Jak w następnym roku będziemy się rozliczać za środowisko

Jedyna obniżka dotyczy przedsiębiorstw, które sprowadzają samochody. W 2009 r. obowiązywać będą wprawdzie dotychczasowe stawki za brak sieci recyklingu pojazdów (500 zł od pojazdu), ale inny sposób rozliczania wynikający z nowelizacji rozporządzenia w sprawie wzoru rocznego sprawozdania o wysokości należnej opłaty za brak sieci zbierania pojazdów (DzU z 2008 r. nr 162, poz. 1009). Zmiana ta jest konsekwencją nowelizacji ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji (DzU z 2005 r.

nr 25, ze zm.). Zakłada ona, że nawet jeżeli przedsiębiorca nie objął siecią stacji demontażu całego kraju, ale przynajmniej 85 proc. jego powierzchni, to nie musi płacić po 500 zł od każdego auta, ale proporcjonalnie mniej.

Zmiana ta jest korzystna dla przedsiębiorców. Dlatego mogą również w ten sposób obliczyć opłatę już za 2008 r., chociaż nowelizacja ustawy o recyklingu pojazdów weszła w ciągu tego roku.

Stawki ryczałtowe...
Nowe rozporządzenie w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (DzU z 2008 r. nr 196, poz. 1217) zawiera ryczałtowe stawki dla pojazdów spełniających wysokie normy ekologiczne: EURO 4 i EURO 5. Ryczałtami zostały też objęte łodzie i statki (w żegludze śródlądowej) oraz motocykle i motorowery. Pojawiły się też nareszcie stawki ryczałtowe dla pojazdów wolnobieżnych oraz maszyn i urządzeń napędzanych gazem propan-butan. Ich brak przeszkadzał m.in. firmom korzystającym z wózków widłowych na gaz. Obecny sposób rozliczania się jest na tyle skomplikowany, że przedsiębiorcy nie wyliczają takich opłat. Powoduje to jednak problemy np. wtedy, gdy później ubiegają się o dofinansowanie z funduszy ochrony środowiska lub unijnych, a także w razie kontroli.

Dla tych firm, które korzystają z urządzeń silnikowych, dla których nie ma stawek ryczałtowych, rozporządzenie podaje szczegółowy sposób obliczania należności za spaliny w tych pojazdach. Pośrednio wyjaśnienia te mogą pomóc również przy rozliczaniu opłat za pojazdy za 2008 r. Przede wszystkim jednak w przyszłym roku firmy muszą się liczyć ze wzrostem opłat.

Ich stawki rosną generalnie o 2,5 proc., czyli o poziom inflacji. Są też większe podwyżki, np. za wprowadzane do atmosfery gazy cieplarniane. Znaczący wzrost dotyczy też odpadów komunalnych składowanych na wysypiskach, a także odpadów segregowanych.

Uwaga! Za 2008 r. przedsiębiorcy rozliczają się według innych stawek. Stosują stawki z obwieszczenia ministra środowiska z 20 września 2007 r.

(MP nr 68, poz. 754), a częściowo na podstawie rozporządzenia (chodzi o część dotyczącą odpadów) w nowelizacji rozporządzenia w sprawie opłat za korzystanie ze środowiska (DzU z 2007 r. nr 106, poz. 723). Wyjaśnienia zawarte w rozporządzeniu stosuje się także wtedy, gdy stawki są podane w obwieszczeniu. Utrudnia to i tak skomplikowane rachunki. Jak rozliczyć się za II półrocze 2008 r., napiszemy w styczniu 2009 r. Za wycięcie drzew i krzewów

O poziom inflacji wzrasta w 2009 r. stawka opłaty za wycięcie drzew i krzewów. Sposób wyliczenia opłaty można znaleźć w rozporządzeniu ministra środowiska z 13 października 2004 r. w sprawie stawek opłat dla poszczególnych rodzajów i gatunków drzew (DzU z 2004 r. nr 228, poz. 2306 ze zm.) oraz obwieszczeniu ministra środowiska z 14 października 2008 r. w sprawie stawek opłat za usunięcie drzew i krzewów oraz kar za zniszczenie zieleni na rok 2009 (MP z 2008 r. nr 82, poz. 725).

Opłatę za usunięcie drzew ustala się nadal na podstawie stawki zależnej od obwodu pnia oraz rodzaju i gatunku drzewa. Są też dodatkowe współczynniki różnicujące opłatę w zależności od obwodu pnia. Generalnie zasada jest taka: im grubsze drzewa, tym wyższy współczynnik (patrz tabela). Natomiast w odniesieniu do krzewów stawka jest jednakowa i zależy tylko od wielkości zakrzewionej powierzchni. W 2009 r. stawka za usunięcie jednego metra kwadratowego powierzchni pokrytej krzewami wynosi 222,54 zł.

