wideo(strona 2/12)

"Aktywny rodzic" - to nowy program wsparcia, nad którym pracuje rząd. Na opiekę nad dzieckiem do lat trzech rodzice dostaną 1,5 tys. zł. - Pomysł na to świadczenie to pewna zmiana, odejście od takiego czystego rozdawnictwa, transferów w cyklu politycznym na rzecz bardziej celowego działania skierowanego na aktywizację zawodową kobiet - ocenił w programie "Newsroom" WP prof. Paweł Wojciechowski, były minister finansów. – To de facto daje to lepszą możliwość łączenia macierzyńska z pracą, a to wyraz lepszej polityki rodzinne. Uważam, że to dobry pomysł i trzeba go wspierać. Każde działanie na rzecz polityki społecznej jest w pewnym zakresie działaniem proinflacyjnym, ale trzeba patrzeć na program w szerszym horyzoncie. Tu jest korzyść polegający na tym, że mama wraca do pracy. Koszt budżetowy to ok 6,5 mld zł, ale chodzi o to, by świadczenia były dobrze celowana. Na tym polega kanon polityki społecznej. Tworzenie nowych miejsc w żłobkach jest także bardzo potrzebne, to widać po rozwiązaniach czeskich. Tam był wielki kryzys demograficzny. Nagle nastąpiła zmiana w kierunku sensownej polityki rodzinnej, ulg podatkowych, świadczeń, finansowania in vitro. Aż 60 proc. Czeszek korzysta w tej metody, 50 proc. dzieci rodzi się w związkach pozamałżeńskich. Liberalny kraj, który ma dobre rozwiązania. To się sprawdza, ale musi być obudowane inwestycjami ze strony państwa, które ułatwia godzenie pracy zawodowej z macierzyństwem – dodał Wojciechowski.

Polskie ziemniaki drożeją od roku. W marketach musimy zapłacić już o jedną trzecią więcej, niż przed rokiem. Na bazarach jest jeszcze drożej. - Rolnictwo to taka branża, w której rządzą różne cykle. Raz jest nadprodukcja, raz pewnych produktów brakuje, a to powoduje skoki cenowe - powiedział w programie "Newsroom" WP prof. Witold Orłowski z Akademii Finansów i Biznesu Vistula. - Jak rolnicy teraz widzą problem z ziemniakami, to niestety jest tak, że dopiero za rok mogą zareagować. Zadaniem polityki gospodarczej kraju generalnie jest to, by ceny nie rosły. Jednak nad ceną ziemniaków w tej chwili już nie da się zapanować. Tego typu zmiany cen musimy kompensować sobie w inny sposób. Zamiast ziemniaków można jeść więcej kasz. Na zmiany, zwłaszcza te związane z klimatem, pogodą, nie mamy wpływu. Polska jest jednym z największych producentów kartofli, nie da się więc nawet importować. Ja wierzę w działanie rynku, ale nie wszystko rynek potrafi uregulować. Być może jest to sygnał dla rolników, że warto uprawiać więcej ziemniaków - uważa ekspert.

- Trudno powiedzieć, jak długo Orban będzie rządził na Węgrzech. Propaganda w mediach, które przejął, to jedno. Ważniejsze są problemy gospodarcze. Na Węgrzech są braki w dostawach żywności - powiedział w programie "Newsroom" WP prof. Artur Far-Nowak z Kolegium Gospodarki Światowej SGH. – Orban popełnił poważne błędy w polityce cenowej, to były decyzje jak za czasów komunistycznych. Przez to traci wiarygodność. Nie wiem, na ile to jest trwałe i na ile Orban sobie z tym problemem poradzi. Na Węgrzech jest najwyższa inflacja w całej Unii Europejskiej. To musi doskwierać społeczeństwu i z pewnością ludzie zdają sobie sprawę, że za drożyznę odpowiada błędna polityka – podkreśla.

