Ceny gazu. Potrzebna jest jednak większa liberalizacja rynku gazu

Liberalizacja rynku gazu i uwolnienie ceny błękitnego paliwa może obniżyć ceny dla klientów indywidualnych. W ubiegłym roku ceny spadły średnio o 17 proc. To przede wszystkim efekt niskich cen ropy. Z kolei do obniżek dla klientów biznesowych przyczyniła się większa konkurencja. Obecnie koncesję na obrót paliwami gazowymi ma ponad 170 podmiotów, a do końca ubiegłego roku na zmianę sprzedawcy zdecydowało się ponad 30 tys. odbiorców.

– Na rynku energii elektrycznej, gdzie uwolnienie cen nastąpiło w obszarze klienta biznesowego, ceny poszły drastycznie w górę. Dlatego rząd i urzędy obawiają się uwolnienia cen na rynku dla klienta indywidualnego. Wydaje mi się, że podobna sytuacja może nastąpić na rynku gazu w obszarze klientów indywidualnych, aczkolwiek ceny dla klientów biznesowych w przypadku paliwa gazowego bardzo mocno spadają. Widać, że PGNiG bardzo walczy o tych klientów – tłumaczy w rozmowie z agencją Newseria Biznes Damian Lindner, ekspert ds. rynku firmy Energetyczne Centrum SA.

W grudniu zostały zatwierdzone taryfy kluczowych przedsiębiorstw gazowych. Średnia cena wysokometanowego gazu ziemnego dla dużych firm zużywających powyżej 25 mln m3 spadła o 6,8 proc., zaś dla odbiorców hurtowych o 4,6 proc. Taryfy będą obowiązywać do końca marca. W ubiegłym roku doszło do czterech obniżek, w efekcie ceny gazu spadły średnio o 17 proc.

– W najbliższych miesiącach możemy się spodziewać kolejnych obniżek cen gazu. Musimy pamiętać o tym, że sprzedawcy, którzy w tym momencie aktywnie uczestniczą w rynku, będą obniżać ceny w ślad za PGNiG, czyli głównym dostawcą, ze względu na konieczność zachowania oszczędności dla klientów – wskazuje Lindner.

Narastająca konkurencja sprawiła, że PGNiG, krajowy potentat, wprowadził oferty rabatowe dla strategicznych klientów. W efekcie ceny gazu kształtują się poniżej cen ustalonych w taryfach. Jeszcze kilka lat temu PGNiG miał udział w sprzedaży gazu do odbiorców końcowych na poziomie blisko 95 proc. W 2014 roku było to już 89 proc., obecnie szacunki mówią o 85–87 proc. Zdaniem eksperta w najbliższych latach można się spodziewać, że udział PGNiG na rynku będzie stopniowo spadał.

– Klienci, którzy zmieniają sprzedawcę, to ci, którzy mają wyższe zużycie gazu. W ten sposób szukają oszczędności. W PGNiG zostają konsumenci, którzy mają kuchenkę gazową – przekonuje Lindner.

Różnice w cenach pomiędzy poszczególnymi ofertami mogą dać oszczędności rzędu kilkuset złotych w przypadku gospodarstw domowych, które zużywają duże ilości gazu do ogrzewania.

Zgodnie z obowiązującą zasadą TPA (Third Party Access) odbiorcy końcowi mogą indywidualnie korzystać z sieci lokalnego dostawcy w celu dostarczenia gazu lub energii kupionej u dowolnego sprzedawcy. Na swobodę wyboru wpływa stopień świadomości klientów, także łatwość dokonania zmiany czy wielość konkurencyjnych ofert dostępnych na rynku. O ile w 2011 roku zarejestrowano jedynie kilka przypadków zmiany sprzedawcy, to następnie systematycznie rosła do 7 tys. w 2014 roku. Do końca 2015 roku zanotowano już 30,7 tys. zmian sprzedawcy, z czego ponad 23 tys. tylko w ubiegłym roku.

– To trzykrotny wzrost w ciągu jednego roku. W kolejnych latach dynamika będzie prawdopodobnie na równie wysokim poziomie, więc można się spodziewać, że rokrocznie kilkadziesiąt, a nawet ponad 100 tys. osób może zmienić sprzedawcę – ocenia ekspert firmy Energetyczne Centrum.

Częstsze zmiany sprzedawców to również efekt coraz większej liczby graczy na rynku. Wpłynęła na to również dywersyfikacja dostaw. Wraz z nowymi połączeniami gazociągowymi pojawiły się większe możliwości zakupu gazu. Jeszcze kilka lat temu sytuacja na rynku powodowała, że ceny taryfowe były niższe niż hurtowa cena zakupu gazu, w związku z tym nikomu nie opłacało się wejść na rynek.

– Teraz sytuacja się odwróciła. Nie tylko klienci korzystają na tym, że ceny gazu bardzo spadają, lecz także firmy. Coraz więcej z nich wchodzi w ten obszar i namawia klientów do zmiany sprzedawcy – wskazuje Damian Lindner.

Obecnie koncesje na obrót paliwami gazowymi mają już 173 podmioty (na koniec III kw. 2015 r. było ich 165), a aktywnie działa 58 przedsiębiorstw.

– Oprócz uzyskania koncesji i spełnienia określonych wymagań należy mieć także taryfę zaakceptowaną przez prezesa URE. To proces długi i uciążliwy. Część przedsiębiorstw skupiło się na handlu gazem skierowanym do przedsiębiorstw. Takich firm jak Energetyczne Centrum, które skupiają się na kliencie indywidualnym jest stosunkowo niewiele, zaledwie kilka. W przyszłym roku będzie ich już zapewne kilkanaście – mówi Damian Lindner.