Projekt zakłada m.in. stworzenie ogólnopolskiej strategii polityki społecznej, która - jak podkreślał w imieniu wnioskodawców Krzysztof Michałkiewicz (PiS) - obejmowałaby m.in. pracę, zabezpieczenie społeczne, edukację, ochrony zdrowia, mieszkalnictwa i dialogu społecznego. Strategie takie powstawałyby zatem na poziomie ogólnopolskim oraz na poziomie województw i powiatów.
Skuteczność realizacji strategii oceniałby 25-osobowy Krajowy Zespół Polityki Społecznej, z udziałem przedstawicieli rządu oraz organizacji pozarządowych. Ma zostać wzmocniona rola ośrodka pomocy społecznej i wyodrębniony pion zajmujący się wypłatą świadczeń oraz działaniami aktywizacyjnymi.
W ramach ośrodka mają powstać Centra Aktywizacji i Pracy Społecznej, których celem ma być działanie na rzecz osób wykluczonych i zagrożonych wykluczeniem. W większym niż dotychczas stopniu pracownicy socjalni mieliby korzystać z kontraktu socjalnego (umowy między osobą w trudnej sytuacji a pracownikiem ośrodka pomocy społecznej).
_ Potrzebne są instrumenty, dotyczące różnych dziedzin: od ośrodka leczenia uzależnień, przez szkołę, na urzędzie gminy kończąc _ - powiedział Michałkiewicz.
Małgorzata Gosiewska (PiS) podkreślała, że projekt przyczyni się do większej koordynacji działań z zakresu polityki społecznej i aktywizacji samorządów oraz nawiązywania przez nie kontaktów z organizacjami pozarządowymi. Rajmund Moric (Samoobrona) wskazywał na wzmocnienie współpracy między służbami socjalnymi a służbami zatrudnienia i wzmocnienie działań aktywizacyjnych na rzecz bezrobotnych.
Sławomir Piechota (PO) powiedział, że zawarte w projekcie rozwiązania _ to powrót do gospodarki planowej bez korzystania z właściwych wzorców _. Jego zdaniem zawarte w projekcie rozwiązania mogą doprowadzić do konfliktu kompetencyjnego między ministrem odpowiedzialnym za zabezpieczenie społeczne i ministrem rozwoju regionalnego. Zapowiedział, że PO włączy się do dalszych prac nad projektem.
W ocenie Andrzeja Mańki (LPR) w projekcie brak radykalnych, nowatorskich rozwiązań. Podkreślał, że niewystarczająco uwzględniono m.in. rolę organizacji pozarządowych. Zapowiedział, że LPR jest za skierowaniem projektu do dalszych prac.
Zdaniem Sylwestra Pawłowskiego (SLD) zawarte w projekcie rozwiązania budzą zbyt wiele wątpliwości i zastrzeżeń. Pawłowski początkowo powiedział, że SLD jest za odrzuceniem projektu w pierwszym czytaniu, ale po zakończeniu debaty wycofał wniosek o odrzucenie. Także Mieczysław Kasprzak (PSL) zapowiedział włączenie się PSL do prac nad projektem.
Projekt przewiduje wzmocnienie Regionalnych Ośrodków Pomocy Społecznej i wcielenie dotychczasowych oddziałów Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych. Zawiera regulacje, dotyczące możliwości wdrażania polityki rozwoju, współfinansowanej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego.
W uzasadnieniu do projektu podkreślono, że jedną z podstawowych przyczyn ubóstwa i rozwarstwienia społecznego jest bezrobocie. Wg przedstawionych danych liczba osób pozostających bez pracy powyżej dwunastu miesięcy wyniosła 1,588 mln osób, co stanowiło 52,2% ogółu w 2005 roku w stosunku do 47,9% w roku 2004.
