Sejm znowelizował "ustawę żłobkową"

Za nowelizacją opowiedziało się w głosowaniu 309 posłów, przeciw było 135, a dwóch wstrzymało się od głosu. W debacie przeciw nowelizacji opowiadali się parlamentarzyści PiS.

Nowela "ustawy żłobkowej" była zapowiadana przez premiera Donalda Tuska w tzw. drugim expose i jest częścią pakietu ustaw wychodzących naprzeciw potrzebom rodzin, który ma ułatwić godzenie pracy z życiem prywatnym. Ustawa o formach opieki nad dziećmi do lat trzech, tzw. ustawa żłobkowa, weszła w życie w kwietniu 2011 r.

W znowelizowanej ustawie nie znalazł się proponowany wcześniej przez rząd zapis o skróceniu z kwietnia 2014 r. do końca sierpnia br. okresu przejściowego na dostosowanie się prywatnych żłobków do wymogów wprowadzonych ustawą żłobkową. Zapis ten podczas prac nad projektem noweli wykreśliła sejmowa komisja polityki społecznej i rodziny, ponieważ biuro legislacyjne zwracało uwagę, że zmiana ustalonych wcześniej zasad może być podstawą do zaskarżenia do Trybunału Konstytucyjnego. MPiPS zgodziło się wówczas z taką argumentacją.

Nowelizacja jest odpowiedzią na najczęściej zgłaszane problemy przy realizacji ustawy. Nowela ma m.in. zmienić zasady przyznawania dofinansowania na tworzenie i utrzymywanie placówek opieki nad małymi dziećmi. Dotację celową z budżetu państwa będą mogły otrzymać nie tylko gminy, jak to jest obecnie, ale także inne podmioty - osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej. Dotacja będzie mogła wynieść do 80 proc. kosztów (obecnie 50 proc.). Projekt rozszerza też katalog podmiotów mogących zatrudniać dziennego opiekuna; obecnie może być zatrudniony tylko przez gminę na umowę zlecenie, a po nowelizacji będą mogły zatrudniać go również organizacje pozarządowe oraz prywatne podmioty.

Ustawa ma też umożliwić organizowanie obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej przez instytucje opieki nad dziećmi w wieku do lat trzech wspólnie ze szkołami i innymi placówkami oświatowymi, co ma służyć obniżaniu kosztów. Ewa Drozd (PO), sprawozdawca komisji, podkreśliła, że nowa ustawa ma dać także możliwość zatrudnienia niani przez osoby prowadzące działalność rolniczą.

W debacie podkreślano, że najistotniejszą proponowaną zmianą, która przyczyni się do rozwoju żłobków, jest podniesienie dotacji do 80 proc. oraz rozszerzenie katalogu podmiotów, które mogą się o nią ubiegać. Wskazywano, że możliwość zatrudniania opiekunki przez osoby prowadzące działalność rolniczą to zrównanie praw rolników z prawami przysługującymi innym obywatelom.

PiS, które było przeciwko noweli, bo uznaje ją za "kosmetyczną i połowiczną", zaznaczało, że znowelizowana ustawa nie rozwiąże problemów w instytucjonalnej opiece nad dziećmi. Według PiS potrzebne są bardziej kompleksowe rozwiązania oraz większe finansowanie.

Z danych resortu pracy i polityki społecznej wynika, że po wejściu w życie ustawy żłobkowej wzrosła liczba miejsc w żłobkach. Wiceminister pracy Elżbieta Seredyn zapewniała w Sejmie także o rosnących środkach na finansowanie tych zadań. Jak mówiła, w 2010 r. liczba miejsc w żłobkach i oddziałach żłobkowych wynosiła ponad 31 tys., zaś w 2012 r. - 40 tys. i było 10 tys. legalnie zatrudnionych niań.