Projekt noweli ws. "dyscyplinarek" prawników - w tym tygodniu w Senacie
Usprawnienie postępowań dyscyplinarnych w samorządach zawodowych adwokatów
i radców prawnych zakłada projekt nowelizacji, którym w tym tygodniu zajmie się Senat. Projekt
opracowały senackie komisje ustawodawcza oraz praw człowieka, praworządności i petycji.
23.04.2014 | aktual.: 23.04.2014 12:11
Usprawnienie postępowań dyscyplinarnych w samorządach zawodowych adwokatów i radców prawnych zakłada projekt nowelizacji, którym w tym tygodniu zajmie się Senat. Projekt opracowały senackie komisje ustawodawcza oraz praw człowieka, praworządności i petycji.
"To jest dobrze zrobiony projekt i postulowany przez same korporacje prawnicze, które dostrzegają potrzebę usprawnienia postępowań dyscyplinarnych" - mówił ostatnio na posiedzeniu senackiej komisji wiceminister sprawiedliwości Jerzy Kozdroń.
Projekt ma na celu dostosowanie organizacji i funkcjonowania samorządów zawodowych do zmian, jakie w ostatnich latach zaszły w samorządach zawodowych adwokatów i radców prawnych. Otwarcie zawodów prawniczych spowodowało blisko dwukrotny wzrost liczby adwokatów wykonujących zawód (6 721 na koniec 2007 r. i 10 585 na koniec 2012 r.). Liczba osób wykonujących zawód radcy prawnego w porównywalnym okresie wzrosła niemal o połowę (z 18 953 do 27 054).
"Nie da się ukryć, że opisywane zmiany musiały znaleźć odzwierciedlenie we wzroście liczby prowadzonych postępowań dyscyplinarnych. To z kolei doprowadziło do ogólnego wydłużenia, czy wręcz przewlekłości, poszczególnych postępowań, a w efekcie do niewydolności całego systemu" - oceniają autorzy projektu noweli. Liczą oni, że postępowania dyscyplinarne w adwokaturze i u radców prawnych uda się skrócić dzięki zmianom ustrojowym i nowelizacji procedur.
W pierwszej kolejności zakłada się wydłużenie kadencji - z 3 do 4 lat - adwokackich i radcowskich organów samorządowych, dzięki czemu postępowania dyscyplinarne miałyby zyskać na stabilności, bo obecnie po każdych wyborach do samorządów zmieniać mogą się składy sądów dyscyplinarnych i rzecznicy dyscyplinarni. Dodatkowo proponuje się wydłużenie terminów przedawnienia karalności czynów podlegających postępowaniu dyscyplinarnemu.
Projekt noweli przewiduje też wzmocnienie statusu rzeczników dyscyplinarnych adwokatury i radców prawnych m.in. przez określenie ich zadań już na poziomie ustawowym - a nie w aktach prawnych niższego rzędu.
W projekcie zaproponowano ujednolicenie katalogu kar dyscyplinarnych dla adwokatów i radców prawnych (oraz ich aplikantów), wyliczając, że karami dyscyplinarnymi są w kolejności od najłagodniejszej: upomnienie, nagana, kara pieniężna, zawieszenie prawa do wykonywania zawodu na czas od trzech miesięcy do pięciu lat, a w stosunku do aplikantów - zawieszenie w prawach aplikanta na czas od jednego roku do trzech lat; pozbawienie prawa do wykonywania zawodu, a w stosunku do aplikantów - wydalenie z aplikacji.
Usprawnienie procedur miałoby polegać m.in. na zmianach w trybie doręczania korespondencji między prawnikami a rzecznikiem i sądem dyscyplinarnym. Aby zapobiec unikaniu odbierania korespondencji wprowadzono też - tak jak w zwykłym sądownictwie - doręczenie zastępcze, czyli zasadę, że przesyłkę uważa się za doręczoną po jej dwukrotnym awizowaniu - nawet jeśli awizo nie zostanie podjęte.
Zmodyfikowano też zasady sporządzania i doręczania uzasadnień orzeczeń i postanowień kończących postępowanie dyscyplinarne. Zakłada się, że sąd dyscyplinarny nie będzie musiał sporządzać uzasadnień od orzeczeń w sprawach, w których wymierzono karę upomnienia (najłagodniejsza w katalogu kar) albo zapadła kara taka, jaką rzecznik uzgodnił z obwinionym lub jaką zaproponował sądowi obwiniony za zgodą rzecznika dyscyplinarnego.
W projekcie noweli doprecyzowuje się też niejasność prawną: według senackiej propozycji, prawomocne orzeczenie kary pieniężnej oraz kosztów postępowania podlega egzekucji (także komorniczej) w rozumieniu kodeksu postępowania cywilnego, a wierzycielem jest dziekan właściwej okręgowej izby adwokackiej lub radcowskiej.
(AS)