Koniec gratisów dla klientów

Przygotowany przez Ministerstwo Finansów projekt nowelizacji ustawy o VAT przewiduje opodatkowanie nieodpłatnego przekazania towarów na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem.

Co prawda dziś fiskus także uważa, że w takiej sytuacji należy naliczać podatek, ale sądy są innego zdania.

_ Ta zmiana jest zgodna z orzecznictwem ETS. Warto jednak podkreślić, że nadal nie będzie opodatkowane nieodpłatne świadczenie usług związane z prowadzonym przedsiębiorstwem. Propozycje zmian nie dotyczą bowiem takich czynności _- mówi Wojciech Sawicki, starszy konsultant Accreo Taxand.

Pojawia się pytanie, czy to niedopatrzenie autorów projektu, czy też taka rozbieżność wynika z dyrektywy.
_ Przepisy dyrektywy regulujące nieodpłatne przekazanie towarów sformułowane zostały w skomplikowany sposób. ETS w sprawie Kuwait Petroleum przesądził, że bez względu na związek nieodpłatnego przekazania z działalnością przedsiębiorstwa trzeba naliczać VAT. Powyższe orzeczenie nie dotyczy nieodpłatnego świadczenia usług. Tu dyrektywa napisana jest jaśniej i nie budzi wątpliwości, że podatku naliczać nie trzeba dopóty, dopóki istnieje związek między usługą i prowadzonym przedsiębiorstwem. Wydaje się więc, że w ten sposób powstała pewna niespójność w praktycznym funkcjonowaniu VAT _- uważa Wojciech Sawicki.

To nie koniec sporów

_ Zasady opodatkowania nieodpłatnego przekazania towarów i świadczenia usług sprawiały problemy nie tylko w Polsce. Kontrowersyjne rozstrzygnięcie ETS w sprawie Kuwait Petroleum dotyczy wyłącznie nieodpłatnego przekazania towarów i konieczności opodatkowania takich zdarzeń, niezależnie od związku z działalnością gospodarczą. Z jednej strony nie ma podstaw, aby inaczej traktować świadczenie usług bez wynagrodzenia. Z drugiej strony przepisy dyrektywy dotyczące usług brzmią nieco inaczej niż te regulujące przekazanie towarów, a wyrok ETS wyraźnie się do nich nie odnosi _- podkreśla Roman Namysłowski, doradca podatkowy z Ernst & Young.
_ Tak naprawdę, biorąc pod uwagę cele dyrektywy, należałoby uznać, że nieodpłatne przekazanie czy też nieodpłatne świadczenie usług jest opodatkowane, jeżeli prowadzi do ostatecznej konsumpcji. Użyte przez polskiego ustawodawcę sformułowanie "na cele związane z prowadzonym przedsiębiorstwem" nie jest zbyt precyzyjne. Bez względu na ostateczny kształt nowelizacji należy się spodziewać dalszych sporów podatników z fiskusem. _

Warto zaproponować darmowe usługi...

_ Firmy, które organizują akcje marketingowe, muszą brać pod uwagę, że wręczenie nagród rzeczowych, które nastąpi po 31 grudnia tego roku, będzie opodatkowane VAT. Nie ma znaczenia, że sama akcja zostanie zakończona jeszcze w tym roku. Decyduje bowiem moment przekazania towaru _- podkreśla Andrzej Nikończyk, doradca podatkowy w KNDP. _ Tak naprawdę można się zastanawiać, czy podczas akcji marketingowych w ogóle dochodzi do nieodpłatnego przekazania. Wszelkie gratisy są przecież wliczane w cenę produktów. VAT od ich wartości naliczany jest więc przy sprzedaży. Bez względu na powyższe, warto uwzględnić nowelizację, planując budżety marketingowe na 2010 r. Jeżeli projekt w zaproponowanym kształcie wejdzie w życie, to zamiast gratisowego towaru korzystniej będzie zaoferować klientowi usługę _- radzi Wojciech Sawicki.

Tłumaczy, że jeśli sieć stacji benzynowych zakup paliwa będzie premiować zestawem narzędzi, to od jego wartości odprowadzi VAT. Gdy jednak nagrodą będzie darmowe mycie auta, to uniknie podatku. Przykładów jest więcej, np. w pewnych sytuacjach klientce kupującej kosmetyki lepiej zaoferować usługę kosmetyczną niż darmowy krem. To niejedyny sposób, aby uniknąć podatku.

... lub sprzedaż za grosz

_ Nowelizacja ustawy o VAT wymusi zmianę akcji marketingowych. Z pewnością pojawi się np. sprzedaż towarów za złotówkę lub grosz. Ustawa o VAT, z wyjątkiem podmiotów powiązanych, pozwala bowiem w dowolny sposób kształtować cenę. Jednocześnie nie powinno być problemów z rozliczeniem podatku dochodowego, bo niższa cena będzie uzasadniona inną sprzedażą _- zauważa Andrzej Nikończyk.

Dodaje, że w wielu sytuacjach aby uniknąć podatku, wystarczy zmienić ofertę. Dziś klient, który np. kupi komputer, otrzymuje w ramach promocji za darmo aparat fotograficzny. Po zmianach oznaczałoby to podatek od nieodpłatnego przekazania. Nie będzie go jednak, gdy cena będzie obejmować dwa urządzenia.

Jedno jest pewne: firmy organizujące akcje promocyjne powinny jak najszybciej przeanalizować je pod kątem obciążeń podatkowych.

Jak uniknąć obciążeń

Aby uniknąć VAT wynikającego ze zmiany przepisów, organizator akcji marketingowej będzie mógł:

- nieodpłatnie przekazać usługę, a nie towar (np. wręczyć talon na mycie samochodu, a nie zestaw zawierający szampon i gąbkę),
- zamiast rozdawać towary za darmo, sprzedawać je po symbolicznej cenie,
- oferować sprzedaż łączoną dwóch towarów (np. komputera i aparatu fotograficznego), a nie dodawać jeden produkt do drugiego.

Konrad Piłat
Rzeczpospolita