energetyki. Prace nad ogniwami napędzanymi wodorem prowadzone są od lat 60. w Stanach Zjednoczonych. Wykorzystano je w promach kosmicznych.
_ Nasza technologia jest odmienna od amerykańskiej. Szczegółów nie możemy zdradzić, bo procedura w Urzędzie Patentowym nie została zakończona, a konkurencja nie śpi _- wyjaśnia Andrzej Kacprzak.

Obecne technologie stosowane w przemyśle energetycznym dają sprawność urządzeń na poziomie ok. 37 proc. W nowym bloku w elektrowni Łagisza to już 40-43 proc.

_ A rozwiązania zaproponowane przez naszych absolwentów pozwalają na sprawność niemal 80-proc. To przyszłość energetyki _- podkreśla prof. Zbigniew Bis, szef Katedry Inżynierii Energii Politechniki Częstochowskiej.

Do produkcji prądu można będzie wykorzystać biologiczne odpady: siano, korę, resztki roślin. Słowem wszystko co zawiera węgiel.

Wieść o częstochowskim wynalazku szybko się rozchodzi. Zainteresowani nim są już Chińczycy i Hiszpanie. Wicepremier Waldemar Pawlak chce, by projekt znalazł się w programie czystych technologii węglowych, przygotowywanym na jego wniosek w Ministerstwie Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

Ale mimo zainteresowania ze strony Ministerstwa Gospodarki wynalazcy są bezrobotni. Dopiero w październiku rozpoczną studia doktoranckie na Politechnice Częstochowskiej. Marzą o stypendium, dzięki któremu mogliby kontynuować badania.

_ To właśnie jest polska rzeczywistość. Nikt nie chce młodych zdolnych ludzi _ - irytuje się prof. Zbigniew Bis. Ogniwo paliwowe zasilane węglem z biologicznych odpadków w każdym domu? Tania i ekologiczna energia? Dzięki pomysłowi częstochowskich inżynierów jest to realne. Tylko, czy znajdą się pieniądze na ich badania?

A mogłoby to wyglądać tak. W niewielkiej miejscowości wszystkie odpadki biologiczne (np. trawę, gałęzie, trociny) zwożono by w jedno miejsce i beztlenowo uwęglano w reaktorze (skonstruowanym także na Politechnice Częstochowskiej). Powstałe w ten sposób stałe paliwo, czyli biokarbon, wykorzystywano by w ogniwach paliwowych do wytwarzania prądu i ciepła. W takie ogniwa (w zależności od potrzeb) byłyby wyposażone albo pojedyncze gospodarstwa, bloki, albo nawet całe osiedla, wioski.

Andrzej Kacprzak i Marcin Kratofil absolwenci Politechniki Częstochowskiej w ramach pracy magisterskiej za pomocą ogniwa paliwowego jako pierwsi w Europie wyprodukowali prąd z biowęgla. Otrzymaną z ogniwa energią udało się im napędzić dwa wiatraczki. Prace prowadzą pod nadzorem prof. Zbigniewa Bisa, szefa Katedry Inżynierii Energii na Wydziale Inżynierii i Ochrony Środowiska częstochowskiej uczelni.

_ Sprawność tych ogniw sięga 80 procent. To dwa razy więcej niż obecnie osiągają średnio nasze elektrownie. Ze 100 MWt termicznych w węglu produkuje się 37 MWt prądu. Reszta ucieka przez komin. Po drodze mamy parę technologii o sprawności dochodzącej do 40-43 procent. Dlatego ogniwa paliwowe są tak interesującą perspektywą _- podkreśla prof. Zbigniew Bis.

Zastosowanie ogniw ograniczyłaby o połowę m.in. emisję dwutlenku węgla. To zaś przełożyłoby się na mniejsze koszty produkcji energii.

Młodzi naukowcy o szczegółach technicznych swojego wynalazku nie chcą rozmawiać, bo boją się konkurencji.

_ Dopiero jak zakończą się formalności w Urzędzie Patentowym, będziemy mogli uchylić rąbka tajemnicy _ - mówi Andrzej Kacprzak. Obecnie naukowcy kontynuują prace nad wynalazkiem na Politechnice Częstochowskiej. W nowym roku akademickim zaczną tam studia doktoranckie. Chcą się poświęcić pracy naukowej.

_ To moja pasja. Zarabianie pieniędzy mogę przełożyć na później. Czuję jednak niesmak z powodu braku zainteresowania wynalazkami naukowymi ze strony przemysłu _ - podkreśla Marcin Kratofil. Podobnie myśli Andrzej Kacprzak.

Jak długo potrwają badania i ile będą kosztować? Nie wiadomo. - Dopiero będziemy szacowali. Udało się nam wyprodukować energię z biokarbonu za pomocą ogniwa. Teraz będziemy chcieli poznać istotę tego zjawiska - wyjaśnia Kacprzak.

Czy naukowcom uda się pokonać trudności? Prof. Zbigniew Bis szuka dla nich pieniędzy. O ufundowanie stypendiów poprosił duże zakłady energetyczne, m.in. Tauron i PGE. Tym _ młodym ludziom naprawdę warto pomóc _ - podkreśla profesor.

Aldona Minorczyk-Cichy