Europa Środkowa i Turcja: przegląd informacji z ub. tygodnia i zapowiedź tygodnia

17.06. Warszawa (PAP/int.) - W poprzednim tygodniu głównymi wydarzeniami w regionie były aresztowania czeskich wysoko postawionych polityków zakończone poniedziałkową dymisją premiera Petra Neczasa oraz trwające protesty antyrządowe w Turcji, a także dane o CPI na Węgrzech i w Czechach i o tureckim PKB. Wydarzeniem rozpoczynającego się tygodnia jest decyzja tureckiego banku centralnego.

W poniedziałek zostaną podane bilans płatniczy za kwiecień oraz stopa bezrobocia w Turcji w marcu. BofA/ML spodziewa się spadku do 10,3 proc. z 10,5 proc. w lutym.

We wtorek turecki bank centralny ogłosi decyzję w sprawie stóp procentowych, a na Węgrzech zostaną ogłoszone dane o płacach w kwietniu.

RYNKI W POPRZEDNIM TYGODNIU

W poprzednim tygodniu czeska korona osłabiła się 0,6 proc. do poziomu 25,7296 za euro, forint umocnił się o 1,82 proc. do poziomu 290,79 za euro, a turecka lira umocniła się 0,25 proc. do poziomu 2,4726 za euro. W tym czasie złoty osłabił się 0,03 proc. do poziomu 4,2408 za euro.

Czeski indeks giełdowy PX w ciągu ubiegłego tygodnia spadł o 3,14 proc., do poziomu 927,42 pkt., węgierski BUX spadł o 0,50 proc., do poziomu 19.535,21 pkt. turecki XU100 wzrósł o 2,14 proc., do poziomu 80.011,09 pkt., WIG wzrósł o 0,13 proc., do poziomu 48.273,42 pkt.

CZECHY

DYMISJA PREMIERA NECZASA

Premier Czech Petr Neczas powiadomił w niedzielę, że ustąpi w poniedziałek ze stanowiska, zrezygnuje także z funkcji przewodniczącego partii. Koalicja rządząca będzie próbowała powołać nowy rząd; kandydata na nowego premiera zaproponuje partia Neczasa, Obywatelska Partia Demokratyczna (ODS).

Dymisja premiera oznacza upadek rządu, ale nie rządzącej koalicji. Neczas zapowiedział, że koalicja zamierza kontynuować swój program w dotychczasowym składzie do przyszłorocznych wyborów parlamentarnych.

Kandydatura nowego premiera zostanie przedstawiona prezydentowi Miloszowi Zemanowi. Jeśli szef państwa ją zaakceptuje, kandydat musi uzyskać w 200-osobowej Izbie Poselskiej poparcie 101 deputowanych.

Dymisja Neczasa jest efektem afery korupcyjnej w najwyższych urzędach państwowych. W sobotę na wniosek prokuratury sąd w Ostrawie wydał nakaz tymczasowego aresztowania pięciu osób z najbliższego otoczenia premiera, którym zarzuca się korupcję i nadużycie władzy. Są to: szefowa gabinetu premiera Jana Nagyova, były szef wywiadu wojskowego Ondrej Palenik, były przewodniczący klubu poselskiego Obywatelskiej Partii Demokratycznej (ODS) Petr Tluchorz, były minister rolnictwa Ivan Fuksa oraz były wiceminister tego resortu Roman Boczek.

Prezydent Zeman powiedział w sobotę, że zarzuty dotyczące nadużycia władzy i korupcji wysuwane przeciwko współpracownikom Neczasa i innym urzędnikom "są bardzo poważne" i znajdują potwierdzenie w faktach.

Jak oceniają analitycy, że scenariusz ewentualnych wcześniejszych wyborów nie jest obecnie istotnym zagrożeniem dla rynków.

"Wcześniejsze wybory nie są obecnie znacznym zagrożeniem dla rynków, gdyż - jeśli odbyłyby się we wrześniu - byłyby tylko osiem miesięcy przed normalnym terminem, a obecny rząd w większości już uporał się z konsolidacją fiskalną" - napisano w komentarzu Erste.

Analitycy banku zastrzegają jednak, że w krótkim terminie nie można wykluczyć zwiększonych wahań i osłabienia rynków korony i czeskiego długu.