W ciągu miesiąca średnia cena benzyny PB95 w Polsce wzrosła o 1,22 zł - podała w poniedziałek Polska Izba Paliw Płynnych. Przed weekendem gruchnęła wiadomość, że Orlen zmienia pylony przy swoich stacjach, by zmieściła się na nich cena 10 zł za litr. Czy to możliwe? – Myślę, że przebudowa pylonów na stacjach Orlenu jest związana z cenami, to dotyczy także innych uczestników rynku - powiedział w programie "Newsroom WP" Rafał Zywert, analityk BM Reflex. – Pojawiają się już nawet pomysły, by na stacjach wyświetlać cenę za pół litra, by tak nie biła kierowców po oczach. W tej chwili wielkim problemem na rynku jest zmienność i nieprzewidywalność, dlatego wszyscy szykują także na ten negatywny, czarny scenariusz.

- Czternasta emerytura będzie co roku – myślę, że to już przesądzone. Być może będzie i piętnasta. Pytanie, czy to wystarczy, by dogonić wzrost cen? - powiedział w programie "Newsroom WP" prof. Witold Orłowski z Akademii Finansów i Biznesu Vistula. – To że emerytury będą indeksowane i trzeba będzie je stale podnosić, to pewne. Pytanie, na ile to pomoże w sytuacji, gdy mamy do czynienia ze spiralą inflacyjną. Ludzie orientują się, że te dodatkowe pieniądze, które trafiają do ich kieszeni, są "zjadane" przez inflację. Wartość 500+ to w tej chwili 389 zł, nie mam żadnych wątpliwości, że ona nadal będzie spadać, przynajmniej o 10 proc. Myślę, że rządzący będą zwiększać tę kwotę i że będzie 700+, a więc waloryzacja świadczenia. Przed wyborami wszystko się obiecuje. Trzeba tylko pamiętać o tym, że dawanie ludziom pieniędzy powoduje zwiększenie inflacji. To działa tak: im więcej tego papieru dokładamy do pieca, tym szybciej on się spala i tym mniej daje ciepła. To jest polityka, która wcześniej czy później zbankrutuje. To są opowieści o chciwych Norwegach i chciwych sklepikarzach, którzy nie chcą się podzielić, rząd jak zwykle nie jest winny, bo dał dodatkowe pieniądze. Jeszcze do tego winny jest Tusk.

- Polacy kiedyś będą mogli zarabiać jak Niemcy, ale warunkiem jest prowadzenie odpowiedniej polityki gospodarczej - powiedział w programie "Newsroom WP" prof. Witold Orłowski z Akademii Finansów i Biznesu Vistula, odnosząc się do słów wicepremiera Jacka Sasina. – Pan wicepremier obiecywał także wybory kopertowe i działające już nowe lotnisko. Sporo tego było, kto chce, niech wierzy. Pan Sasin nie ma skrupułów by obiecywać co rusz coś nowego i co jakiś czas o tym zapominać. Polska miała wstać z kolan. Dlaczego jest obietnica, że Polacy będą zarabiać tyle co Niemcy? Niech zarabiają dwa razy więcej. Niech Niemcy przyjeżdżają do nas na saksy. Niech nam zazdroszczą. Jeśli chodzi o ceny paliw i deklaracje, że rząd zrobił wszystko i więcej nie może, to już ta wypowiedź jest bliższa prawdy. Obniżka akcyzy i ścięcie podatków pośrednich faktycznie obniżyły ceny, ale państwo nie może tych rozwiązań stosować w nieskończoność. Niestety, z powodu nieudolnej polityki gospodarczej musimy się liczyć z tym, że przed nami wizja wielu lat z bardzo wysoką inflacją.

- Kierowcy na stacjach paliw będą coraz bardziej przecierać oczy ze zdumienia. Mówiłem to jesienią ubiegłego roku, jeszcze przed atakiem Rosji na Ukrainę, że cena będzie podsycana przez kryzys pandemiczny i energetyczny prowokowany przez Rosję - powiedział w programie "Newsroom WP" Wojciech Jakóbik, redaktor naczelny portalu Bieznesalert. – Gospodarka po pandemii odbijała, a zdolności do jej zaopatrywania się poblokowały. Na to nałożyła się wojna. Największy skok cen ropy - 30 proc. w górę - mieliśmy w dniu ataku Rosji, czyli 24 lutego. Dodając do tego inflację, drożejącego dolara, nie widzę podstaw do optymizmu. Trzeba szukać innych doraźnych rozwiązań, jak dofinansowanie komunikacji publicznej. Drożyzna podsycana przez Putina dodatkowo pogarsza sytuację, natomiast nie ma co uciekać przed sankcjami. Jeśli my ich nie nałożymy, zrobi to Kreml, nie ma co się łudzić. Zbliżamy się do kryzysu gospodarczego, trzeba mieć tego świadomość.