Kara za zniszczenie jednego metra kwadratowego trawnika wynosi od 1 stycznia 2009 r. 51,18 zł, a 1 mkw. kwietnika – 439,51 zł.

W tym wypadku przedsiębiorca nie nalicza opłaty samodzielnie. Wójt, burmistrz lub prezydent miasta określają jej wysokość w zezwoleniu. Nie robią tego jednak wyłącznie na podstawie informacji od wnioskodawcy – urzędnik gminny bądź miejski osobiście sprawdza wymiary przeznaczonych do wycinki drzew na posesji.

Przypominamy, że nie zawsze opłata za wycięcie drzew jest pobierana – czasami urząd może ją umorzyć. Kwestie te reguluje ustawa o ochronie przyrody. Są też miejsca, w których usunięcie drzew kosztuje 100 proc. drożej. Więcej trzeba płacić za usunięte drzewa na terenie uzdrowisk, obszarów ochrony uzdrowiskowej, terenów zieleni i nieruchomości wpisanych do rejestru zabytków. Te przepisy się nie zmieniły.

| Opłata produktowa Prawdopodonie z opłaty produktowej za wprowadzone na rynek opakowania będziemy się rozliczać tak jak w 2008 r. Przypominamy, że płacić trzeba będzie zarówno za niewykonanie obowiązku recyklingu za każdy rodzaj opakowań (i innych produktów), jak i, podobnie jak w 2008 r., za zbyt mały odzysk ogółem. Wzrosną jedynie poziomy wymaganego odzysku i recyklingu. Z informacji uzyskanych w Ministerstwie Środowiska wynika, że nowych stawek opłat dla firm nie będzie. |
| --- |

Nie jest jeszcze całkiem pewne, czy przedsiębiorcy będą się rozliczali w przyszłym roku z niezebrania odpowiedniej ilości zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Nowelizację ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym podpisał prezydent. Nie wydano natomiast rozporządzenia dotyczącego wysokości rocznych poziomów zbierania zużytego sprzętu.

Jeśli ten akt ukaże się do końca 2008 r., to 2009 r. będzie pierwszym, w którym przedsiębiorcy zapłacą za niewypełnienie tego obowiązku. Dla większości zużytych sprzętów poziom zbierania ma wynieść 24 proc. wprowadzonego do obrotu (wyższy będzie dla świetlówek, które obecnie są objęte przepisami o opłacie produktowej). Natomiast stawka za kilogram niewykonanego obowiązku zbierania wyniesie 1,8 zł, dziesięciokrotnie wyższą opłatę przewidziano tylko dla świetlówek i lamp sodowych.

| Organizacja zamiast sprawozdań Przedsiębiorca nie musi dokładnie śledzić przepisów dotyczących rozliczeń opłaty produktowej i za zużyty sprzęt. Może to zrobić za niego organizacja odzysku (takie firmy muszą działać zgodnie z ustawą o opłacie produktowej). Jak wynika z art. 4 ust. 2 ustawy o opłacie produktowej (tekst jedn. DzU z 2007 r. nr 90, poz. 607 ze zm.), organizacja na podstawie podpisanej z przedsiębiorcą umowy przejmuje od niego obowiązki. W zamian za to trzeba zapłacić organizacji, jednak zazwyczaj są to stawki niższe niż te, które płaci się marszałkowi. Przedsiębiorca, który podpisał umowę z organizacją, nie wysyła też sprawozdań do marszałka. Musi jednak nadal w swojej firmie prowadzić ewidencję pozaksięgową, aby w razie kontroli wykazać, że podpisał umowę na właściwą ilość odpadów opakowaniowych (ewentualnie produktów). Natomiast organizacja przesyła sprawozdanie do urzędu marszałkowskiego, w którym znajduje się siedziba organizacji. Do sprawozdania dołącza listę firm, które scedowały na
nią obowiązek recyklingu – mogą to być firmy z całej Polski, nie tylko z regionu, w którym organizacja ma siedzibę. Wykaz certyfikowanych organizacji odzysku znajduje się na stronie internetowej Centralnego Ośrodka Badawczo-Rozwojowego Opakowań www.cobro.org.pl Na podobnej zasadzie działają organizacje odzysku zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego. Są jednak różnice, np. organizacja odzysku elektroniki może przejąć także obowiązki ewidencyjne od przedsiębiorcy. Musi być też wpisana do rejestru prowadzonego przez głównego inspektora ochrony środowiska (GIOŚ). Rozlicza się z obowiązków odzysku i recyklingu z GIOŚ. |
| --- |

Zofia Jóźwiak
Rzeczpospolita