Szybki pomysł na biznes czy ryzykowna działalność? Co wiemy o franczyzie
Na koniec 2013 roku Polacy mieli do wyboru 930 pomysłów na biznes. Podejmując się stworzenia franczyzy może się wydawać, że ominie nas większość pracy. Mamy przecież gotowy pomysł na biznes, know-how i wsparcie odgórne. Należy jednak pamiętać o warunkach, jakich musimy przestrzegać podpisując umowę z franczyzodawcą
.
Plusy i minusy
Franczyza polega na współpracy firmy z indywidualnym przedsiębiorcą, który pod szyldem znanej marki rozwija swoją placówkę na własną rękę. - Istota systemu polega na tym, że franczyzodawca nadaje swoim poszczególnym franczyzobiorcom prawo oraz nakłada na nich obowiązek prowadzenia działalności zgodnie z jego koncepcją. W ramach umowy sporządzonej na piśmie oraz w zamian za bezpośrednie lub pośrednie świadczenia finansowe uprawnienie to upoważnia indywidualnego franczyzobiorcę do korzystania z nazwy handlowej franczyzodawcy, jego znaku towarowego lub usługowego, metod prowadzenia działalności gospodarczej, wiedzy technicznej, systemów postępowania i innych praw własności intelektualnej lub przemysłowej, a także do korzystania ze stałej pomocy handlowej i technicznej franczyzodawcy – tłumaczy Michał Malec z Franczyza.pro, ogólnopolskiego portalu systemów biznesowych.
Jednak za możliwość wykorzystania marki od franczyzobiorcy pobierana jest opłata. Czasem wiąże się to również z przeprowadzką, bowiem jeżeli w mieście, w którym mieszkamy jest za duża konkurencja w danej branży, franczyzodawca może zrezygnować z biznesu na tym terenie i zaproponować nam stworzenie go gdzieś indziej. Nawet jeżeli uda nam się przekonać firmę, co do opłacalności stworzenia nowej jednostki w danym miejscu, musimy pamiętać, że franczyza jednej sieci działa na tych samych zasadach – nie możemy więc żonglować cenami, nawet jeżeli naszym zdaniem będzie to bardziej opłacalne. Dotyczy to również różnego rodzaju reklam czy promocji – działania marketingowe ustala bowiem franczyzodawca. On również – zwłaszcza w przypadku punktów gastronomicznych i przemysłowych - decyduje o tym, jak powinien wyglądać dany lokal, a wszelkie ingerencje w wystrój muszą być z nim przedyskutowane.
Jako franczyzobiorcy nie musimy się jednak martwić o towar. To firma zobowiązana jest dostarczyć nam wszelkie niezbędne do naszej pracy produkty.
Koszty i opłaty
Przede wszystkim, aby myśleć o stworzeniu jednostki w ramach franczyzy musimy dysponować pieniędzmi na wkład początkowy, aby przygotować nasz biznes do działalności. Franczyzodawca pobiera także opłatę za prowadzenie przez franczyzobiorcę działalności pod szyldem jego marki i wynikające z tego korzyści, czyli tzw. opłatę bieżącą, a także za wspomniane działania marketingowe. Przed podjęciem decyzji o stworzeniu własnej placówki należy sprawdzić jak radzą sobie podobne punkty. Trzeba przy tym wziąć pod uwagę lokalizację tej placówki, konkurencję w regionie i oczywiście zyski z prowadzenia tego rodzaju działalności.
Opłata franczyzowa wynosi ok. 3-6 proc. wartości sprzedaży, a na fundusz marketingowy od. 1-4 proc. Z kolei opłaty wstępne wahają się w granicach 35-70 proc., choć franczyzodawcy mogą zrezygnować z tej formy opłaty. Największym zainteresowaniem cieszą się systemy o niskim wkładzie początkowym, czyli do 60 tys. zł, który umożliwia realizację inwestycji z własnych środków lub przy wykorzystaniu dotacji. - Budując strategię sieci franczyzowej naszej marki chcieliśmy stworzyć biznes dostępny, o jak najmniejszym stopniu ryzyka inwestycyjnego. Dlatego też kapitał początkowy mieści się w 40 tys. zł - komentuje Joanna Reczulska, Trade Marketing Manager Golden Rose Polska. Zdarza się również, że do bieżącej opłaty franczyzową wliczony jest koszt towarów dostarczanych przez franczyzodawcę. - Przy podpisywaniu umowy z franczyzodawcą należy uważać na wszystkie przypisy, czasem ukryte są w niej kruczki, które mogą być dla franczyzobiorców bardzo niekorzystne – podkreśla Michał Malec.