- Początek i środek wakacji to czas kiedy powinniśmy się spodziewać bardziej przystępnych cen owoców i warzyw - powiedział w programie "Newsroom WP" Łukasz Zaremba z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. – Generalnie do początku czerwca do końca września będziemy cieszyli się świeżymi owocami i warzywami. Szkoda, że np. polscy producenci borówki amerykańskiej wybrali odmianę, która daje owoce bardzo krótko. A to ciepłolubny owoc, który z powodzeniem mógłby rosnąć w Polsce nawet do końca września. A tak krajowe owoce skończą się w wakacje i znów owoce będziemy sprowadzać i płacić na targu więcej.

- Na bazarkach jest zdecydowanie drożej, ale nie są to ceny, które powinny aż tak mocno bulwersować - powiedział w programie "Newsroom WP" Łukasz Zaremba z Instytutu Ekonomiki Rolnictwa i Gospodarki Żywnościowej. – Pamiętajmy, że mamy dopiero początek sezonu i wiele owoców i warzyw jest nadal sprowadzanych. Pojawiają się już krajowe truskawki i ich ceny są nawet niższe niż rok temu i dwa lata temu. W ubiegłym roku mieliśmy jednak do czynienia z fatalną pogodą, która przełożyła się na ceny, a dwa lata temu pojawił się problem braku pracowników z powodu pandemii. Truskawki są zbierane ręcznie, a pracowników ze Wschodu ubyło. Narasta też problem suszy, a te owoce są bardzo wrażliwe na pogodę. Z kolei w przypadku czereśni, o których ostatnio jest głośno, jesteśmy jeszcze daleko od sezonu. Obecnie jest to produkt luksusowy w Polsce, który rządzi się innymi prawami. Jak to wygląda w przypadku nowalijek? Krajowe szparagi nie zdrożały w porównaniu z rokiem ubiegłym. Ceny będą wyższe, bo mamy do czynienia z rosnącymi kosztami produkcji, ale nie ma co tworzyć atmosfery strachu.

Sytuacja światowa powoduje wciąż rosnącą inflację i zwiększanie się cen. Czy tarcze antyinflacyjne zostaną w związku z tym przedłużone? – Prognozujemy, że tarcze antyinflacyjne zostaną z nami do końca 2023 r., czyli dużo dłużej, niż przewidywał to rząd – przekazał dr Jakub Olipra, ekspert Credit Agricole. Tłumaczy, czym groziłoby usunięcie tarczy w tym momencie. – W obecnej sytuacji zdjęcie tarczy oznaczałoby istotny wzrost inflacji. Musimy poczekać, aż inflacja się obniży, by zrezygnować z tarczy – wyjaśnia ekspert. Podkreśla jednak, że sankcje nakładane na Rosję i wojna w Ukrainie są jedynie jednym z powodów zwiększających się cen. – Ceny bardzo rosły już przed wybuchem wojny. Rosja jeszcze przed atakiem na Ukrainę wyczyściła magazyny gazu, co pewnie w szerszy sposób wpłynęło na dynamikę wzrostu cen w różnych sektorach – stwierdził gość programu "Money. To się liczy". Zaznaczył, że należy także pamiętać o pandemii i jej skutkach ekonomicznych. – Wojna i polityka to czynnik dodatkowy – podkreślił dr Olipra.

- Paliwa i nośniki energii – w tych kategoriach mamy do czynienie z kilkudziesięcioprocentowe wzrosty - powiedział w programie "Money. To się liczy" dr Jakub Olipra, ekspert Credit Agricole. - W dużej mierze to efekt wojny w Ukrainie i polityki Rosji. Jeśli chodzi o żywność, to drożeje właściwie wszystko. Najbardziej olej roślinny, do tego pieczywo, mąka, makarony i tłuszcze. To są takie kategorie szczególnie dotknięte przez wojnę. Ukraina jako producent żywności została wyłączona z rynku i mamy tego bolesne efekty.