Ograniczenia w dostępie do zasiłków
Rząd Davida Camerona nie ustaje w działaniach ograniczających imigrantom dostęp do brytyjskich świadczeń socjalnych. Dąży m.in. do wstrzymania wypłat Child Benefit rodzicom dzieci, które przebywają poza granicami Wielkiej Brytanii.
W zamierzeniu brytyjskich władz świadczenie to powinno być wypłacane wyłącznie osobom mieszkającym i wychowującym dzieci na terenie Wielkiej Brytanii. Z zasiłku Child Benefit, finansowanego z pieniędzy podatników, korzysta ponad 40 tys. dzieci w 29 krajach.
Najwięcej środków z tego tytułu trafia do Polski, Irlandii, Słowenii, Francji i Hiszpanii. Child Benefit wypłacany jest na 25 tys. polskich dzieci mieszkających aktualnie nad Wisłą. Warto dodać, że wysokość polskiego zasiłku rodzinnego stanowi równowartość ok. 5 funtów tygodniowo. W Wielkiej Brytanii jest to 20,50 funtów na tydzień na pierwsze dziecko i po 13,55 funtów na każde kolejne.
Minimum 149 funtów tygodniowo
Brytyjski rząd nie ukrywa, że poszukuje sposobu, który doprowadzi do całkowitego wstrzymania wypłat Child Benefit rodzicom dzieci, przebywających poza granicami Zjednoczonego Królestwa. Musi jednak uważać, by nie naruszyć przy tym prawa Unii Europejskiej. Zgodnie z unijnymi przepisami, dzieci pozostawione w kraju przez emigrujących rodziców mają takie same prawa jak te, które wyjechały razem z nimi. Wystarczy, że jedno z nich pracuje na Wyspach i regularnie opłaca składki ubezpieczeniowe, a jego rodzina w Polsce może korzystać z zagranicznej pomocy socjalnej.
Nie mogąc bezpośrednio wstrzymać wypłat Child Benefit, brytyjski rząd postanowił ograniczyć możliwość ubiegania się o ten zasiłek zaraz po przyjeździe na Wyspy. Stało się tak dzięki wprowadzeniu tzw. progu minimalnych zarobków. Polega on na tym, że każdy nowo przybyły imigrant, nie uzyska prawa do świadczeń dopóki nie wykaże się dochodem w wysokości minimum 149 funtów tygodniowo przez okres co najmniej trzech miesięcy. Nowe przepisy uderzą w największym w stopniu w społeczność Romską oraz w imigrantów innych narodowości, którzy z turystyki zasiłkowej uczynili sposób na życie.
Nowy próg 149 funtów dotyczy m.in. prawa do Jobseeker's Allowance, Child Tax Credit, Child Benefit, ale także i innych form pomocy. Nie można wykluczyć, że kolejnym krokiem ograniczającym dostęp do brytyjskich świadczeń będzie próba wstrzymania wypłat zasiłku na dzieci mieszkających poza granicami Zjednoczonego Królestwa.
Kryterium dochodów
Jeszcze do niedawna o zasiłek rodzinny na dzieci ubiegało się większość rodzin mieszkających na Wyspach i to niezależnie od wysokości uzyskiwanych dochodów. Na początku ubiegłego roku weszły w życie poważne zmiany ograniczające znacznie liczbę beneficjentów mogących w pełni skorzystać z tego świadczenia.
Rodziny, w których jeden z rodziców zarabia powyżej 50 tys. funtów nie mogą otrzymywać już pełnej kwoty tego zasiłku. Takie osoby, podczas rocznego rozliczenia ze skarbówką, muszą zwrócić państwu 1 proc. z każdych 100 funtów zarobionych w danym roku podatkowym. W przypadku rodziny z dwójką dzieci, gdzie matka lub ojciec zarabia 54 tys. funtów, suma wypłaconego w całym roku zasiłku wyniesie 1052 funtów, ale podczas rozliczenia z urzędem podatkowym trzeba będzie zwrócić aż 700 funtów.
