Budżet: pomagają transfery z UE, problemy z podatkami

Deficyt budżetowy w końcu czerwca wyniósł 16,7 mld zł - wynika z opublikowanej wczoraj informacji Ministerstwa Finansów. To 91,6 proc. kwoty zaplanowanej na cały bieżący rok - zgodnie z obowiązującą wciąż ustawą budżetową. W samym czerwcu deficyt zwiększył się o niespełna 254 mln zł.

Z danych resortu finansów wynika, że cały czas budżet ma problemy z dochodami. Chociaż minęła już połowa roku, z podatku dochodowego od osób prawnych zebrano nieco ponad jedną trzecią kwoty zaplanowanej na cały 2009 r. W przypadku podatku od osób fizycznych czy podatków pośrednich udało się nieznacznie przekroczyć 40 proc. planu.

Czerwiec był szczególnie słaby jeśli chodzi o podatek od firm - CIT. Z tego tytułu kasę państwa zasiliło niespełna 300 mln zł - mniej niż 1 proc. planu na cały bieżący rok. Czy sytuacja firm jest aż tak zła? Niekoniecznie.

Dane o wykonaniu budżetu potwierdzają przypuszczenia analityków (wczoraj mówił o tym w "Parkiecie" Łukasz Tarnawa, główny ekonomista PKO BP), że w czerwcu firmy otrzymały znaczący zwrot podatku, zaliczkowo zapłaconego jeszcze w ubiegłym roku. Fiskus musiał zwracać nadpłaty ze względu na gwałtowne pogorszenie sytuacji przedsiębiorstw, do jakiego doszło pod koniec 2008 r. (w dużej mierze za sprawą strat poniesionych na transakcjach opcji walutowych).

Lepiej wyglądają najważniejsze z punktu widzenia budżetu dochody z podatków pośrednich. W samym czerwcu dały one blisko 7 proc. kwoty planowanej na cały rok. Problem w tym, że aby osiągnąć całoroczny plan, w każdym miesiącu powinien on być realizowany w 8,3 proc.

Można szacować, że gdyby w każdym miesiącu drugiego półrocza wpływy do budżetu były takie jak w czerwcu, to wpływy podatkowe byłyby niższe od planu o ponad 59 mld zł. To o kilkanaście miliardów więcej niż rząd szacował na potrzeby nowelizacji tegorocznego budżetu. Prace nad nowelizacją w tym tygodniu prowadzi Sejm.

_ Wyniki budżetu po czerwcu trzeba porównywać już właściwie z planem po nowelizacji _- mówi Jakub Borowski, główny ekonomista Invest-Banku.
_ I nawet takie porównanie wskazuje, że budżet jest napięty _ - dodaje. Wskazuje, że krajowe dochody budżetu stanowiły w końcu czerwca 49 proc. planu, jaki wynika z projektu nowelizacji budżetu, zaś - jak spodziewa się Borowski - z punktu widzenia dochodów podatkowych drugie półrocze może być trudniejsze niż pierwsze.

W ostatnich dwóch miesiącach budżetowi wydatnie pomagają transfery z Unii Europejskiej. Tylko w czerwcu dały one budżetowi 7,1 mld zł, ponad jedną piątą kwoty, jaką planowano w pierwotnej wersji budżetu. Po nowelizacji dochody z Unii Europejskiej mają przekroczyć 40 mld zł. Mniejszym (z wyjątkiem pieniędzy z UE) dochodom towarzyszyło w poprzednich miesiącach limitowanie wydatków budżetu. Zdaniem Jakuba Borowskiego, należy się spodziewać, że już latem wydatki zostaną wyraźnie zwiększone - aby się tak stało, konieczne jest jednak zakończenie prac nad nowelizacją ustawy budżetowej.

Łukasz Wilkowicz
Parkiet