Fundusze są dyskryminowane
Komisja Europejska już drugi raz zaapelowała o zmianę zasad opodatkowania zagranicznych instytucji finansowych. Jeśli polski rząd tego nie zrobi, grozi nam spór przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości.
Komisja Europejska już drugi raz zaapelowała o zmianę zasad opodatkowania zagranicznych instytucji finansowych. Jeśli polski rząd tego nie zrobi, grozi nam spór przed Europejskim Trybunałem Sprawiedliwości.
Ewentualna przegrana (a ETS w podobnych sprawach zajmował stanowisko korzystne dla podatników) to konieczność zwrotu podatku i odsetek.
Nie można ograniczać
Zdaniem Komisji to ograniczenie zasady swobodnego przepływu kapitału, zagwarantowanej w art. 56 traktatu WE, oraz swobody przedsiębiorczości, o której mówi art. 43 traktatu.
_ Wprawdzie podatki dochodowe nie są w UE zharmonizowane, ale przepisy danego kraju nie mogą dyskryminować firm z innego państwa znajdujących się w porównywalnych sytuacjach _ - mówi Jakub Żak, dyrektor w zespole ds. sektora finansowego PricewaterhouseCoopers. _ Tymczasem tak jest w wypadku zagranicznych funduszy emerytalnych i inwestycyjnych. ETS rozstrzygał już takie sprawy na korzyść podatników, np. w wyroku z 14 grudnia 2006 r. (sygn. C-170/05). _
Prowspólnotowa wykładnia
Korzystne rozstrzygnięcia znajdziemy także w krajowym orzecznictwie. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 14 marca 2008 r. (sygn. III SA/Wa 1577/07) uznał, że zwolnienie podmiotowe, o którym mówi art. 6 ust. 1 pkt 10 ustawy o CIT, przysługuje funduszowi inwestycyjnemu zarejestrowanemu w Luksemburgu. Podkreślił, że interpretacja przepisów obowiązujących w państwach członkowskich powinna uwzględniać postanowienia traktatu WE.
Obowiązek dokonywania takiej wykładni spoczywa również na sądach. WSA powołał się też na orzecznictwo ETS, z którego wynika, że kraje członkowskie nie mogą wprowadzać dyskryminacji ze względu na przynależność państwową.
Zdaniem KE zasadę swobodnego świadczenia usług i przepływu kapitału naruszają też przepisy o opodatkowaniu odsetek wypłacanych instytucjom finansowym. Krajowe są obciążone podatkiem od dochodu, zagraniczne od przychodu niepomniejszanego o koszty.
_ Polski bank, który uzyskuje przychody z odsetek, może odliczyć od nich koszty, np. odsetki, które wypłaca od depozytów _- tłumaczy Jakub Żak. _ Zagraniczny bank płaci podatek od czystego przychodu. Tymczasem podatnik powinien mieć wybór, czy nalicza daninę od czystego przychodu i nie musi udowadniać kosztów, czy też może je uwzględnić podczas rozliczenia. _
Czy będą zmiany
To nie pierwsza interwencja KE. Na mankamenty naszych przepisów wskazywała już ponad dwa lata temu. Polski rząd próbował w 2008 r. dopasować ustawę o CIT do regulacji unijnych. Nie udało się, proponowane zmiany nie znalazły się w ostatecznej wersji nowelizacji. Czy wniosek Komisji zmusi do reakcji polską administrację?
"Na bieżąco prowadzimy prace analityczne mające na celu zapewnienie zgodności przepisów krajowych z prawem wspólnotowym" - czytamy w piśmie Ministerstwa Finansów przesłanym do “Rz”. “Jednak z uwagi na szczególny charakter zwłaszcza funduszy emerytalnych zmiany w ustawie o CIT projektowane w 2008 r. wymagają dalszej pogłębionej analizy, co jest procesem czasochłonnym”.
opinia
Katarzyna Bieńkowska, doradca podatkowy w kancelarii Dewey & LeBoeuf
Wniosek Komisji Europejskiej (zwany uzasadnioną opinią) to drugi etap postępowania w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego. Ostateczny krok to skierowanie sprawy do ETS. Niekorzystny dla Polski wyrok może oznaczać konieczność zwrotu nadpłaconego podatku wraz z odsetkami. Ten scenariusz wydaje się całkiem prawdopodobny, gdyż polskie przepisy ewidentnie dyskryminują zagraniczne fundusze. Wątpliwości budzą też zasady opodatkowania innych instytucji finansowych z państw członkowskich. Ustawodawca na razie nie reaguje. Niestety, za naruszenie prawa wspólnotowego - w razie negatywnego dla Polski rozstrzygnięcia ETS - zapłacą wszyscy podatnicy.
Przemysław Wojtasik
Rzeczpospolita