Innowacyjny system monitorowania zagrożeń w kopalni Ruda
Inżynierowie z należącej do Polskiej Grupy Górniczej (PGG) kopalni Ruda opracowali nowatorski system, umożliwiający łatwiejszą niż dotąd, bieżącą kontrolę przepływu powietrza w podziemnych wyrobiskach oraz monitorowanie zagrożeń, związanych np. z metanem czy pożarami.
"Rozwiązania wypracowane przez specjalistów z kopalni Ruda są opracowaniem pionierskim, które nie było dotychczas dostępne w żadnej z kopalń" - powiedział w piątek PAP rzecznik PGG Tomasz Głogowski, wskazując, że wdrożenie innowacyjnego systemu daje służbom dyspozytorskich kopalni nowe możliwości monitorowania i przeciwdziałania zagrożeniom, przyczyniając się tym samym do poprawy bezpieczeństwa pracy.
Właściwa wentylacja oraz przepływ powietrza pod ziemią należą do kluczowych warunków bezpiecznej pracy górników. Wyrobiska są na bieżąco monitorowane pod kątem składu powietrza, zawartości metanu i innych gazów, a także możliwości wystąpienia tzw. pożarów endogenicznych, spowodowanych samozagrzaniem lub samozapłonem węgla. Wskazania czujników na bieżąco trafiają do służb dyspozytorskich, dotąd nie było jednak systemu umożliwiającego wizualizację pozyskanych danych w spójny i przejrzysty sposób.
Takie możliwości daje opracowany w kopalni Ruda system pod nazwą Bryza, dzięki któremu możliwa jest m.in. animowana, graficzna prezentacja rozpływu powietrza - wizualizacja pokazuje dane z systemów pomiarowych w konkretnych wyrobiskach, gdzie umieszczone są czujniki. W podobny sposób ukazywane są procesy technologiczne w poszczególnych częściach kopalni. Tym samym system w przejrzystej formie dostarcza dyspozytorowi wiedzy o tym, co dzieje się w danym miejscu pod ziemią, wraz z najważniejszymi parametrami wpływającymi na bezpieczeństwo pracy.
"System umożliwia wizualizację procesów technologicznych i stan gazometrii automatycznej, a dodatkowo został wyposażony w unikatowe, oryginalne rozwiązania, jak np. animowana, ruchoma prezentacja rozpływu powietrza w wyrobiskach czy podobna prezentacja procesów technologicznych" - wyjaśnił rzecznik PGG.
Nowe rozwiązanie usprawnia też działanie służb dyspozytorskich w sytuacji zagrożenia. Gdy np. czujniki zasygnalizują możliwość podziemnego pożaru, możliwe jest natychmiastowe wyznaczanie strefy zagrożenia pożarowego z dowolnego miejsca na dole kopalni, łącznie z wyświetlaniem pomiarów z czujników gazometrii.
"Bryza umożliwia również graficzną prezentację rejonu zagrożenia pożarowego poprzez pulsujący kolor czerwony, nałożony na odpowiednie wyrobiska. Unikatowym rozwiązaniem jest w tym przypadku to, że użytkownik może obserwować równocześnie wyznaczony rejon zagrożenia i bieżące wskazania umieszczonych w tym rejonie czujników, monitorujących stężenia metanu i tlenku węgla, przepływ powietrza oraz inne parametry" - powiedział Głogowski.
Uzyskiwany obraz sytuacji pozwala też dyspozytorowi na automatyczne wyznaczanie w odpowiednich miejscach posterunków w trakcie prowadzenia akcji ratowniczej.
Inne rozwiązania służą np. wprowadzaniu zmian w systemie rozpływu powietrza on-line, w trakcie bieżącej obserwacji danego rejonu, czy nanoszeniu przez dyspozytora notatek graficznych bezpośrednio na wyświetlonym rysunku. Służby dyspozytorskie stale mają też informacje o tym, czy systemy podziemnej łączności w kopalni są dostępne czy zajęte.
Kopalnia Ruda, gdzie opracowano i wdrożono innowacyjny system, jest jedną z pięciu kopalń PGG - największego w UE producenta węgla kamiennego. Kopalnia powstała z początkiem lipca ubiegłego roku z połączenia trzech samodzielnych wcześniej kopalń w Rudzie Śląskiej: Bielszowice, Pokój i Halemba-Wirek.