Każdy egzamin czeladniczy gwarantuje pracodawcy zwrot kosztów edukacji młodocianego

Tak uznał 25 listopada 2008 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi (III SA/Łd 441/08). Jego zdaniem nie ma znaczenia rodzaj komisji, która potwierdza zawodowe umiejętności. Liczy się to, czy młodociany zdał egzamin i dostał dyplom.

Nie zawsze u rzemieślnika

W tej sprawie 1 września 2004 r. młodociany zawarł umowę o pracę o przygotowanie zawodowe w formie nauki zawodu. Istotne jest jednak, że zatrudniający go pracodawca nie był rzemieślnikiem. Mimo to młody człowiek zdał egzamin zawodowy przed komisją egzaminacyjną izby rzemieślniczej. 22 czerwca 2007 r. uzyskał świadectwo czeladnika w zawodzie ślusarza. Po tym szef rozpoczął starania o dofinansowanie kosztów kształcenia młodocianego. Niestety bezskutecznie, bo zdaniem wójta (organ przyznający pieniądze) młodzieniec zdał egzamin przed nieodpowiednią komisją, co należy traktować tak, jakby do niego nie przystąpił. Nie spełnił zatem wszystkich warunków określonych w art. 70b ust. 1 pkt 2 ustawy z 7 września 1991 r. o systemie oświaty (DzU z 2004 r. nr 256, poz. 2572 ze zm.). Wójt podkreślił, że egzaminy czeladnicze organizowane przez izby rzemieślnicze mogą zdawać tylko młodociani zatrudnieni u rzemieślników. Powołał się przy tym na rozporządzenie Rady Ministrów z 28 maja 1996 r. w sprawie przygotowania zawodowego
młodocianych i ich wynagradzania (DzU nr 60, poz. 278 ze zm.). Wynika z niego, że egzaminy przeprowadzane na zakończenie nauki zawodu odbywają się na następujących zasadach:

• młodociany zatrudniony u pracodawcy niebędącego rzemieślnikiem i dokształcający się w zasadniczej szkole zawodowej zdaje egzamin potwierdzający kwalifikacje zawodowe bezpośrednio po uzyskaniu świadectwa ukończenia zasadniczej szkoły zawodowej, zgodnie z przepisami dotyczącymi warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych,
• młodociany zatrudniony u pracodawcy niebędącego rzemieślnikiem i dokształcający się w ośrodku dokształcania i doskonalenia zawodowego lub u pracodawcy zdaje egzamin na tytuł wykwalifikowanego robotnika zgodnie z przepisami o zasadach i warunkach podnoszenia kwalifikacji zawodowych i wykształcenia ogólnego dorosłych,
• młodociany zatrudniony u pracodawcy będącego rzemieślnikiem zdaje egzamin na tytuł czeladnika przeprowadzany przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych zgodnie z regulacjami o egzaminach kwalifikacyjnych na czeladnika i mistrza w zawodzie. Samorządowe kolegium odwoławcze (SKO) też nie miało wątpliwości, że w tym wypadku świadectwa czeladniczego nie można uznać za dokument ukończenia nauki zawodu. SKO oparło swoją argumentację na § 6 rozporządzenia ministra edukacji narodowej z 12 października 2005 r. w sprawie egzaminów na tytuły czeladnika i mistrza w zawodzie, przeprowadzanych przez komisje egzaminacyjne izb rzemieślniczych (DzU nr 215, poz. 1829).

Liczy się sprawdzian, a nie komisja

Poglądów wójta i SKO nie podzielił jednak WSA w Łodzi. Uznał, że oba organy błędnie zinterpretowały art. 70b ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty. Zdaniem WSA zawarte w nim sformułowanie „i zdał egzamin zgodnie z odrębnymi przepisami” odnosi się do wszystkich odrębnych przepisów, które pozwalają młodocianemu zdać egzamin po zakończeniu nauki. Jeżeli zatem młodociany ukończył naukę zawodu i zdał egzamin na czeladnika w zawodzie ślusarza z wynikiem pozytywnym, to pracodawcy przysługuje dofinansowanie kosztów jego kształcenia. Organ administracji decydujący o przyznaniu dofinansowania i sprawdzający zgodnie z art. 70b ust. 1 pkt 2 ustawy o systemie oświaty, czy młodociany zdał egzamin w myśl odrębnych przepisów, nie jest uprawniony, aby wkraczać w kompetencje komisji egzaminacyjnej izb rzemieślniczych. Świadectwo czeladnicze - jako wyraz dopuszczenia danej osoby do sprawdzianu - jest dla organu wiążące.

—m.g.
Rzeczpospolita