Ekspert: niższe odliczenie VAT dla aut z kratką - niezgodne z prawem

Martini reprezentował spółkę Magoora przed europejskim Trybunałem Sprawiedliwości UE, który w grudniu 2008 r. uznał, że ograniczenie przez Polskę odliczenia VAT w przypadku zakupu paliwa do samochodów osobowych z kratką jest niezgodne z dyrektywą unijną. Orzeczenie to umożliwiło pełne odliczenie VAT w przypadku zakupu lub leasingu takich aut oraz pełne odliczenie VAT od paliwa wykorzystywanego do takich pojazdów.

W piątek Sejm uchwalił przygotowaną przez rząd nowelizację ustawy o VAT, która przywraca ograniczenie w odliczeniu VAT w przypadku zakupu i leasingu samochodów z kratką oraz zawiesza prawo do odliczenia VAT od paliwa do tych samochodów. Rząd argumentował, że przyniesie to budżetowi 1,8 mld zł wpływów, a ponadto ukróci proceder montowania do luksusowych samochodów kratek tylko po to, by móc skorzystać z ulgi. Ponadto - jak napisano w uzasadnieniu do ustawy - na wprowadzenie ograniczenia rząd otrzymał zgodę Rady UE.

- Fakt, że jest to decyzja Rady UE, nie oznacza, iż jest ona zgodna z prawem wspólnotowym. Znamy przypadki, kiedy Trybunał stwierdził, że decyzje tego typu też naruszają prawo UE. Moim zdaniem błąd tkwi już w tej decyzji, został potem powielony w nowelizacji ustawy o VAT - powiedział doradca podatkowy.

Martini jest przekonany, że argumenty przemawiające za uznaniem, iż nowe regulacje naruszają przepisy unijne, są bardzo mocne. Jego zdaniem prędzej czy później sprawa VAT od samochodów wróci do unijnego Trybunału.

"Albo sądy krajowe także dojdą do tego wniosku i będą odmawiały stosowania nowych przepisów, albo w sprawie zostanie zadane tzw. pytanie prejudycjalne do Trybunału Sprawiedliwości UE" - ocenił Martini.

Zaznaczył, że jego zarzuty dotyczą tylko ograniczenia odliczenia VAT w przypadku nabycia i leasingu samochodów osobowych. Nie odnoszą się - podkreślił - do zawieszenia odliczenia VAT od paliwa do samochodów osobowych.

"Decyzja Rady dotyczyła tylko nabycia i leasingu samochodów osobowych. Natomiast sprawa odliczenia VAT od paliwa konsultowana była z Komitetem ds. VAT w UE. Polska skorzystała z przepisu dyrektywy, który mówi, że ze względu na trudną sytuację koniunkturalną można czasowo wyłączyć odliczenie VAT" - wyjaśnił.

Obawy Martiniego podzielają pracodawcy. "Przyjęte przez Sejm rozwiązania, wprowadzają jeszcze większy chaos, a obecny ich kształt budzi wątpliwości, czy są zgodne z prawem wspólnotowym" - uważa przewodniczący Rady Podatkowej PKPP Lewiatan Rafał Iniewski.

W piątek Sejm znowelizował ustawę o VAT i ustawę o transporcie drogowym. Przewidziane przez nowelizację zmiany zakładają, że od 1 stycznia 2011 r. do 1 stycznia 2013 r. prawo do pełnego odliczenia VAT będzie związane z zakupem samochodów o dopuszczalnej ładowności powyżej 500 kg, jeżeli ze świadectwa homologacji producenta lub importera takiego auta będzie wynikać, że nie są to samochody osobowe.

Auta takie były objęte prawem do pełnego odliczenia przed przystąpieniem Polski do Unii Europejskiej, tj. do 30 kwietnia 2004 r.

Nabywcy samochodów osobowych z kratką, co do których dziś przysługuje pełne odliczenie VAT, będą mogli odliczyć 60 proc. kwoty VAT zawartej w fakturze, ale nie więcej niż 6 tys. zł. Oznacza to, że sytuacja podatników, którzy kupują samochody z kratką, będzie taka sama jak podatników, którzy kupują samochody osobowe.

Ustawa zawiesza też na okres dwóch lat możliwość odliczenia VAT od paliwa kupowanego do napędu samochodów o masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony. Chodzi np. o samochody, które co do zasady przeznaczone są do działalności gospodarczej, m.in. auta dostawcze spełniające określoną w ustawie definicję, samochody typu van czy minibusy.