FOR proponuje założenia nowej Ordynacji podatkowej

"Bez dalszych zdecydowanych reform Polska wyhamuje swój rozwój" - mówił lider FOR Leszek Balcerowicz na wtorkowej konferencji prasowej, na której zaprezentowano założenia nowej Ordynacji podatkowej. Zapowiedział jednocześnie przygotowanie raportu z propozycjami reform, jakie Polska powinna przeprowadzić przez następne 25 lat, by "dogonić Zachód".

Balcerowicz podkreślał, że ordynacja miałaby rangę Kodeksu podatkowego, a jej celem byłoby usunięcie niejasnych i niespójnych przepisów, które utrudniają życie podatnikom i urzędnikom skarbowym, a także ułatwiają oszustwa. Nowa ordynacja miałaby też na celu usunięcie z prawa podatkowego przepisów, które "zniechęcają ludzi do pracy" i stanowią "pułapki socjalne".

Szczegóły propozycji przedstawił ekspert FOR Dariusz Adamski, który argumentował, że "system podatkowy jest naprawdę fatalny" i "należy do najgorszych w Unii Europejskiej", więc "reforma musi być głęboka". Zaznaczył, że ordynacja to zaledwie element systemu podatkowego, ale element podstawowy.

FOR proponuje m.in. zawężenie zakresu podmiotowego i przedmiotowego ustawy oraz wprowadzenie zasady "in dubio pro tributario" (zasada "domniemania niewinności podatkowej", proponowana już w projekcie prezydenckim). Ta ostatnia zasada, jak mówił Adamski, miałaby być "udoskonalona" względem pomysłu prezydenckiego. FOR przestrzega też przed wprowadzeniem do ustawy "zasady obejścia prawa podatkowego". Proponuje także wprowadzenie Karty Rzetelnego Podatnika.

Inne propozycje dotyczą przepisów szczegółowych, m.in. o zobowiązaniach podatkowych i obejmują np. wyłączenie możliwości naliczania odsetek za zwłokę podczas trwania postępowania karno-skarbowego. FOR postuluje też wprowadzenie zasady, że zabezpieczenie zobowiązania wygasa z mocy prawa, jeśli uchylona zostaje podstawa zabezpieczenia. Chce również dostosowania odpowiedzialności członków zarządów spółek za zobowiązania podatkowe do zakresu odpowiedzialności wynikającej z prawa upadłościowego.

Wśród pomysłów FOR są też propozycje dotyczące przedawnienia. Takie jak wykreślenie wszczęcia postępowania karno-skarbowego z katalogu zdarzeń zawieszających bieg terminu przedawnienia zobowiązania podatkowego, a także wyeliminowanie możliwości przerwania biegu terminu przedawnienia wskutek zastosowania środka egzekucyjnego, jeśli okazałoby się, że środek ten zastosowany został wadliwie.

Inne pomysły FOR to przekształcenie instytucji indywidualnych ulg i zwolnień podatkowych w powszechną i indywidualną redukcję zobowiązania podatkowego. A także likwidacja autonomii postępowania podatkowego względem postępowania administracyjnego. To ostatnie jest autonomiczne od 1997 roku i, jak mówił Adamski, "nie sprawdziło się". Bo w efekcie reguły postępowania podatkowego są dziś "wewnętrznie sprzeczne" - argumentował.

Fundacja chce także zwiększenia funkcjonalności prowadzonego przez MF portalu podatkowego, integracji instytucji kontroli podatkowej i skarbowej, wprowadzenia nowych reguł konsultacji zmian prawa podatkowego oraz nowych "bodźców" dla zatrudnionych w aparacie skarbowym, by cechowały ich wyższe standardy. "Obecne bodźce są takie same dla osób wydających decyzje paszportowe i osób zatrudnionych w organach podatkowych, które często zmagają się z bardzo skomplikowanymi stanami faktycznymi" - mówił Adamski.

Na razie FOR przedstawia założenia, natomiast do końca 2015 roku, jak mówił Balcerowicz, ma być gotowy projekt ustawy w tej sprawie.

Przedstawiciele FOR tłumaczyli, że przygotowali założenia, gdyż rząd planuje nową Ordynację podatkową dopiero około 2018 roku. Wyrazili jednocześnie nadzieję, że resort finansów skorzysta z ich propozycji przy pracy nad zapowiadanymi niebawem własnymi założeniami Ordynacji podatkowej.