Sklepy internetowe wciąż na bakier z prawem
W 2014 roku do rejestru UOKiK dopisano 144 klauzule z zakresu handlu internetowego. Mimo iż liczba wpisów zmniejszyła się o 1/3 w porównaniu do poprzedniego roku, nie oznacza to, że tylko 144 przedsiębiorców zostało ukaranych. Właściciele polskich e-sklepów często powielają te same, błędne zapisy w regulaminach swoich sklepów. W związku z tym w rejestrze UOKiK nie pojawiają się nowe wpisy, ale sklepy internetowe nadal obciążane są karami finansowymi. Sprzedawcy internetowi powinni być czujni i dokładnie sprawdzać regulaminy sklepów pod kątem wszystkich klauzul wpisanych na listę UOKiK.
06.02.2015 | aktual.: 06.02.2015 15:24
Prognozowana wartość polskiego rynku e-commerce w 2015 roku to 33 mld złotych. Pomimo dynamicznego wzrostu, sklepy internetowe nadal mają trudności z właściwą interpretacją przepisów prawnych. Jak pokazuje zestawienie, sklepy wciąż powielają błędne zapisy, narażając się tym samym na wysokie kary nakładane przez UOKiK.
Eksperci Trusted Shops, firmy specjalizującej się w certyfikacji sklepów internetowych, po raz kolejny sprawdzili jakie niedozwolone zapisy pojawiały się najczęściej w regulaminach w 2014 roku. Analiza pozwoliła określić aspekty prawne, na które polscy przedsiębiorcy powinni zwrócić́ szczególną uwagę̨, aby uniknąć pojawienia się̨ niedozwolonych klauzul w regulaminach swoich sklepów. W związku z wejściem w życie nowej ustawy o prawach konsumenta, która obowiązuje od 25 grudnia ubiegłego roku, eksperci sprawdzili również, czy wpisane do rejestru klauzule nadal obowiązują̨ przedsiębiorców.
Zapisy w zakresie odstąpienia od umowy najbardziej problematyczne
Na pierwszym miejscu w zestawieniu uplasowały się klauzule dotyczące prawa do odstąpienia od umowy. Do rejestru UOKiK wpisano 28 niedozwolonych wpisów. Pomimo, że liczba wpisów znacznie się zmniejszyła (w 2013 roku było aż 113 wpisów z tego zakresu), to sprzedawcy internetowi nadal mają trudności z właściwą implementacją przepisów. Wiele spośród wpisanych do rejestru klauzul zawiera niepoprawny opis procedury odstąpienia od umowy lub zapisy nakładające na konsumentów dodatkowe obowiązki, jak np. zwrot towaru wyłącznie w oryginalnym opakowaniu. Nowa ustawa o prawach konsumenta znaczenie poszerza zakres informacji, jakie sklep powinien udzielić konsumentom w zakresie odstąpienia od umowy i zmienia stosowane do tej pory słownictwo. Pomimo jednak, że opis prawa do odstąpienia od umowy brzmi inaczej, to podstawowe zasady nie uległy zmianie i zamieszczone w rejestrze wpisy nadal powinny być przestrzegane.
Drugie miejsce w zestawieniu zajmują klauzule z zakresu reklamacji. Spośród 27 klauzul niedozwolonych, 13 wpisów odnosiło się do sytuacji, w której sklep nakłada na konsumenta obowiązek spisania protokołu szkody po otrzymaniu uszkodzonej przesyłki. Ten zapis pojawiał się wielokrotnie również w poprzednich latach. Nowa ustawa o prawach konsumenta zmieniła przepisy i zasady reklamacji wadliwego towaru. Zmieniły się procedury oraz stosowane do tej pory słownictwo. Zapisy uzależniające przyjęcie reklamacji od spisania protokołu szkody lub ograniczające odpowiedzialność sklepu wobec konsumenta nadal są niedozwolone, gdyż naruszają̨ postanowienia kodeksu cywilnego, który nie uległ zmianie.
Kolejną kategorię wpisów stanowią klauzule, w których przedsiębiorcy uchylają się od odpowiedzialności za opóźnienia w dostawie. W ubiegłym roku pojawiło się 25 wpisów z tego zakresu. Należy podkreślić, że sklep, który ma podpisaną umowę z dostawcą towaru, jest jedynym podmiotem, który może dochodzić swoich praw w związku z niedopełnieniem przez dostawcę postanowień zawartych w umowie. Dlatego też to właśnie sklep ponosi odpowiedzialność za opóźnienie w dostawie zamówionego towaru do klienta. Opisane klauzule związane z opóźnieniem dostawy obowiązują również po wejściu w życie nowej ustawy o prawach konsumenta.
Co ciekawe, znacząco spadła liczba klauzul, które narzucają konsumentom właściwość miejscową sądu przedsiębiorcy. W 2014 roku odnotowano 13 wpisów z tego zakresu, podczas gdy w 2013 roku w rejestrze UOKiK znalazło się aż 58 wpisów. Zgodnie z prawem, w przypadku sporu konsumenta ze sprzedawcą i wkroczenia na drogę sądową, konsument ma wybór pomiędzy sądem właściwości ogólnej, a sądem mu odpowiadającym. Klauzule narzucające konsumentom właściwość́ miejscową sądu przedsiębiorcy nadal są niedozwolone, gdyż naruszają̨ one zapisy kodeksu cywilnego, który nie uległ aktualizacji.
Ostatnią grupę w zestawieniu stanowią klauzule dotyczące niepoprawnego opisu produktów sprzedawanych w sklepie. Poprawny opis produktów ma duże znaczenie w przypadku sprzedaży przez internet. Kupujący w sieci nie mają bowiem możliwości sprawdzenia produktu, w taki sam sposób jak zrobiliby to w sklepie stacjonarnym. Jeżeli zakupiony towar nie zgadza się z opisem to konsument ma prawo do złożenia reklamacji.
- W ubiegłym roku e-sprzedawcom największą trudność sprawiły przepisy z zakresu prawa do odstąpienia od umowy. Pojawiły się również nowe problemy, jak np. właściwy opis produktów w sklepie internetowym. Nieprawdziwe lub niepełne informacje o produktach to często popełniany błąd w sklepach internetowych. Sprzedawca internetowy powinien dołożyć wszelkich starań, aby opisy produktów były zgodne ze stanem faktycznym. W przeciwnym razie kupujący nie zdecydują się na ponowne zakupy w sklepie internetowym – komentuje Julia Mandel, Specjalista ds. Prawa i Certyfikacji w Trusted Shops.
- Wejście w życie nowej ustawy o prawach konsumenta będzie miało znaczący wpływ na prowadzenie sprzedaży internetowej w 2015 roku. Zarówno kupujący, jak i sprzedający będą musieli nauczyć się dokonywania e-zakupów na nowych zasadach. Niewystarczająca znajomość prawa i błędna interpretacja przepisów prawnych może mieć wpływ na pojawianie się kolejnych kategorii wpisów niedozwolonych. Najbliższy rok będzie swego rodzaju sprawdzianem dla sklepów internetowych. Aby uniknąć pojawienia się wpisów niedozwolonych, przedsiębiorcy powinni cały czas się rozwijać i śledzić wszelkie zmiany prawne. Staramy się na bieżąco informować właścicieli sklepów internetowych o najważniejszych zmianach prawnych oraz nowych klauzulach wpisanych do rejestru UOKiK – dodaje Anna Rak, Country Manager, Trusted Shops.