W sytuacji gdy jeden z rodziców zarabia więcej niż 60 tys. funtów i pobiera zasiłek na dziecko, będzie musiał go opodatkować lub, by tego uniknąć, po prostu zrezygnować ze świadczenia. Starając się teraz o zasiłek rodzinny należy ujawnić wysokość swoich zarobków oraz dochody twojego partnera.
Zasiłek powszechny
Zmiany w obowiązującym na Wyspach systemie dotknęły też wiele innych zasiłków. W październiku ubiegłego roku rozpoczęto stopniową likwidację sześciu wiodących świadczeń socjalnych i ulg podatkowych. Zastąpił je jeden powszechny zasiłek - Universal Credit, uzależniony od wysokości uzyskiwanych dochodów.
Z wypłacanego co miesiąc świadczenia może skorzystać tylko jedna osoba z gospodarstwa domowego. Dzięki nowemu systemowi komputerowemu PAYE Real Time Information, wysokość tego zasiłku zostaje automatycznie dostosowana do dochodów danej osoby, tak aby zawsze bardziej opłacalne było dla niej podjęcie pracy niż korzystanie z pomocy socjalnej.
Wnioski o przyznanie Universal Credit przyjmuje i rozpatruje Department for Work& Pensions (DWP). Można je składać wyłącznie przez internet na stronie https://www.gov.uk/apply-universal-credit. Po złożeniu wniosku trzeba jeszcze odbyć rozmowę kwalifikacyjną, sprawdzającą przy okazji znajomość języka angielskiego.
Osoby, które obecnie pobierają przynajmniej jeden z zasiłków: Income Support, Income-based Jobseeker’s Allowance, Income-related Employment Support Allowance, Housing Benefit, Child Tax Credit i Working Tax Credit, będą sukcesywnie powiadamiane listownie o konieczności przejścia na Universal Credit. Większość z nich dostanie taką informację w 2016 lub 2017 r. Cała kwota należnego świadczenia będzie wypłacana przelewem raz w miesiącu.
Maciej Sibilak
Universal Credit
Zasiłek powszechny Universal Credit zastąpił następujące świadczenia i ulgi:
- Jobseeker's Allowance (zasiłek dla osób bezrobotnych zależny od wysokości dochodów)
- Employment and Support Allowance (zasiłek dla osób niezdolnych do pracy z powodu choroby lub niepełnosprawności)
- Income Support (dodatek do dochodów)
- Child Tax Credits (ulga dla osób wychowujących dzieci)
- Working Tax Credits (ulga podatkowa dla osób o niskich zarobkach)
- Housing Benefit (dodatek mieszkaniowy)
Kto może ubiegać się o Universal Credit?
Osoby powyżej 18 roku życia (wiek 16 i 17 w szczególnych wypadkach) przebywające w Wielkiej Brytanii, niestudiujące i spełniające inne warunki różnych dofinansowań. Miesięczna stawka świadczeń socjalnych będzie uzależniona od personalnych okoliczności.
Universal Credit dzieli się na kilka elementów, podstawowe to:
Standard Allowance:
- osoba samotna poniżej 25 roku życia: 246,81 funtów
- osoba samotna powyżej 25 roku życia: 311,55 funtów
- pary poniżej 25 roku życia: 387,42 funtów
- pary powyżej 25 roku życia: 489,06 funtów
Housing costs element:
Dofinansowanie do wynajmu lub spłaty kredytu hipotecznego.
Child Benefit
Więcej informacji na temat zasiłków dla dzieci uzyskasz w najbliższym oddziale Jobcentre Plus (tam też możesz dostać wniosek o przyznanie świadczenia). Do twojej dyspozycji jest także strona internetowa https://www.gov.uk/child-benefit oraz infolinia Child Benefit Helpline: 0845-3021444 (dzwoniąc z Polski, wybierz numer 0044-161-2103086). Cały system nadzorowany jest przez HM Revenue and Customs (HMRC).