INFLACJA RDR NAJNIŻEJ OD VI'10

Wzrost czeskiej inflacji w maju w ujęciu rok do roku spowolnił do 1,3 proc., co jest najniższą wartością od czerwca 2010 roku. W kwietniu i marcu inflacja rdr wyniosła 1,7 proc. Wyhamowanie wzrostu cen w Czechach wynikało głównie ze spadku cen w kategorii "użytkowania mieszkania, wody, elektryczności, gazu i innych paliw", gdzie ceny gazu naturalnego odnotowały spadek o 4,2 proc. rdr w maju, podczas gdy w kwietniu wzrosły o 2,1 proc. Czeski bank centralny spodziewał się CPI w maju na poziomie 1,6 proc. rdr.

W ujęciu miesięcznym, czeska inflacja w maju spadła o 0,2 proc. Ten spadek wynikał również w dużej mierze ze spadku cen "użytkowania mieszkania, wody, prądu, gazu i innych paliw" oraz "komunikacji".

"Perspektywy inflacji przebiegają w sposób, którego się obawialiśmy, zbliżając się do obszaru dezinflacji, bez jasnych perspektyw odwrócenia tego trendu" - napisano w komentarzu Barclays Capital.

"Jesteśmy prawdopodobnie w kluczowym momencie, kiedy nastąpi ponownie werbalna interwencja. Jeśli nie odniesie ona skutku może rzeczywiście dojść do działań banku na rynku walutowym. Nasza rekomendacja, by zająć krótkie pozycje w koronach względem euro pozostaje pod presją z powodu ostatniego ruchu EURCZK, ale chcielibyśmy utrzymać tą rekomendację otwartą, jedynie przesunąć punkt zatrzymania z 25,50 do 25,25" - dodano.

Jednak analitycy Erste Group nie oczekują, by następował dalszy spadek inflacji w Czechach.

"Nie oczekujemy, by deflacja się zmaterializowała i dlatego nie myślimy, że bank centralny będzie zmuszony do działania, choć ryzyko pozostanie i będzie ograniczało przestrzeń do umocnienia korony. Dlatego trzymamy się naszej prognozy, że EURCZK na koniec roku wyniesie 25,20 pomimo tego, że sytuacja gospodarcza powinna wyglądać lepiej w II połowie roku niż w I połowie roku" - napisali analitycy Erste.

BEZROBOCIE W MAJU W DÓŁ

Stopa bezrobocia w maju w Czechach, zgodnie z oczekiwaniami, spadła do 7,5 proc. wobec 7,7 proc. w kwietniu.

WĘGRY

INFLACJA W MAJU W GÓRĘ

Wskaźnik CPI na Węgrzech wzrósł w maju rdr do 1,8 proc. z 1,7 proc. w kwietniu, ale pozostał poniżej konsensusu wynoszącego 1,9 proc. Był to pierwszy wzrost CPI rdr od ośmiu miesięcy.

"Inflacja bazowa i cen żywności wzrosła w maju, tak jak oczekiwaliśmy, ale była częściowo równoważona umiarkowanym wzrostem alkoholi i wyrobów tytoniowych, czego nie spodziewaliśmy się. Niemniej jednak, podtrzymujemy nasz pogląd, że inflacja w nadchodzących miesiącach będzie wrastała" - napisano w komentarzu Credit Suisse.

Zdaniem analityków Credit Suisse rada polityki pieniężnej na Węgrzech będzie nadal skupiona na głównym wskaźniku inflacji.

"Podtrzymujemy naszą ocenę, że rada prawdopodobnie obniży stopy o 25 pb na następnym posiedzeniu zaplanowanym na 25 czerwca, do 4,25 proc. z 4,50 proc. obecnie" - napisano w komentarzu CS.

Zdaniem CS osłabienie forinta względem euro od grudnia 2012 roku jest czynnikiem mogącym pobudzać inflację, podobnie jak skutki powodzi.

Węgierski bank OTP spodziewa się jeszcze dwóch obniżek stóp, po 25 pb.

"Dane pokazują środowisko niskiej inflacji, zatem mogą wspierać kontynuację obniżek głównej stopy. Przewidujemy obniżkę o 25 pb na najbliższym posiedzeniu, a dna cyklu łagodzenia oczekujemy przy poziomie 4,0 proc." - napisano w komentarzu OTP.

"Naszym zdaniem uporczywość inflacji może zostać przełamana, a procesy inflacyjne mogą wspierać dalsze cięcia stóp, ale nowa projekcja inflacji publikowana pod koniec czerwca może skutkować zawieszeniem cyklu" - dodano.