Bezpieczny start
Franczyza może być dobrym pomysłem zwłaszcza dla młodego przedsiębiorcy, który nie zdobył jeszcze wystarczającego doświadczenia, aby otworzyć własny biznes. Otworzenie punktu pod szyldem innej marki niejako asekuruje go przed niepowodzeniami. - Gdy decydujemy się na franczyzę możemy liczyć na wsparcie merytoryczne i logistyczne ze strony franczyzodawcy – otrzymujemy od niego know-how i pakiet szkoleń – tłumaczy Michał Malec.
Przedsiębiorcy, gdy zdecydują się już na ten rodzaj biznesu, muszą podjąć kolejną decyzję – mogą wybrać markę, która jest powszechnie znana na rynku lub postawić na firmę dopiero się rozwijającą. W pierwszym wypadku mogą liczyć na większe wsparcie i mniejsze ryzyko niepowodzenia, ale co za tym idzie także większe opłaty. Z kolei wybierając młodą firmę pracują bardziej na własną rękę, a ich biznes ma szansę na szybki rozwój.
Umowa licencyjna musi być jednak korzystna dla obu stron, dlatego też powszechny jest zapis o zakazie konkurencji i zakazie ujawniania informacji poufnych. Decydując się na działalność pod szyldem znanej marki nie możemy pracować równocześnie w innej firmie lub czerpać korzyści np. z udziałów w innej spółce, ani też dzielić się informacjami związanymi z działaniami firmy, w ramach której pracujemy. Należy jednak pamiętać, że zakaz konkurencji po wygaśnięciu umowy nie może być dłuższy niż 12 miesięcy.
Kobiety w biznesie
Coraz chętniej na otwarcie biznesu na licencji decydują się także kobiety. Choć w Unii Europejskiej ponad 50 proc. populacji stanowią kobiety, nadal zaledwie 1/3 z nich decyduje się na otwarcie własnego biznesu. Z drugiej strony to kobiety częściej studiują, są lepiej wykształcone i w związku z tym mają duży potencjał rozwoju. Coraz częściej udowadniają, że potrafią prowadzić biznes z dużymi sukcesami. Z pewnością decydujący jest tu fakt, że kobiety wybierają pracę gwarantującą poczucie bezpieczeństwa i dającą możliwość uczestniczenia w życiu rodzinnym, wychowywania i opieki nad dziećmi.
- Kiedy w 2011 roku uległam wypadkowi, który wykluczył mnie z pracy zawodowej w korporacji, zaczęłam zastanawiać się nad tym, w jaki sposób mogłabym realizować się w innej pracy, która dawałaby mi więcej satysfakcji. Praca na etacie daje poczucie stabilizacji i bezpieczeństwa. Z drugiej strony, otwarcie własnej firmy to mnóstwo obiekcji, problemów do rozwiązania. Dla osoby bez doświadczenia w prowadzeniu własnej firmy są to poważne dylematy, które mogą zniechęcić – mówi Beata Modrzyńska, która w tym roku otwiera trzecie stoisko pod szyldem znanej marki kosmetyków Golden Rose Polska.
Także Michał Malec podkreśla, że trzeba być ostrożnym decydując się na franczyzę. - W ponad 60 proc. przypadkach system franczyzowy przynosi przedsiębiorcom korzyści, nie ma jednak złotego środka, dlatego przed podjęciem decyzji o stworzeniu samodzielnego punktu w ramach większej firmy należy uważnie przestudiować historię i proces rozwojowy korporacji, z którą chcemy współpracować – radzi ekspert.
AB,JK,WP.PL