Żuławy są bardziej zabezpieczone przed powodzią
Zwiększenie bezpieczeństwa powodziowego Żuław jest efektem zakończonych czterech inwestycji o łącznej wartości ponad 22 mln zł. Do końca roku ma się zakończyć przebudowa ujścia Wisły i budowa Systemu Monitoringu Ryzyka Powodziowego.
Rzecznik prasowy Regionalnego Zarządu Gospodarki Wodnej w Gdańsku, Bogusław Pinkiewicz poinformował PAP w czwartek, że w ramach I etapu kompleksowego zabezpieczenia przeciwpowodziowego Żuław zakończone zostały przebudowy koryta rzek Wąska, Dzierzgoń i Motława oraz remont ostróg na Wiśle. Koszt wszystkich prac prowadzonych od 2012 roku to ponad 22 mln zł.
"Podstawowym efektem przeprowadzonych inwestycji jest zwiększenie bezpieczeństwa powodziowego Żuław dzięki ułatwienia spływu do morza lodu i wód powodziowych" - tłumaczy Pinkiewicz. W ramach I etapu trwa jeszcze przebudowa ujścia Wisły oraz budowa Systemu Monitoringu Ryzyka Powodziowego, który obejmuje m.in. budowę portalu internetowego pokazującego zagrożenie powodziowe, kampanię edukacyjno-informacyjną na terenie Żuław oraz system monitoringu zagrożenia powodziowego. Inwestycje mają być zrealizowane do jesieni 2015 roku.
Celem przebudowy koryta rzeki Wąskiej było zabezpieczenie przed zalaniem polderów Żuław Elbląskich. "Przebudowa zniszczonych umocnień i budowa nowych zwiększyła przepustowość koryta i ułatwia spływ wielkich wód oraz lodów" - wyjaśnił Pinkiewicz. Na odcinku 13,6 km (od jeziora Drużno do mostu drogi wojewódzkiej nr 505 w Pasłęku) umocnione zostało koryto rzeki i obniżone o pół do jednego metra międzywale na wybranych odcinkach. Udrożniono również światło mostów drogowych w miejscowościach Węzina, Rzeczna i Drużno. Ostateczna wartość zadania wyniosła 3,3 mln. zł.
W ramach przebudowy koryta Motławy na terenie powiatów gdańskiego i tczewskiego, między 22 a 42 km dla swobodnego spływu wód powodziowych nadano właściwe spadki dnu rzeki i zwiększono jej przekrój hydrauliczny. Wykonano też umocnienia brzegowe. Prace o wartości 6,6 mln zł mają poprawić bezpieczeństwo przeciwpowodziowe terenów przyległych do rzeki Motława.
Do podniesienia bezpieczeństwa powodziowego ma się też przyczynić przebudowa koryta rzeki Dzierzgoń na odcinku od granicy rezerwatu jeziora Drużno do elektrowni wodnej w Dzierzgoniu. Swobodny spływ lodów, wód roztopowych, powodziowych i polderowych ma zapewnić nadanie dnu rzeki właściwych spadków. Dodatkowo wyprofilowano skarpy, umocniono brzegi rzeki przed erozją. Koszt prac to 6,3 mln zł.
6 mln zł kosztowała odbudowa 10 ostróg na Wiśle w gminach Subkowy i Tczew. Celem zadania było zapobieganie powstawaniu powodzi zatorowych i zapewnienie odpowiednich głębokości dla pracy lodołamaczy. Ostrogi zmniejszają ryzyko powodzi o zasięgu regionalnym. Jak tłumaczy Pinkiewicz, efektem odbudowy jest odsunięcie nurtu rzeki od brzegów, co m.in. sprzyja utrzymaniu warunków umożliwiających prowadzenie zimowej akcji lodołamania, redukuje erozję brzegową oraz chroni wały przeciwpowodziowe przed uszkodzeniem.
Projekt "Kompleksowe zabezpieczenie Żuław - Etap I - Regionalny Zarząd Gospodarki Wodnej w Gdańsku" współfinansowany jest przez Unię Europejską ze środków Funduszu Spójności w ramach Programu Operacyjnego Infrastruktura i Środowisko. UE finansuje inwestycje w 85 proc., w pozostałych 15 proc. - budżet państwa.
Żuławy zajmują obszar ponad 2,1 tysiąca kilometrów kwadratowych, z czego ponad 450 to tereny depresyjne. Na obszarze tym, wykorzystywanym w dużej mierze na potrzeby rolnictwa, mieszka 250 tys. ludzi. Ewentualna powódź mogłaby zagrozić m.in. mieszkańcom Gdańska, Nowego Dworu Gdańskiego i Elbląga, ale też - gdyby doszło do zalania gdańskiej rafinerii czy hałdy fosfogipsów w Wiślince, spowodować klęskę ekologiczną.