Putin: Rosja nie wycofa się z pożyczki dla Ukrainy
Prezydent Rosji Władimir Putin zapowiedział we wtorek w Brukseli, że Rosja nie wycofa się automatycznie z zawartych z Ukrainą umów w sprawie 15 mld dolarów pożyczki i redukcji cen gazu, jeżeli do władzy w Kijowie dojdzie opozycja.
- Będziemy rozmawiać z każdym rządem Ukrainy - zapewniał Putin na konferencji prasowej po zakończeniu szczytu UE-Rosja w Brukseli, kilka godzin po dymisji ukraińskiego rządu premiera Mykoły Azarowa.
Szczyt UE-Rosja odbył się w cieniu kryzysu politycznego na Ukrainie, gdzie w zeszłym tygodniu antyrządowe protesty, wywołane decyzją rządu o niepodpisywaniu umowy stowarzyszeniowej z UE, przerodziły się w starcia między demonstrantami a milicją. Konsekwencją była dymisja rządu w Kijowie.
Putin przekonywał, że uzgodniona w grudniu ub.r. pożyczka dla Ukrainy oraz niższe ceny gazu dla Kijowa "nie były wsparciem dla konkretnego rządu, ale dla narodu ukraińskiego". - Dla nas ważne jest to, by ukraińska gospodarka była stabilna i wiarygodna kredytowo. Musimy być pewni, że dostaniemy te pieniądze z powrotem - zastrzegł Putin.
Odrzucając zarzuty o naciski na Ukrainę i kraje Partnerstwa Wschodniego, Putin zapewniał też, że Rosja szanowała, szanuje i będzie szanować suwerenne prawa wszystkich krajów, także tych, które wyłoniły się z d. Związku Radzieckiego.
Wielu unijnych polityków obarcza Rosję współodpowiedzialnością za eskalację sytuacji na Ukrainie. To pod wpływem Moskwy, która groziła restrykcjami handlowymi, władze w Kijowie przerwały przygotowania do stowarzyszenia z UE i wynegocjowały z Rosją wspomnianą pożyczkę na 15 mld dolarów i obniżkę cen gazu.
W obliczu napięć między UE a Rosją szczyt został skrócony do trzech godzin. Jak relacjonował przewodniczący Rady Europejskiej Herman Van Rompuy, dyskusja była "szczera i otwarta". Dotyczyła także polityki wobec wspólnych sąsiadów Rosji i UE, w tym unijnej inicjatywy Partnerstwa Wschodniego oraz tworzonej z inspiracji Rosji Unii Celnej.
O sytuacji wewnętrznej na Ukrainie szczegółowo nie rozmawiano, ale na konferencji prasowej zarówno Rompuy, jak i szef Komisji Europejskiej Jose Barroso ponownie potępili przemoc na Ukrainie oraz wezwali do dialogu i poszukiwania rozwiązania politycznego.
Putin z kolei powiedział, że jest przekonany, iż Ukraińscy sami rozwiążą problemy, i Rosja nie będzie w to się mieszać. Jego zdaniem nie do przyjęcia są jednak przypadki nacjonalizmu na zachodzie Ukrainy. - Gdy ukraiński rząd, prezydent (Wiktor) Janukowycz wzywa do stosowania cywilizowanych środków, to musimy spojrzeć na jego politycznych oponentów i także musimy ich wzywać do stosowania cywilizowanych metod - tłumaczył Putin.
Najbardziej konkretnym uzgodnieniem szczytu jest zapowiedź dwustronnych konsultacji między UE a Rosją na szczeblu ekspertów, które mają wyjaśnić nieporozumienia wokół umów stowarzyszeniowych między Unią a krajami Partnerstwa Wschodniego oraz ich konsekwencji gospodarczych, także dla Rosji.
- Partnerstwo Wschodnie nie wpływa negatywnie na rosyjskie gospodarcze, handlowe, społeczne, międzyludzkie i kulturowe związki z wieloma naszymi wspólnymi sąsiadami - podkreślił Van Rompuy. Także Barroso przekonywał, że Partnerstwo Wschodnie nie jest skierowane przeciwko nikomu. - Nie możemy myśleć, że zysk jednego regionu jest stratą dla innego regionu. UE jest przeciwko myśleniu w kategorii podziału na bloki - dodał.
Z kolei zdaniem Putina integracja europejska i euroazjatycka (czyli tworzona przez Moskwę Unia Celna oraz planowana Euroazjatycka Unia Gospodarcza) nie są ze sobą sprzeczne. - W naszym interesie jest to, by kraje w naszym wspólnym sąsiedztwie cieszyły się dobrobytem i rozwojem - powiedział Putin. - Nie powinniśmy tworzyć nowych linii podziału w Europie - dodał.
Nie obyło się bez wspomnienia o problemach handlowych i w sektorze energii między UE a Rosją. - Mamy od dawna nierozwiązany problem trzeciego pakietu energetycznego UE, ale nasze obroty handlowe rosną, o prawie 10 proc. tylko w zeszłym roku - łagodził Putin. - Mieliśmy problem z przedłużeniem Nord Streamu, rurociągiem OPAL w Niemczech, i uzgodniliśmy, że będzie używane (przez Gazprom) 100 proc. (przepustowości gazociągu), a nie 50 proc. jak wcześniej. Mamy więc postęp nawet w najtrudniejszych kwestiach - dodał. Gazprom ma obecnie przydzielone 50 proc. przepustowości gazociągu OPAL, lądowej odnogi Gazociągu Północnego, domaga się jednak 100 proc. Barroso nie potwierdził z kolei porozumienia ws. OPAL-u, zapewnił jednak, że KE jest zdeterminowana, by znaleźć rozwiązanie.
Następny szczyt UE-Rosja ma się odbyć w czerwcu w Soczi.
Z Brukseli Anna Widzyk i Julita Żylińska