Czas i wygoda to pieniądz - coraz więcej Polaków chce płacić bezgotówkowo

W I kwartale 2021 roku zarejestrowano 1,644 miliarda transakcji kartami płatniczymi na ogólną kwotę nieco ponad 198 miliardów złotych, z czego wartość rozliczeń bezgotówkowych wyniosła 102 mld złotych, a operacji gotówkowych 96,1 mld złotych (dane NBP za I kwartał 2021 r.).

Polacy polubili płatności kartą i online, jednak w dalszym ciągu część konsumentów nie jest w pełni przekonana do nowoczesnych rozwiązań finansowych. Dlaczego? Na zlecenie Fundacji Polska Bezgotówkowa w 2021 roku przeprowadzono badanie, które ujawniło obawy dotyczące rozliczeń bezgotówkowych. Dane pokazały, że 57 proc. osób, które na co dzień korzystają z gotówki uważa, że płacąc kartą można zostać w łatwy sposób okradzionym, a 56 proc. obawia się, że podczas płatności internetowych ktoś niepowołany może mieć dostęp do ich danych. Aż 41% osób na co dzień nieposługujących się kartami płatniczymi przyznało, że ma małą wiedzę na temat płatności bezgotówkowych.

- Badanie wykazało, że wciąż istnieje potrzeba edukacji konsumentów w zakresie rozwiązań bezgotówkowych, a także konieczność obalenia mitów z nimi związanych. Właśnie dlatego uruchomiliśmy portal edukacyjny GotowiBezgotówkowi.pl. Jego celem jest promowanie wśród polskich konsumentów wiedzy i umiejętności związanych z domowymi finansami – mówi dr Paweł Widawski, wiceprezes Fundacji Polska Bezgotówkowa.

Bank wiedzy

GotowiBezgotowkowi.pl to internetowe centrum edukacji dla konsumentów, gdzie znajdziemy porady dotyczące płatności bezgotówkowych, cyfrowych finansów czy bezpieczeństwa w sieci. Na portalu znajdują się artykuły poradnikowe, wskazówki ekspertów, a także materiały i narzędzia dydaktyczne dla rodziców i nauczycieli, którzy temat finansów chcą włączyć w program nauczania – jak choćby o zagrożeniach (phishing i skimming), obsłudze kart kredytowych, usłudze cashback czy technologii NFC umożliwiającej płatności za pomocą telefonu lub smartwatcha. Szereg wskazówek dotyczących zarządzania domowym budżetem (i gotowe szablony do jego prowadzenia) umożliwią efektywne gospodarowanie posiadanymi środkami, przygotowanie na niespodziewane wydatki czy stabilne oszczędzanie. Podane w przystępny sposób informacje, które będą zrozumiałe dla każdego – od najmłodszych po seniorów – pozwolą na bardziej świadome zarządzanie domowym budżetem oraz ułatwią zrozumienie, jak płatności bezgotówkowe działają, jakie są ich zalety oraz jak zadbać o bezpieczeństwo.

Dlaczego warto płacić bezgotówkowo?

Z płatności bezgotówkowych korzysta blisko 80% dorosłych Polaków, a ich wygoda i bezpieczeństwo to aspekty, które mogą przekonać nieprzekonanych. Płacąc kartą nie musimy martwić się o gotówkę i szukać bankomatów, nie tracimy czasu i nie usłyszymy w sklepie „nie mam jak wydać reszty”. Rozliczając się bezgotówkowo jesteśmy w stanie łatwiej zorganizować finanse osobiste, mamy nad nimi większą kontrolę, a o ich zabezpieczenia dbają również wystawcy kart, operatorzy płatności i banki – wszystkim zależy na bezpieczeństwie i poprawności transakcji. W przypadku błędów odzyskanie pieniędzy jest nieporównywalnie łatwiejsze niż w przypadku gotówki (gdzie często jest to po prostu niemożliwe) – wszystkie transakcje dokonywane bezgotówkowo są rejestrowane i zostawiają wyraźny ślad, dzięki któremu łatwo zidentyfikować miejsce transakcji. A w sklepach czy w bankomatach umieszczone są kamery, dzięki czemu można namierzyć oszusta.

