Skiba: tajemnice podatników pozostaną w administracji skarbowej
Powołując spółkę, która ma przygotować narzędzie informatyczne ułatwiające walkę z wyłudzeniami VAT, zagwarantujemy ochronę tajemnic podatników - zapewnił wiceminister finansów Leszek Skiba w czwartek w Sejmie.
Wiceminister odpowiadał w czwartek w Sejmie na pytania posłów Łukasza Schreibera i Sylwestra Tułajewa z PiS w sprawie zasadności powołania spółki celowej do spraw informatyzacji i spodziewanego terminu pierwszych efektów jej działalności.
Schreiber powiedział, że luka w VAT szacowana jest na 35-55 mld zł, a uszczelnienie systemu VAT było zapowiadane zarówno w programie PiS, jak w samej kampanii wyborczej. "Samo Ministerstwo Finansów postawiło sobie za cel w 2016 r. uszczelnienie systemu należności podatkowych" - mówił poseł. Wskazał, że aby się to udało, trzeba dać organom skarbowym środki do zwalczania tego rodzaju przestępstw; temu ma służyć powołanie spółki celowej.
"Luka w VAT jest specyficzna w takim znaczeniu, że w większym stopniu wynika z działań przestępczych (...). Zmiany prawne mają tutaj oczywiście znaczenie i na pewno zostaną wprowadzone, ale główne ostrze działań ze strony administracji państwowej powinno polegać przede wszystkim na działaniach praktycznych. W tym znaczeniu rzeczywiście luka w VAT to jest problem, można powiedzieć, ograniczonej efektywności działań administracji skarbowej" - poinformował Skiba.
Wyjaśnił, że przedstawiony przez ministra finansów Pawła Szałamachę plan działań przewiduje m.in. udostępnienie organom skarbowym odpowiednich narzędzi informatycznych dostarczających w czasie rzeczywistym informacji o oszustwach. "Tutaj jest projekt, którego rdzeniem jest centralny rejestr faktur. Czyli te faktury, które są później podstawą do wyłudzeń byłyby dostępne w czasie rzeczywistym" - powiedział wiceminister.
Dodał, że przygotowywany jest też projekt ustawy o Krajowej Administracji Skarbowej, łączącej administrację skarbową z administracją celną. "Ta synergia jest konieczna, żeby przeciwdziałać wyłudzeniom w VAT" - powiedział.
Wyjaśnił, że w Portugalii sama informacja, że zostanie wprowadzony system informatyczny do walki z wyłudzeniami w VAT, spowodowała, że luka w VAT w ciągu roku została ograniczona o 30 proc. W realiach Polski byłoby to zwiększenie wpływów o ok. 12 mld zł. Skiba poinformował, że dzięki podobnym rozwiązaniom informatycznym Rosja zwiększyła swoje wpływy z VAT ostatnich latach o 20 proc. Podobny system funkcjonuje też na Słowacji. Według MF gdyby efekt, który osiągnęła Słowacja, odnieść do Polski, oznaczałoby to zwiększanie wpływów z VAT o ok. 10 mld zł rocznie.
"Szacujemy, że efekty pojawią się w momencie, kiedy ta spółka, która ma za zadanie zbudować to narzędzie, zacznie działać (...). Zakładamy, że w 2017 r. realne, istotne efekty dla fiskusa już pojawią się" - dodał.
Zastrzegł, że spółka nie zostanie powołana po to, aby zastąpić administrację skarbową. "Jest powołana po to, żeby przygotować rozwiązanie informatyczne, które później zostanie przekazane administracji skarbowej (...). Pracujemy nad rozwiązaniami, aby zagwarantować pełną tajemnicę, jeśli chodzi o dane podatników, aby realnie wszystkie tajemnice pozostały w administracji skarbowej" - zapewnił.
W lutym resort finansów opublikował projekt ustawy o szczególnych zasadach wykonywania niektórych zadań z zakresu informatyzacji administracji podatkowej i kontroli skarbowej. Przewiduje on, że resort finansów będzie mógł powołać spółkę, która ma pomóc w informatyzacji fiskusa. Dzięki temu skarbówka ma uzyskać narzędzia analityczne do walki z oszustwami w VAT.
Projekt zakłada m.in., że "w celu zapewnienia organom administracji podatkowej i kontroli skarbowej narzędzi do analizy prawdopodobieństwa wystąpienia naruszenia prawa podatkowego, spółka celowa może uzyskiwać dane z systemu teleinformatycznego ministra właściwego do spraw finansów publicznych, administracji podatkowej oraz kontroli skarbowej".
Spółka ta będzie mogła dane przetwarzać, co nie będzie wymagało zawiadomienia osób, których to dotyczy. Nie będzie miała w tym przypadku zastosowania ustawa o ochronie danych osobowych.
Wcześniej MF informowało, że planuje uruchomienie centralnego rejestru faktur (hurtowni danych) oraz software'u analizującego dane. System ten ma zawierać algorytm, który pozwoli na automatyczne wykrywanie patologii podatkowych. W momencie, gdy algorytm zidentyfikuje próbę wyłudzenia, system będzie automatycznie wstrzymywał wypłatę podatku VAT.
"Celem MF jest doprowadzenie do fazy testowej w drugiej połowie 2016 i pełnej funkcjonalności w 2017 roku, aby osiągnąć w tym roku dodatkowe wpływy w szacowanej wysokości 7-8 mld zł" - informowało ministerstwo.