Sędziowie sami są często na bakier z prawem

Wydłuża się lista przewinień i przestępstw zarzucanych sędziom.

Obraz
Źródło zdjęć: © WP.PL

Nawet jeśli pierwszy sąd dyscyplinarny będzie łaskawy, to po odwołaniu sędzia może stracić urząd

Sąd dyscyplinarny wyższej instancji może orzec wobec sędziego najsurowszą karę, mimo że takiej nie wymierzył sąd niższej instancji - orzekł Sąd Najwyższy (sygn. I KZP 11/08). Okazuje się, że przepisy regulujące sprawy postępowań dyscyplinarnych nie do końca są jednoznaczne i do ich interpretowania konieczna jest wykładnia SN. Jednak również orzeczenia tego sądu bywały rozbieżne.

|

Obraz
Obraz

Niejasne prawo

Tak było m.in. w sprawie sędziego sądu rejonowego Grzegorza W., w której ostatecznie głos musiał zabrać poszerzony skład SN (siedmiu sędziów). Grzegorz W. trafił przed oblicze dyscyplinarnej Temidy za dwa przewinienia. Za jedno z nich sąd dyscyplinarny pierwszej instancji (apelacyjny) ukarał go naganą. Drugie było poważniejsze – sędzia miał utrzymywać bliskie kontakty z oskarżoną, której sprawę prowadził, a mimo to nie zgłosił wniosku o wyłączenie. Właśnie za to zapadła surowsza kara – przeniesienie na inne miejsce służbowe. Od wyroku odwołali się zarówno obwiniony, jak i Krajowa Rada Sądownictwa oraz minister sprawiedliwości.

Kiedy sprawa trafiła do SN – Sądu Dyscyplinarnego, ten nabrał wątpliwości, czy orzekający jako druga instancja może sędziego ukarać karą usunięcia z urzędu. Musiał rozstrzygnąć, czy przepis procedury karnej (art. 454 § 3 kodeksu postępowania karnego)
ma zastosowanie do sędziowskich dyscyplinarek. Stanowi on, że sąd odwoławczy nie może zaostrzyć kary przez wymierzenie dożywotniego pozbawienia wolności. Krótko mówiąc, nie może ukarać skazanego w najbardziej surowy sposób. Skład siedmiu sędziów SN stwierdził, że zasada ta nie ma zastosowania do postępowań dyscyplinarnych.
_ Tak więc sąd odwoławczy może wymierzyć sędziemu najsurowszą z kar, mimo że w pierwszej instancji ona nie zapadła _ – tłumaczy sędzia Piotr Hofmański (sprawozdawca w tej sprawie).

Po drugiej stronie

Nie tylko przewinienia służbowe – długotrwałe pisanie uzasadnień czy wyznaczanie odległych terminów rozpraw – są powodem sędziowskich dyscyplinarek. Coraz więcej jest spraw za jazdę po pijanemu, przekroczenia prędkości czy fałszowanie wyroków (często, widząc swoją pomyłkę, poprawiają ją sami, zamiast na posiedzeniu).

I chociaż mówi się głównie o sędziach podejrzewanych o przestępstwa korupcyjne, to katalog czynów, jakich się dopuszczają, stale się poszerza. Trwają właśnie postępowania wobec sędziów o molestowanie seksualne małoletniego, pobicie oraz podejmowanie czynności służbowych w stanie nietrzeźwości.
_ To ponadośmiotysięczna rzesza ludzi; jak widać, nie wszyscy są godni urzędu sędziego _ – mówi "Rz" sędzia Paweł Misiak, rzecznik dyscyplinarny KRS. Jak podaje, co roku rzecznicy kierują około 100 wniosków dyscyplinarnych. Niestety, od kilku lat liczba ta nie maleje.

Efekt takich postępowań bywa różny. Dwa lata temu sześciu sędziów straciło urząd za czyny, których się dopuścili, tylu też przeniesiono na inne miejsce służbowe, a 26 upomniano. Rok temu najsurowsza kara (usunięcie z urzędu) nie zapadła, siedmiu sędziów przeniesiono na inne miejsce służbowe, a upomnieniem ukarano 20.

Agata Łukaszewicz
Rzeczpospolita

Wybrane dla Ciebie
To koniec rodzinnej piekarni. Działali na rynku ponad 40 lat
To koniec rodzinnej piekarni. Działali na rynku ponad 40 lat
Trwa demontaż na Mazurach. Zmiany od nowego miesiąca
Trwa demontaż na Mazurach. Zmiany od nowego miesiąca
Kasjerka ofiarą mobbingu. Jest wyrok. Biedronka ma zapłacić 30 tys. zł
Kasjerka ofiarą mobbingu. Jest wyrok. Biedronka ma zapłacić 30 tys. zł
Przekręt na sześć cyfr w fabryce mięsa. Dyrektor usłyszał wyrok
Przekręt na sześć cyfr w fabryce mięsa. Dyrektor usłyszał wyrok
216 mln zł na warzywa. Takiego importu nie było od ponad 20 lat
216 mln zł na warzywa. Takiego importu nie było od ponad 20 lat
Służby przechwyciły 12 ton tuńczyka. Oto co wykryły w transporcie
Służby przechwyciły 12 ton tuńczyka. Oto co wykryły w transporcie
To będzie gigant. L'Oréal przejmuje rywala za miliardy dolarów
To będzie gigant. L'Oréal przejmuje rywala za miliardy dolarów
Powiesili w bloku kartkę o bonie ciepłowniczym. Mieszkańcy krytykują
Powiesili w bloku kartkę o bonie ciepłowniczym. Mieszkańcy krytykują
Zakaz niektórych kotłów na Podkarpaciu. Mieszkańców czeka wymiana
Zakaz niektórych kotłów na Podkarpaciu. Mieszkańców czeka wymiana
Mogą upaść po ponad 140 latach. Boją się losu firmy Kulczyka
Mogą upaść po ponad 140 latach. Boją się losu firmy Kulczyka
Sądny dzień dla cen słodyczy. Brak odpowiedzi na najważniejsze pytanie
Sądny dzień dla cen słodyczy. Brak odpowiedzi na najważniejsze pytanie
Nadchodzą trzy niedziele handlowe. W życie wchodzą nowe przepisy
Nadchodzą trzy niedziele handlowe. W życie wchodzą nowe przepisy