90 milardów na ochronę środowiska

W środę resort podsumował 20 lat w polskiej ekologii po demokratycznym przełomie. W konferencji, na zaproszenie obecnego ministra środowiska prof. Macieja Nowickiego, wzięła udział większość byłych szefów resortu.

Przez 20 lat całkowicie zmieniła się struktura dochodów Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. W 1990 r. dochody w prawie 95 proc. pochodziły z opłat za korzystanie ze środowiska i kar administracyjnych, a tylko w 4 proc. z odsetek i w 1,5 proc. ze spłaty udzielonych pożyczek.

W 2008 r. wpływy z opłat i kar to jedynie 20 proc. Największy udział - ponad 25 proc. dochodów NFOŚ - pochodziło z opłaty recyklingowej od sprowadzanych i wycofywanych z użytku pojazdów, spłaty pożyczek wyniosły ponad 18 proc. dochodów, a opłaty wynikające z prawa energetycznego - ponad 19 proc. Inne opłaty wpływające do NFOŚ stanowiły w 2008 r. prawie 12 proc., a dotacja budżetowa zaledwie 3,67 proc.

Od początku swej działalności NFOŚiGW zawarł ponad 14 tys. umów na wsparcie przedsięwzięć służących poprawie stanu środowiska naturalnego. Łączna suma tych umów wyniosła 21,4 mld zł.

Z systemu wojewódzkich funduszy ochrony środowiska do 2008 r. pochodziło blisko 17 mld zł dofinansowania dla ponad 72 tys. inwestycji, projektów edukacyjnych i badawczych. Pieniądze z wojewódzkich funduszy wsparły budowę ponad 2 tys. oczyszczalni ścieków, 30 tys. km kanalizacji i 8 tys. km sieci wodociągowych.

1,7 mld zł dotacji z fundacji EkoFundusz, która od 1992 r. zarządza środkami pochodzącymi z ekokonwersji 10 proc. polskiego zadłużenia w Klubie Paryskim do 2007 r. trafiło na inwestycje w zakresie ochrony atmosfery, ochrony wód, gospodarki odpadami i ochrony przyrody.

Przed akcesją i po wejściu do Unii Europejskiej Polska uzyskała też środki na ochronę środowiska z funduszy PHARE, SAPARD i ISPA oraz funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. Pieniądze dostaliśmy też na inicjatywy wspólnotowe LIFE/LIFE+, CROSS- BORDER/INTERREG oraz z Globalnego Funduszu Środowiska ONZ i Banku Światowego.

Z Funduszu Spójności UE współfinansowanych jest 88 największych inwestycji ekologicznych w Polsce na kwotę 2,85 mld euro. W latach 2007-13 z programu Infrastruktura i Środowisko ma trafić do Polski na ochronę środowiska 4,8 mld euro.

Od 1989 r. resortem środowiska (wcześniej ochrony środowiska, zasobów naturalnych i leśnictwa) kierowali Bronisław Kamiński, Stefan Kozłowski, Zygmunt Hortmanowicz, Bernard Błaszczyk, Stanisław Żelichowski (dwukrotnie), Jan Szyszko (dwukrotnie), Antoni Tokarczuk, Czesław Śleziak, Jerzy Swatoń, Tomasz Podgajniak. Nowicki był już wcześniej ministrem środowiska - w 1991 r.