Huty po I półroczu: produkcja rosła szybciej niż zużycie stali

Mimo to huty z pewnością wytworzą w 2010 r. znacząco więcej stali niż przed rokiem.

- Zachęcone ożywieniem na rynku i wzrostem cen, szczególnie w drugim kwartale, huty rozwinęły produkcję w stopniu nieco przekraczającym popyt. W efekcie wypełniły się magazyny, a producenci stanęli przed koniecznością dostosowania swojej produkcji do realnego zużycia stali - powiedział w czwartek PAP prezes HIPH, Romuald Talarek.

Spodziewane spowolnienie dynamiki produkcji hutniczej w drugiej połowie roku nie zmienia faktu, że polskie huty zanotują w 2010 r. istotny wzrost produkcji wobec kryzysowego roku 2009. Po pierwszym półroczu wyprodukowano ponad 29 proc. stali więcej niż w tym samym czasie zeszłego roku, a krajowe zużycie wzrosło w tym czasie o 16 proc.

W pierwszym półroczu polska produkcja stali zbliżyła się do 4,1 mln ton, a tzw. zużycie jawne (produkcja i import, z wyłączeniem eksportu) do 4,5 mln ton. 59 proc. krajowego zapotrzebowania pokrywa stal z importu, który do końca czerwca wzrósł o 14 proc. Wprawdzie eksport wzrósł o 28 proc., jednak ogółem Polska więcej stali importuje niż eksportuje - końcowe saldo jest dla Polski ujemne i po półroczu zamyka się wielkością 736 tys. ton stali. Pod względem wartości ujemny bilans sięga 3,6 mld zł, czyli ponad 900 mln euro.

Prognozę przewidującą spowolnienie dynamiki produkcji w drugim półroczu (choć nadal będzie ona znacząco wyższa niż w zeszłym roku), mogą potwierdzać wynik czerwca, kiedy produkcja stali zmniejszyła się o 2,6 proc., a eksport o 6 proc. Krajowe zużycie utrzymało się na ubiegłorocznym poziomie. W ocenie prezesa HIPH, ta sama tendencja spadkowa w produkcji może utrzymać się także co najmniej w lipcu (wyniki za ten miesiąc będą znane za kilka dni) i w sierpniu.

Na wolniejsze od zakładanego tempo nadrabiania przez huty ubiegłorocznych spadków produkcji największy wpływ ma sytuacja w sektorach konsumujących stal. Ponad połowa wyrobów hutniczych trafia do budownictwa i sektora konstrukcji stalowych. Tymczasem w tym roku wszystkie rodzaje budownictwa notują spadki - np. w budownictwie budynków o 6,7 proc., w specjalistycznych robotach budowlanych o 6 proc., a w budownictwie obiektów inżynieryjnych o 5,5 proc. To sprawia, że zakładany na ten rok ponad 4-procentowy wzrost całego sektora prawdopodobnie będzie mniejszy, rzędu 3 proc.

- Pozostałe sektory konsumujące stal, m.in. przemysł artykułów gospodarstwa domowego czy motoryzacja, wykazują tendencje wzrostowe, ale ich udział w całości zużycia jest odpowiednio mniejszy i nie są w stanie zrównoważyć spadku konsumpcji stali w budownictwie - ocenił prezes Talarek.

Na sytuację hut wpływają też zwiększające się koszty produkcji. O ponad 60 proc. podrożała ruda żelaza, a w ślad za nią podrożał też wykorzystywany w hutach złom. Choć w ostatnich tygodniach ceny tych surowców spadły i ustabilizowały się, i tak są wyższe niż kilka miesięcy temu. Podwyżka uderzyła przede wszystkim w tych producentów, którzy zrobili większe zakupy przy wyższych cenach. Wkrótce o kilka procent zdrożeje też prąd dla przemysłu. Według HIPH, sięgający do kilku-kilkunastu procent wzrost cen wyrobów stalowych nie zrekompensował tych podwyżek.

- To wszystko sprawia, że racjonalizacji produkcji w hutach, by odpowiadała popytowi, musi towarzyszyć także dalsza kontrola i optymalizacja kosztów. Nie można wykluczyć, że część producentów może zdecydować się na kolejne oszczędności, by zachować konkurencyjność - powiedział prezes HIPH.

Jego zdaniem wolniejsze od prognozowanego tempo odrabiania strat spowodowanych rynkowym kryzysem nie zmienia faktu, że stopniowo ilość wytworzonej w Polsce stali wróci do poziomu sprzed kryzysu. Optymistyczne założenia wskazują, że powrót do produkcji rzędu 10 mln ton i zużycia ok. 12 mln ton nastąpi w 2012 r.

W ubiegłym roku polska produkcja stali spadła do niespotykanego wcześniej poziomu 7,1 mln ton (o 27 proc.), a krajowe zużycie wyrobów stalowych przekroczyło 8 mln ton. W tym roku - według prognoz HIPH - wzrost produkcji i zużycia może wynieść najwyżej kilkanaście procent. Izba szacuje, że roczna produkcja wyniesie ok. 8,5 mln ton, a zużycie stali ok. 9-9,2 mln ton.

Najwyższa w ostatnich latach produkcja - 10,6 mln ton - została osiągnięta w 2007 r. Rok później było to 9,7 mln ton, a w ubiegłym roku 7,1 mln ton. W ocenie ekspertów HIPH, dość powolny powrót popytu na rynku wyrobów stalowych wynika nie tylko ze spowodowanego zimą spowolnienia tempa inwestycji oraz ostrożności dystrybutorów. Wpływa na to także stale rosnący import. Również część realizowanych w Polsce inwestycji infrastrukturalnych, np. drogowych i inżynieryjnych, wspomagana jest stalą z importu.

Ubiegły rok polskie hutnictwo żelaza i stali zamknęło stratą w wysokości ok. 820 mln zł, mimo wdrożenia programów oszczędnościowych i redukcji zatrudnienia. W tym roku huty notują dodatnie wyniki, jednak - jak zastrzegł prezes - trudno mówić o dużych zyskach, pozwalających np. na inwestycje porównywalne ze zrealizowanymi w ostatnich czterech latach, kiedy sektor przeznaczył na nie ok. 4,5 mld zł.

W pierwszym półroczu tego roku światowa produkcja stali wyniosła 705,8 mln ton i była o prawie 28 proc. większa niż rok wcześniej. W Chinach, które są największym producentem, nastąpił wzrost o ponad 21 proc. W UE wzrost sięgnął 44,6 proc. proc., w USA przekroczył 69 proc., w Rosji 22 proc., na Ukrainie ponad 20 proc.