Na czarną godzinę i na świetlaną przyszłość

W przeciwieństwie do kredytu hipotecznego, który zawsze finansuje zakup nieruchomości, pożyczkę hipoteczną można przeznaczyć na dowolny cel: podróż dokoła świata, zakup luksusowego samochodu albo jachtu, dofinansowanie firmy. Jedyny warunek: trzeba być właścicielem odpowiednio drogiego mieszkania, apartamentu, willi. Zabezpieczeniem jest bowiem nieruchomość. A im wyższa jej wartość, tym więcej bank jest gotów nam pożyczyć.

Maksymalna wysokość tego typu kredytów waha się od 60 do 80 proc. rynkowej ceny domu lub mieszkania. Bardzo często są to sumy rzędu kilkuset tysięcy złotych, choć zdarzają się też pożyczki, opiewające na kilka milionów euro. Podobnie jak w przypadku kredytów hipotecznych możemy wziąć kredyt w walucie: dolarach, euro lub frankach. Marne szanse na tego typu pożyczkę mają osoby, które wciąż spłacają kredyt na nieruchomość, którą chcieliby zastawić.

_ Atutami pożyczki hipotecznej są dłuższy okres spłaty, wynoszący zazwyczaj 15-20 lat, i wyższa maksymalna kwota, w większości przypadków uzależniona od wartości nieruchomości będącej zabezpieczeniem pożyczki _ - zachwala Maciej Kazimierski z PKO BP. Z kolei Agnieszka Nierodka, ekonomista Fundacji na rzecz Kredytu Hipotecznego, zwraca uwagę na niski koszt tych produktów. _ Ich oprocentowanie jest zbliżone do poziomu, na jakim oferowane są kredyty hipoteczne. Jeżeli jest wyższe, to najwyżej 1-2 proc. _ - wyjaśnia.

I rzeczywiście, w Banku Zachodnim WBK rzeczywista roczna stopa oprocentowania (po uwzględnieniu wszystkich kosztów) dla pożyczki udzielanej w złotówkach wynosi 7,93 proc. Dla porównania, gdybyśmy w tym samym banku chcieli wziąć kredyt gotówkowy, to roczny koszt po uwzględnieniu wszystkich kosztów byłby ponad dwa i pół razy wyższy (RRSO - 21,5 proc.). Tanie pożyczki hipoteczne, na niezłych warunkach (do 70 proc. wartości nieruchomości, spłata rozłożona na przynajmniej 180 rat) oferują również Bank Ochrony Środowiska (8,63 proc.), Raiffeisen Bank (8,66 proc.). Warto też sprawdzić oferty Nykredit, ING Banku Śląskiego, Millennium i MultiBanku. Propozycja dla cierpliwych

Decydując się na pożyczkę hipoteczną, warto wziąć pod uwagę kilka spraw. Ponieważ jest to kredyt pod zastaw, którego głównym zabezpieczeniem jest nieruchomość, koszty podwyższa konieczność przygotowanie profesjonalnej wyceny domu lub mieszkania przez rzeczoznawcę majątkowego, co kosztuje zwykle od kilkuset złotych wzwyż. A dochodzą jeszcze koszty bankowe, typu prowizje (do kilku procent wartości kredytu), nie wspominając. Nie warto więc brać pożyczki hipotecznej, gdy chcemy pożyczyć kilka lub kilkanaście tysięcy złotych, bo w skrajnych przypadkach sporą część wnioskowanej kwoty pochłoną opłaty przygotowawcze.

Poza tym konieczność przygotowania wyceny, kolejne wizyty w sądzie hipotecznym i oddziale banku pochłaniają czas. Załatwianie formalności trwa mniej więcej tyle samo czasu, co w przypadku tradycyjnego kredytu hipotecznego. _ To odstrasza klientów i powoduje, że zainteresowanie pożyczkami hipotecznymi jest stosunkowo nieduże _ - tłumaczy Agnieszka Nierodka z Fundacji na rzecz Kredytu Hipotecznego. _ Klienci chętniej sięgają po zwykłe pożyczki gotówkowe i ratalne, bo są łatwiej dostępne, formalności jest o wiele mniej albo nie ma ich wcale, o wiele krócej trzeba też czekać na decyzję kredytową i na pieniądze _ - wylicza.

Na każdą okazję

Kiedy więc warto sięgnąć po pożyczkę hipoteczną? Na pewno wówczas, gdy potrzebujemy większego zastrzyku gotówki na określony cel. Może to być zakup samochodu, sprzętu rolnego, remont domu lub mieszkania, zakup działki budowlanej bądź rolnej. _ Klienci zadłużają sobie hipotekę również wtedy, gdy chcą pomóc własnym dzieciom w zakupie mieszkania. Pieniądze idą wtedy na brakujący wkład własny _ - podpowiadają nam w jednym z oddziałów Banku Millennium.

Rzadziej zastawiamy nieruchomości, gdy chcemy zdobyć gotówkę na czarną godzinę (np. choroba jednego z członków rodziny) lub inwestycje w firmie (nie wszystkie banki dopuszczają taką możliwość). Niekiedy po pożyczkę hipoteczną sięgają także osoby aktywnie lokujące pieniądze w papiery wartościowe, wówczas występuje ona w roli giełdowego lewara (kredyt na zakup akcji, które mają przynieść szybki zysk) Tylko dla wtajemniczonych?

Pożyczki hipoteczne wciąż w naszym kraju są mało popularne. Stanowią prawdopodobnie najwyżej kilka, nie więcej niż 5 procent, wszystkich udzielanych kredytów. Ile dokładnie, nie wiadomo, bo nawet Narodowy Bank Polski wrzuca je do jednego worka z kredytami hipotecznymi. A jak to wygląda w największych polskich bankach? W Banku Pekao jest ich bardzo mało. Jak wynika z naszych informacji, udział pożyczek hipotecznych w ogólnej sprzedaży kredytów, należy liczyć w promilach.

W Banku Zachodnim WBK na 10 udzielonych kredytów hipotecznych 2 to pożyczki pod zastaw na dowolny cel.

_ Jeżeli chodzi o wartość sprzedaży, to pożyczki stanowią 13 proc. sprzedaży produktów hipotecznych _ - informuje Grzegorz Adamski z BZ WBK.

W PKO BP udział pożyczki hipotecznej w sprzedaży kredytów mieszkaniowych i kredytów konsumpcyjnych w pierwszym kwartale 2009 wyniósł ok. 3 proc.

Zdaniem Macieja Kazimierskiego PKO BP raczej nie należy się spodziewać, by ten produkt zyskał masową popularność. _ Zawsze będą go wybierać klienci, którzy chcą zaciągnąć wyższe zobowiązanie i mogą jako zabezpieczenie zaproponować nieruchomość. Ten warunek znacząco zawęża liczbę klientów mogących skorzystać z pożyczki _ - tłumaczy.

Prof. Elżbieta Mączyńska, prezes Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego, przypomina, że więcej nieruchomości trafia na rynek w krajach szybko się starzejących. _ Im starsze społeczeństwa, tym większa podaż, a mniejszy popyt. Wynika to stąd, że mieszkania i domy kupują głównie trzydziestolatkowie, a sprzedają ludzie starsi _ - wyjaśnia.

Można z tego wyciągnąć wniosek, że pożyczki hipoteczne zyskają na popularności, gdy obecni trzydziestolatkowie spłacą kredyty na swoje cztery kąty i zaczną się rozglądać za funduszami na spokojną starość.