Wyższe podatki: fiskus ma spore pole manewru

Ministerstwo Finansów dementuje wprawdzie pogłoski o podwyżce stawek podatku, niewykluczone jednak, że rząd uzna ją za konieczną. Co może zmienić w podatkowych ustawach?

Choćby podwyższyć VAT. _ Polski ustawodawca ma tu sporą możliwość manewru _ - mówi Tomasz Michalik, doradca podatkowy, partner w kancelarii MDDP._ Przepisy unijne nie określają obecnie maksymalnej stawki VAT. Podniesienie jej nie wymaga zgody Komisji Europejskiej. Wydaje się, że taki szybki ruch, np. podwyższenie stawki do 23 proc., mógłby zwiększyć wpływy budżetowe. Nie przestaniemy przecież kupować podstawowych produktów. Innym rozwiązaniem jest czasowe zawieszenie obniżonych stawek. _

W górę bez ograniczeń

Fiskus może też podwyższyć akcyzę na tzw. wyroby luksusowe - alkohol, tytoń, paliwo.
_ Wspólnotowe regulacje określają tylko minimalne stawki podatku _ - mówi Dominika Cabaj, doradca podatkowy w kancelarii DLA Piper. _ Polska może więc je wywindować tak wysoko, jak zechce _.

Ustawodawca ma zatem spore pole do popisu. Pojawia się jednak fundamentalne pytanie: czy podwyżka ma sens?

Lepiej obniżyć

_ Historia pokazuje, że wpływy do budżetu rosną raczej po obniżce podatków _ - mówi Arkadiusz Michaliszyn, doradca podatkowy, partner w kancelarii CMS Cameron McKenna.
_ Tak było np. z akcyzą na alkohol. Lepiej, żeby ustawodawca skorzystał z tych doświadczeń i nie dobijał kulejącej gospodarki. Może warto nawet zaryzykować i obniżyć teraz obciążenia? _

_ Podniesienie stawki VAT to działanie na krótką metę, gdyż w dalszej perspektywie wzrost podatków źle wpływa na gospodarkę _ - potwierdza Tomasz Michalik. Wprawdzie VAT powinien być neutralny dla przedsiębiorcy, ale wyższa cena produktów może doprowadzić do spadku konsumpcji.

_ Każda podwyżka akcyzy powoduje, że towar jest droższy i trudniej go sprzedać _ - potwierdza Dominika Cabaj. _ A spadek sprzedaży może być teraz gwoździem do trumny przedsiębiorstwa _.

Eksperci podkreślają, że firmom bardziej przydałyby się przepisy upraszczające rozliczenie.

Skarb Państwa sporo zarabia też na podatkach dochodowych. Ale nie tak łatwo je szybko podnieść.

Tylko w ustawie

_ Przepisy unijne nie narzucają maksymalnych stawek podatków dochodowych, ustawodawca musi tylko pamiętać o przestrzeganiu zasady równego traktowania _ - mówi Arkadiusz Michaliszyn. _ Ale z orzecznictwa Trybunału Konstytucyjnego wynika, że podwyższanie podatków dochodowych w ciągu roku jest niezgodne z zasadą państwa prawa. Poza tym trudno sobie wyobrazić, że fiskus odważy się teraz zwiększyć stawki PIT, a wpływy z CIT są stosunkowo niewielkie. _

Aby podwyższyć podatki, trzeba zmienić ustawę. Minister finansów nie może tego zrobić w rozporządzeniu. _ Było to możliwe przed 1 marca 2009 r. w akcyzie _ - mówi Dominika Cabaj. _ Teraz minister może jedynie obniżyć jej wysokość _.

| Ryszard Mastalski, profesor z Uniwersytetu Wrocławskiego | --- |

Przemysław Wojtasik
Rzeczpospolita