- Już najwyższy czas na przebudowę obecnego systemu finansowania budżetu UE - powiedział przewodniczący PE Martin Schulz.
- Traktat UE mówi, że unijny budżet powinien być finansowany z zasobów własnych, ale my nadal trzymamy się zbyt złożonego i przestarzałego systemu, pełnego wyjątków i opartego głównie na składkach z krajowych budżetów - dodał.
Szefem tzw. grupy wysokiego szczebla, która będzie pracować nad reformą, został były premier Włoch Mario Monti. Zasiądą w niej przedstawiciele państw Unii, KE i PE. Jednym z jej członków ma być komisarz ds. budżetu Janusz Lewandowski. Wstępne rezultaty prac grupy mają być znane pod koniec tego roku, a pełny raport przedstawi ona w 2016 r., przy okazji przeglądu wieloletniego budżetu UE na okres 2014-2020.
Rozpoczęcie prac nad zmianą sposobu finansowania Unii było jednym z warunków, od których w zeszłym roku europarlament uzależnił swoją zgodę na nowy wieloletni budżet.
Obecnie zasoby własne unijnego budżetu pochodzą z opłat celnych i opłat wyrównawczych od cukru, części dochodów z podatku VAT w krajach UE oraz przede wszystkim ze składek państw członkowskich, co powoduje, że każdorazowo unijny budżet jest uzgadniany w drodze długich i zaciętych negocjacji między rządami.
Już w 2010 r. komisarz Lewandowski proponował rozważenie nowych źródeł zasilania unijnej kasy, np. z podatku od transakcji finansowych, wpływów z handlu prawami do emisji CO2, poprzez przejęcie części VAT (np. kilku punktów procentowych) lub CIT, podatku w postaci tzw. opłaty od transportu lotniczego oraz podatku energetycznego.
- Nie brakuje interesujących pomysłów, które są już na stole. Każdy z nich musi zostać przeanalizowany, bo obecny system finansowania UE nie odpowiada potrzebom - powiedział na konferencji prasowej w Strasburgu premier przewodniczącej obecnie UE Grecji Antonis Samaras.
Szef KE Jose Barroso przyznał, że dyskusja o nowym systemie dochodów własnych UE na pewno będzie politycznie kontrowersyjna. Dlatego też przygotowanie propozycji decyzji powierzono grupie ekspertów.
- To kluczowa sprawa dla przyszłości UE. Nie chodzi o zaprojektowanie nowego unijnego podatku, ale o wypracowanie nowej koncepcji finansowania UE - powiedział szef wspólnej grupy Mario Monti.
Ze Strasburga Anna Widzyk
