Jakie odprawy dostaną zwolnieni nauczyciele?
W obecnym roku szkolnym wypowiedzenie otrzymało niemal 7 tys. pedagogów.
Zwolnienia najczęściej dotyczyły nauczycieli wychowania fizycznego, języka angielskiego, polskiego oraz nauczania początkowego. Nauczyciel mianowany może liczyć na odprawę w wysokości 6-miesięcznego wynagrodzenia zasadniczego, co daje średnio 23 479,98 zł
Wszystko przez ten niż
Krystyna Szumilas - minister edukacji narodowej - wyjaśnia, że od 2005 roku z polskich szkół ubyło prawie 1,5 mln uczniów. - To rodzi konsekwencje związane z mniejszą liczbą miejsc pracy dla nauczycieli - tłumaczy minister.
W roku szkolnym 2013/2014 naukę we wszystkich typach szkół rozpoczęło 4 615 tys. uczniów, tj. o ok. 45 tys. mniej niż w roku ubiegłym. Największy spadek wystąpił w szkołach ponadgimnazjalnych – o 25 tys., nowy rok rozpoczęło w nich 1 315 tys. uczniów. Liczba uczniów w gimnazjach spadła o ok. 20 tys. i wyniosła 1 140 tys. uczniów. Zdaniem Krystyny Szumilas, resort edukacji narodowej stara się łagodzić ubytek uczniów poprzez promowanie edukacji przedszkolnej.
– Obniżenie wieku szkolnego, czyli 6-latki w szkole podstawowej, reforma szkolnictwa zawodowego i ponadgimnazjalnego to też dodatkowe miejsca pracy dla nauczycieli – wyjaśnia Szumilas.
Reforma reformą, a w szkołach i tak tną etaty. Należy jednak pamiętać, że zwolnienie pedagoga zatrudnionego w oparciu o Kartę Nauczyciela jest możliwe w kilku przypadkach:
- gdy szkoła przestaje istnieć (albo likwidacji ulega jej część, np. filia);
- jeśli konieczne są zmiany organizacyjne powodujące zmniejszenie liczby oddziałów w szkole (np. klas);
- gdy następują zmiany w planie nauczania uniemożliwiające dalsze zatrudnianie nauczyciela w pełnym wymiarze godzin.
Ważna odprawa – kto może na nią liczyć
Uprawnienia nauczyciela uzależnione są przede wszystkim od przyczyny zwolnienia oraz od tego, czy pracuje na podstawie mianowania, czy też umowy o pracę. Jeżeli szkoła ulega likwidacji, nauczyciel mianowany otrzyma odprawę w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia zasadniczego.
Z kolei nauczyciel zatrudniony na umowę o pracę dostanie odprawę na podstawie tzw. ustawy o zwolnieniach grupowych.
- Wysokość odprawy zależeć będzie w takim przypadku od liczby lat, które nauczyciel przepracował w likwidowanej szkole - wyjaśnia Monika Sewastianowicz, prawnik współpracujący z serwisem Prawo Oświatowe/ABC wydawnictwa Wolters Kluwer. - Jeżeli szkoła nie ulega likwidacji, a dochodzi jedynie do zmian organizacyjnych uniemożliwiających dalsze zatrudnianie nauczyciela na danym stanowisku, może on zostać przeniesiony w stan nieczynny, zachowując prawo do wynagrodzenia i dodatków socjalnych. Taki stan może trwać jedynie sześć miesięcy. Po upływie tego terminu, jeżeli nauczyciel nie wróci do pracy, stosunek pracy ulega rozwiązaniu.
Odprawa przysługuje każdemu nauczycielowi, niezależnie od stanowiska. Jej wysokość oblicza się tak jak ekwiwalent za urlop wypoczynkowy.
Zwolniony nauczyciel zatrudniony na umowę o pracę otrzyma więc:
• wynagrodzenie miesięczne, jeśli pracował w szkole krócej niż 2 lata;
• dwumiesięczne, jeśli pracował od 2 do 8 lat;
• trzymiesięczne, jeśli przepracował ponad 8 lat.
Nauczycielowi, który przechodzi na emeryturę należy wypłacić odprawę w wysokości dwumiesięcznego wynagrodzenia (bierze się pod uwagę wynagrodzenie ostatnio wypłacane), chyba że staż pracy w szkole przekracza 20 lat - wtedy otrzyma odprawę w wysokości trzymiesięcznego wynagrodzenia (dotyczy to zarówno nauczycieli mianowanych, jak i niemianowanych).
- Prawo do odprawy emerytalnej mają także nauczyciele, których stosunek pracy uległ rozwiązaniu z powodu upływu sześciomiesięcznego terminu od przejścia w stan nieczynny – tłumaczy Monika Sewastianowicz.
Wsparcie MEN
Ministerstwo Edukacji Narodowej przeznaczyło 100 mln zł z Unii Europejskiej na wsparcie zwolnionych nauczycieli. Zdaniem resortu edukacji istotne jest wsparcie nauczycieli w zakresie zaktywizowania zawodowego. Dlatego też celem ministerialnego projektu jest pomoc nauczycielom w znalezieniu nowego zatrudnienia, jak i wykorzystanie ich potencjału zawodowego i bogatych doświadczeń pedagogicznych na rzecz lokalnego środowiska.
- Duży nacisk MEN położy na przekwalifikowanie nauczycieli do pracy w przedszkolach i świetlicach szkolnych. Jednym z pomysłów jest także subsydiowanie miejsc pracy u nowego pracodawcy - ministerstwo zapewnia, że gotowe jest przez rok pokrywać nawet 50 proc. kosztów zatrudnienia zwolnionego pedagoga – wyjaśnia Monika Sewastianowicz.
Subsydiowanie miejsc pracy u nowego pracodawcy będzie mogło trwać maksymalnie 12 miesięcy, w tym czasie pracodawca będzie musiał zapewnić co najmniej 50 proc. pokrycia kosztów zatrudnienia pracownika. Ponadto osoby, które rozpoczną działalność gospodarczą, dostaną na ten cel dotację.
Wszystkie formy wsparcia będą skierowane do nauczycieli, którzy w okresie nie dłuższym niż dwadzieścia cztery miesiące (przed dniem przystąpienia do projektu) utracili pracę i posiadają status osoby bezrobotnej oraz przepracowały w jednostkach systemu oświaty co najmniej rok.
Średnie zarobki nauczycieli od 1 września 2012 r. (z wykształceniem wyższym magisterskim i przygotowaniem pedagogicznym):
2717,59 zł – nauczyciel stażysta,
3016,52 zł – nauczyciel kontraktowy,
3913,33 zł – nauczyciel mianowany,
5000,37 zł – nauczyciel dyplomowany.
Agnieszka Tarnowska,JK,WP.PL