Skokowe podwyżki cen papierosów. Oto jak wypadamy na tle UE

Szykują się duże podwyżki cen papierosów w Polsce. Jak wypadamy na tle całej Unii Europejskiej? Okazuje się, że palacze nad Wisłą mogą się cieszyć z jednych z najtańszych wyrobów tytoniowych w całej UE. Dlatego też rząd ma duże pole do manewru, jeżeli chodzi o fiskalne zniechęcanie do palenia.

Papierosy w Polsce będą znacznie droższe. Polskie władze planują zmiany w systemie akcyzowym, co znacząco wpłynie na cenę paczki papierosów nad Wisłą. Akcyza na papierosy w 2025 r. wzrośnie o 25 proc. a w 2026 r. – o 20 proc. Natomiast akcyza na płyn do papierosów elektronicznych w 2025 r. skoczy o 75 proc. i o 50 proc. w 2026 r.

Komisja Europejska wskazuje, że w Polsce akcyza na paczkę papierosów wynosi równowartość 2,05 euro, co jest jednym z najniższych wyników w UE. Przekłada się to na niską cenę w porównaniu do innych krajów Wspólnoty.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Wiceminister finansów Jarosław Neneman zapowiedział, że w wyniku planowanych zmian w akcyzie, cena paczki papierosów może wzrosnąć do około 26-27 zł w 2027 r. Ministerstwo Finansów również planuje wprowadzenie opłaty w wysokości 40 zł na urządzenia do waporyzacji, takie jak e-papierosy.

Papierosy w Polsce, kiedy patrzymy na ceny w innych krajach UE, są wyjątkowo tanie. Cena wyrobów nikotynowych nad Wisłą rośnie sukcesywnie. Jeszcze kilkanaście lat temu paczka papierosów kosztowała w naszym kraju kilka złotych. W tej chwili cena dobija do 20 zł, a i tak polskie papierosy dla mieszkańców krajów "starej UE" są wciąż stosunkowo tanie.

Według danych Komisji Europejskiej średnia cena paczki papierosów w Polsce to 3,15 euro. Taniej jest tylko w Bułgarii. Najdroższe wyroby nikotynowe są w Irlandii – tam trzeba zapłacić ponad 14 euro.

W 2023 r. państwa członkowskie Unii Europejskiej nakładały daniny (w tym akcyzę), które przeciętnie przekraczały 80 proc. ceny detalicznej. Oznacza to, że cena paczki papierosów wzrastała średnio o ponad 450 proc. z powodu nałożonych podatków – pisze taxfoundation.org.

W wysokości składowych ceny papierosów przoduje Irlandia – 9,30 euro na paczce 20 papierosów. Następne w kolejności są Francja i Finlandia, gdzie opodatkowanie wynosi odpowiednio 6,95 euro oraz 6,76 euro za paczkę. Na drugim biegunie jest Bułgaria - 1,85 euro. Następne najniższe stawki podatkowe nalicza Polska, gdzie wynoszą one 2,05 euro, oraz Chorwacja, z podatkiem wynoszącym 2,46 euro.

Polityka fiskalna państw UE ma na celu zniechęcenie palaczy do sięgania po używkę. Wysoka cena ma odwodzić najmłodszych po sięganie po wyroby nikotynowe. Koszty społeczne palenia papierosów są bardzo wysokie. Leczenie chorób wywołanych nałogowym paleniem to także realne obciążenie budżetu i służby zdrowia. O czym informują "klepsydry" na paczkach papierosów.

Z danych Ministerstwa Zdrowia wynika, że w Polsce ponad jedna piąta mieszkańców jest nałogowymi palaczami papierosów. Palenie papierosów jest bezpośrednią przyczyną 60 tysięcy zgonów rocznie. Jeszcze w 2011 r. odsetek osób deklarujących regularne palenie wynosił aż 31 proc. W 2019 r. liczba ta spadła do 21 proc., co wskazuje na pozytywną tendencję zmniejszania się liczby palaczy.