Uważaj na przedświąteczne

Niestety, nadal - 37 proc. badanych jest błędnie przekonanych, że sklep ma obowiązek przyjąć nietrafiony prezent - to wnioski z najnowszej analizy przeprowadzonej podczas świątecznych zakupów dla UOKiK. Badania oraz plik audio z poradami konsumenckim do ściągnięcia ze strony www.uokik.gov.pl

Urząd regularnie zleca badania świadomości i postaw konsumenckich. Tym razem TNS OBOP zbadał dla UOKiK zachowania konsumenckie w okresie przedświątecznym.

Najnowsze badania pokazują, że Polacy z reguły planują świąteczne zakupy - przede wszystkim produktów spożywczych - 92 proc. oraz prezentów i ozdób świątecznych - 86 proc. Często przed udaniem się do sklepu przygotowujemy listę zakupów. 75 proc. z nas robi spis produktów spożywczych, a 60 proc. prezentów i dekoracji. Wynotowanie najbardziej potrzebnych produktów nie chroni nas jednak przed zakupami spoza listy. W przypadku produktów spożywczych 35 proc. wkłada do koszyka produkty wcześniej nieplanowane. Ponadto aż 10 proc. kupujących zapomina o liście i w szale zakupów dokonuje wyboru zapominając o wcześniej starannie przygotowanym spisie.

Lubimy okazje i obniżki, dlatego w tym roku nie brakuje osób - 24 proc., które zamierzając nabyć produkt szukają okazji aby, kupić go w promocji. Połowa ankietowanych deklaruje, że kupuje produkty niezależnie od tego czy są objęte obniżką. 13 proc. respondentów przyznało się do kupienia promocyjnych produktów, chociaż wcześniej tego nie planowali, a tylko 6 proc. ankietowanych twierdzi, że wcale nie korzysta z promocji świątecznych.

Badanie sprawdzało także wiedzę konsumentów w zakresie przysługujących im praw. O tym, że w przypadku wykrycia wady towaru kupionego podczas promocji świątecznej można składać reklamację, wiedziała niewiele ponad połowa respondentów - 53 proc. Martwi fakt, że badani z promocją cenową kojarzą zmniejszenie ochrony prawnej, co jest błędnym przekonaniem.

Natomiast w przypadku nietrafionych zakupów, podobnie jak w latach ubiegłych, badani respondenci przyznali sobie więcej praw niż przewidują przepisy. Na pytanie ankieterów - czy sklep ma obowiązek przyjąć towar, który okazał się nietrafionym prezentem - w tym roku aż 37 proc. badanych błędnie przyznało sobie taki przywilej. Zgodnie z prawem zwrotu produktu można dokonać tylko jeśli sprzedawca się na to zgadza, np. poinformował wcześniej kupującego o takiej możliwości.

Przed gorączką ostatnich przedświątecznych zakupów UOKiK przypomina:

- kupując prezent, upewnijmy się, czy możemy go zwrócić lub wymienić, sklepy nie mają obowiązku przyjmowania zwrotu pełnowartościowego towaru - jednak mogą same ustalić reguły zwracania lub zamiany produktów, których powinny przestrzegać;

- jeżeli stwierdzimy, że zakupiony towar jest niezgodny z umową (np. ma inne parametry techniczne niż opisywał to sklep) albo jest uszkodzony, możemy złożyć reklamację w ciągu dwóch lat od zakupu, ale nie później niż dwa miesiące od momentu wykrycia usterki. Składamy ją w sklepie gdzie kupiliśmy towar, najlepiej pisemnie, należy też dołączyć paragon lub inny dowód zakupu;

- towary kupione w promocji podlegają reklamacji;

- żywność też można reklamować: paczkowaną - w terminie 3 dni od chwili otwarcia, sprzedawaną luzem - 3 dni od momentu zakupu.

Więcej informacji przydatnych podczas świątecznych zakupów w sekcji pytania i odpowiedzi w serwisie UOKiK. Klienci sklepów uzyskają bezpłatną pomoc w dochodzeniu swoich praw u powiatowych lub miejskich rzeczników konsumentów w urzędach miejskich lub starostwach powiatowych albo pod numerem telefonu 0800 007 707 czynnym od pn. do pt. od 9.00 do 17.00. Ponadto, konsumenci mogą skorzystać z bezpłatnej porady w oddziałach terenowych Federacji Konsumentów. Nieprawidłowości można także zgłaszać do Wojewódzkich Inspektoratów Inspekcji Handlowej.