Pracownicy domowi będą lepiej chronieni

„Chodzi o rozsądne godziny pracy (co najmniej 24 godziny ciągłego odpoczynku w tygodniu), jasne i przejrzyste zasady zatrudnienia i wynagrodzenia, przestrzeganie podstawowych zasad i praw pracy przez pracodawców (w tym wolności zrzeszania się i prawa do negocjacji zbiorowych). W Polsce status pracowników domowych próbowano uregulować w 2005 roku. Niestety, ze względu na skomplikowane przepisy ubezpieczeniowe nie udało się tego zrobić. Być może konwencja MOP przyczyni się wreszcie do rozwiązania tego problemu"- mówi dr Jacek Męcina, doradca zarządu PKPP Lewiatan.

Personel domowy stanowią pracownicy wykonujący różnorodne prace domowe dla swoich pracodawców. Do prac takich należą : gotowanie, sprzątanie, pranie, opieka nad dziećmi, osobami starszymi lub niepełnosprawnymi, a także wykonywanie zawodu ogrodnika, gospodarza domu lub szofera. Na ogół taki rodzaj zatrudnienia jest niepewny, niedoceniany i nielegalny. W efekcie pracownicy domowi są często dyskryminowani, czasami również spotykają się z nierównym bądź nieuczciwym traktowaniem lub nadużyciami. Wśród nich coraz więcej jest pracowników migrujących (o nieuregulowanym statusie), narażonych na wyzysk.

Większość pracowników domowych to kobiety, które bardzo często są pozbawione świadczeń pracowniczych i zdrowotnych. Wynika to z faktu, iż praca ta tradycyjne przypisywana jest kobietom, które nie otrzymują za nią wynagrodzenia. Ostatnio jednak praca domowa zdobywa coraz większe uznanie i nabiera coraz większej społecznej wartości, zaistniała także potrzeba wprowadzenia regulacji prawnych dotyczących tej aktywności zawodowej.

„Dlatego MOP przyjęła Konwencję w sprawie Personelu Domowego, będącą zbiorem norm międzynarodowych, mających na celu poprawę warunków pracy dziesiątków milionów pracowników domowych na całym świecie. Jej przyjęcie jest bardzo ważnym elementem przyczyniającym się do zapewnienia przestrzegania praw człowieka, praw pracowniczych i praw socjalnych pracowników domowych. Konwencja jest wiążącym aktem prawnym dla wszystkich państw członkowskich, które go ratyfikowały. Nowe standardy MOP przewidują, iż personelowi domowemu na całym świecie muszą przysługiwać te same podstawowe prawa pracownicze, które dotyczą innych pracowników". Konwencja wprowadza definicję pracy domowej jako pracy wykonywanej dla jednego lub kilku gospodarstw domowych. Pracownikiem domowym nie jest jednak osoba, która prace tą wykonuje sporadycznie i nie otrzymuje za nie wynagrodzenia (Art 1 Konwencji). Nowe instrumenty chronią wszystkich pracowników domowych, ale przewidują specjalną ochronę pracowników, którzy ze względu na swój młody wiek,
narodowość lub rodzaj wykonywaj pracy są narażeni na dodatkowe niebezpieczeństwa" - dodaje Jacek Męcina.

Z ostatnich szacunków MOP opartych na podstawie badań krajowych wynika, iż na całym świecie jest około 53 milionów pracowników domowych. Eksperci twierdzą jednak, że ze względu na to, iż duża ich część pracuje na czarno, to ogólna liczba może sięgać nawet 100 milionów osób na świecie. W krajach rozwijających się stanowią oni od 4 do 12 proc. zatrudnionych, a około 83 proc. z nich to kobiety i dziewczęta.

Polska Konfederacja Pracodawców Prywatnych Lewiatan