Płatności bezgotówkowe są obwarowane wieloma zabezpieczeniami. W przypadku płatności kartą jest to kod PIN, możliwość ustawienie limitów transakcyjnych, opcja czasowej blokady karty czy całkowitego jej zastrzeżenia. Podobnie z płatnościami zbliżeniowymi – można je całkowicie wyłączyć (przez co każda transakcja wymaga uwierzytelnienia kodem PIN), a zgodnie z unijną dyrektywą przy co piątej transakcji kartą zbliżeniową system wymusi podanie kodu PIN. Dotyczy to nie tylko płatności fizyczną kartą debetową lub kredytową, ale także płatności z wykorzystaniem technologii NFC – dzięki której płacimy zbliżeniowo telefonem lub smartwatchem, przy użyciu odpowiednich aplikacji. Płatności te praktycznie niczym nie różnią się transakcji dokonywanych przy użyciu karty. W obu przypadkach należy w ten sam sposób dbać o nieujawnianie danych poufnych, a w razie kradzieży – zablokować kartę lub zastrzec usługę.

Fundacja i Program

Fundacja Polska Bezgotówkowa została powołana 4 lata temu, w lipcu 2017. Jej podstawowym celem jest upowszechnienie i promocja obrotu bezgotówkowego oraz rozbudowa sieci akceptacji elektronicznych instrumentów płatniczych. Fundacja podejmuje także działania edukacyjne mające na celu podniesienie świadomości i wiedzy obywateli w zakresie finansów, digitalizacji i płatności.

Sztandarową inicjatywą Fundacji jest Program Polska Bezgotówkowa, wspierający przedsiębiorców we wdrażaniu i korzystaniu z płatności bezgotówkowych. Do Programu mogą zgłaszać się podmioty sektora MSP (małe, średnie i mikroprzedsiębiorstwa), które chcą rozpocząć przyjmowanie płatności bezgotówkowych – wsparcie ze strony Fundacji polega na pokryciu kosztów związanych z zakupem i instalacją terminala płatniczego oraz kosztów obsługi płatności bezgotówkowych przez pierwsze 12 miesięcy.

Blisko 40% terminali płatniczych

Na ogólną liczbę 1,038 mln terminali płatniczych funkcjonujących w Polsce (dane NBP), ponad 409 tys. zostało zainstalowanych w ramach Programu – i liczba ta stale rośnie. Jak pokazują analizy przeprowadzone przez globalną firmę doradczą EY, spośród ponad 350 tys. terminali, które do końca 2020 r. zostały zainstalowane w ramach Programu, ok. 200 tys. by się nie pojawiło, gdyby nie działalność Fundacji.

- Fundacja prowadzi działania mające na celu stopniową eliminację wykluczenia finansowego i cyfrowego, a także równouprawnienie różnych form płatności. Przez ostatnie lata z sukcesem docieraliśmy do przedsiębiorców z Programem Polska Bezgotówkowa, dzięki czemu znacząco zwiększyliśmy liczbę terminali, a tym samym dostęp do płatności kartą w wielu miejscach w Polsce. Teraz rozszerzamy naszą działalność, aby wesprzeć również konsumentów. Chcemy, aby Polacy mieli dostęp do rzetelnej wiedzy i mogli świadomie zdecydować, z której metody płatności chcą w danym momencie skorzystać – deklaruje dr Paweł Widawski, wiceprezes Fundacji Polska Bezgotówkowa.

Więcej informacji na temat płatności bezgotówkowych i Programu Polska Bezgotówkowa – zarówno dla przedsiębiorcy, jak i konsumenta – znajdziemy na stronach GotowiBezgotówkowi.pl oraz PolskaBezgotowkowa.pl