Staże dla bezrobotnych. Oto co musisz wiedzieć

*Idea przyjmowania na staż osób bezrobotnych jest jednym ze sposobów walki z bezrobociem. Wkraczający lub wracający na rynek pracy powinni wiedzieć na jakich zasadach i kogo można przyjąć w ramach stażu. *

Aby zostać stażystą, trzeba należeć do jednej z siedmiu grup bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie pracy w miejscu zameldowania (także tymczasowego) definiowanych jako:

• bezrobotni do 25 roku życia,
• bezrobotni przez długi czas lub kobiety, które nie wróciły do pracy po urodzeniu dziecka,
• bezrobotni po pięćdziesiątce,
• bezrobotni bez kwalifikacji i doświadczenia zawodowego,
• bezrobotni samotnie wychowujący dzieci,
• bezrobotni, którzy nie podjęli pracy po odbyciu kary więzienia,
• bezrobotni, którzy są niepełnosprawni.

Są dwa sposoby ubiegania się o staż, z jednej strony osoba bezrobotna może sprawdzać oferty w urzędzie pracy i tam dowiadywać się o nowym naborze lub przedsiębiorcach poszukujących stażystów, ale można też wziąć sprawy w swoje ręce i samemu poszukać firmy czy osoby, dla której chcielibyśmy pracować i po uzyskaniu pozytywnej odpowiedzi należy dopilnować formalności – aby firma zgłosiła zapotrzebowanie na stażystę podając dane zainteresowanego. Odpowiednio przygotowany i przeprowadzony staż może dać korzyści obu stronom, jednak trzeba pamiętać o aspektach prawnych takiej współpracy.

Stażysta za pracę nie dostaje wynagrodzenia, a stypendium, które stanowi 120 proc. kwoty zasiłku dla bezrobotnych (wypłacanych przez Fundusz Pracy)
,

- nie może pracować więcej, niż 8 godzin dziennie (40 godzin w tygodniu),

- nie może odbywać stażu w godzinach nadliczbowych, podczas świąt i niedziel, chyba że zostanie to uzgodnione na piśmie,

- z tego względu, że stażysta nie jest pracownikiem, nie przysługuje mu urlop, a jedynie dwa dni wolne (na każde 30 kalendarzowych), które trzeba wykorzystać przed końcem stażu i są one bezpłatne – udziela się ich na wniosek bezrobotnego,

- czas pracy jest ewidencjonowany – pracodawca ma obowiązek sprawdzać obecność i odnotowywać ją,

- stażysta formalnie jest bezrobotnym, a więc nie może mieć dodatkowego źródła dochodu z innej pracy, gdyż traci swój status. Staż trwa nie dłużej niż 6 miesięcy, w przypadku bezrobotnych, którzy nie skończyli 25 lat – nawet do roku.

Procedura pozyskania stażysty dla przedsiębiorcy dokładnie określa warunki, jakie ten musi spełnić, by zatrudnić na staż bezrobotnego. Najważniejszym etapem jest złożenie wniosku do starosty, w którym znajdą się informacje na temat: nazwy firmy (przedsiębiorcy), adresu, liczby pracowników, ilości potencjalnych miejsc pracy dla stażystów, opiekuna, opisu zadań (stanowiska, obowiązków), predyspozycji kandydata – wykształcenia, niezbędnych kwalifikacji zawodowych. Na wydanie decyzji właściwy urząd pracy ma miesiąc, jeśli jest ona pozytywna i są środki na finansowanie stażu, wówczas podpisywana jest umowa między pracodawcą, a urzędem pracy określająca czas trwania, program i warunki odbycia stażu przez osobę bezrobotną.

Warto też wiedzieć, który potencjalny przedsiębiorca może przyjąć kandydata na staż, gdyż nie tylko zgoda i chęć współpracy pomiędzy bezrobotnym a pracodawcą świadczą o przeprowadzeniu stażu, ale także wymogi formalne – organizatorem stażu w myśl art. 53 ust. 1 u.p.z.i.r.p. może być:

• jednostka organizacyjna oraz osoba fizyczna zatrudniające przynajmniej 1 pracownika,
• rolnicza spółdzielnia produkcyjna,
• pełnoletnia osoba fizyczna prowadząca osobiście i na własny rachunek działalność (w zakresie prod. roślinnej lub zwierzęcej) w gospodarstwie rolnym.

Każdy bezrobotny powinien mieć świadomość, że powodzenie jego stażu zależy nie tylko od jego chęci i starań, ale także od środków finansowych, które są przeznaczone na wspieranie bezrobotnych, dlatego im wcześniej podejmą oni decyzję o stażu i rozpoczną poszukiwania, tym większe prawdopodobieństwo, że się uda. Budżety w urzędach pracy uchwalane są na początku roku, toteż dobrze jest w tym czasie dowiadywać się o możliwość odbycia stażu – w każdym regionie jednak sytuacja ta może wyglądać różnie. Zanim bezrobotny znajdzie firmę lub przedsiębiorcę mogącego zaproponować mu staż, powinien sprawdzić, czy w urzędzie są środki na takie działania w danym czasie i ewentualnie jakie są perspektywy na przyszłość.

Staż jako sposób powrotu na rynek pracy, aklimatyzację w nowych realiach czy dobry start po ukończeniu szkoły jest korzystnym i skutecznym działaniem, pod warunkiem, że strona zatrudniająca chce nie tylko powierzyć bezrobotnemu zadania, ale także wiele go nauczyć, a bezrobotny, poza tym, że nie jest w komfortowej z założenia sytuacji – chce podnieść swoje kwalifikacje i traktuje to jako szansę na przyszłościową pracę. Aby staż dał zamierzone efekty, trzeba dopilnować wszelkich formalności, począwszy od ubiegania się o zatrudnienie jako stażysta, przed należyte odbycie stażu, aż po uzyskanie opinii potwierdzającej zdobyte kwalifikacje i umiejętności w danym zawodzie (której wystawienie jest obowiązkiem pracodawcy).

Jeśli pozwalają na to środki i przedsiębiorca jest zainteresowany, może zaproponować stażyście etat w swojej firmie, co jest najlepszym zwieńczeniem stażu. Jeśli tak się nie stanie, nie należy traktować czasu stażu jako straconego, gdyż wynikają z niego inne korzyści, na które nie zawsze zwraca się uwagę: przez okres stażu osoba bezrobotna jest ubezpieczona oraz otrzymuje stałe wynagrodzenie, ponadto zdobywa się często bezcenne doświadczenie i umiejętności będące przepustką do stanowiska, o które będzie się można starać w przyszłości i czas ten liczy się do późniejszego wymiaru urlopu a także świadczeń emerytalnych.

Anna Maria Sierpińska

Jak odnieść sukces podczas rekrutacji?