OTP wskazuje, że rynek FRA nie wycenia obniżek głębszych niż do 4,0 proc.

Z kolei Goldman Sachs oczekuje obniżek o dalsze 75 pb.

ERSTE NIE ZMIENIA PROGNOZ PKB W ZWIĄZKU Z POWODZIĄ

Powódź, która nawiedziła Węgry w poprzednich tygodniach nie skłoniła Erste Banku do zmiany prognoz gospodarczych.

"(...) Sądzimy, że negatywny wpływ powodzi na PKB powinien być poniżej 0,2 proc., a wzrost produktu wynikający z późniejszych prac będzie nieco wyższy. Dlatego nie zmieniamy prognoz w związku z powodzią" - napisano w komentarzu Erste.

TURCJA

W I KWARTALE GOSPODARKA TURECKA POWYŻEJ OCZEKIWAŃ

Wskaźnik PKB Turcji w I kwartale roku wzrósł o 3 proc. rdr, czyli znacznie powyżej prognoz wynoszących 2,3 proc. rdr. W ujęciu kdk turecka gospodarka wzrosła o 1,6 proc. po wzroście o 0,1 proc. w IV kw. 2012 r.

"Warty odnotowania jest fakt, że turecki wskaźnik PKB jest wyjątkowo zmienny. Tak czy inaczej są jasne sygnały, że gospodarka ożywa po trudnym 2012 roku (wzrost PKB w ostatnim roku wyniósł 2,2 proc., a w IV kw. 2012 roku 1,4 proc.)" - napisali w komentarzu analitycy Capital Economics.

"Wzrost PKB w I kwartale w Turcji był silniejszy niż oczekiwano, ciągnięty przez robiący wrażenie popyt krajowy. Z drugiej strony jednak taka sytuacja skutkuje ponownie zwiększeniem deficytu obrotów bieżących, czyli trendu kontynuowanego od początku II kwartału. (...) W wyniku tego, turecka podatność na czynniki zewnętrzne zwiększyła się. To szczególnie martwi w kontekście ostatnich protestów, które mogą potencjalnie nadwyrężyć zaufanie inwestorów i utrudnić przyciąganie kapitału zagranicznego" - dodali analitycy CE.

W ocenie Wells Fargo dostępne dane z II kw. sugerują, że wzrost gospodarczy w Turcji będzie się dalej poprawiał.

"Jednak dostępne dane nie uwzględniają jeszcze wpływu ostatnich niepokojów społecznych" - zaznaczono w komentarzu Wells Fargo.

Z kolei Goldman Sachs po danych obniżył prognozę wzrostu tureckiego PKB w 2013 r.

"Silny odczyt wynikał z solidnego ożywienia popytu krajowego, szczególnie spożycia prywatnego i zapasów. Jednak mimo dobrego odczytu obniżamy naszą prognozę na 2013 r. do 4,5 proc. wobec 5,2 proc. prognozowanych poprzednio, głównie aby oddać niepewność wynikającą z ostatnich wydarzeń politycznych i zacieśniających się warunków fiskalnych w kraju" - napisano w komentarzu GS.

PRODUKCJA PRZEMYSŁOWA W IV W GÓRĘ O 3,4 PROC. RDR

W kwietniu w Turcji produkcja wyrównana sezonowo i kalendarzowo wzrosła o 1,3 proc. w porównaniu z miesiącem poprzednim. W podsektorze przemysłowym, górnictwo i wydobywanie wzrosło o 0,1 proc., przetwórstwo przemysłowe o 1,4 proc. a wytwarzanie i zaopatrywanie w energię i gaz, parę wodną i gorącą wodę wzrosło o 1,1 proc. w kwietniu 2013 roku w porównaniu z poprzednim miesiącem.

Natomiast produkcja przemysłowa dostosowana kalendarzowo w kwietniu wzrosła o 3,4 proc. w porównaniu z tym samym okresem roku ubiegłego, po wzroście o 1,4 proc. rdr w poprzednim miesiącu.

"Dane o produkcji pokazały, że poprawa gospodarcza postępowała w stopniu umiarkowanym w kwietniu. Słaby popyt zewnętrzny pozostaje czynnikiem, który ciąży na działalności gospodarczej, a sytuacja w popycie krajowym jest ciągle jeszcze krucha. Jednak kwietniowy odczyt produkcji pokazał stosunkowo mocny start drugiego kwartału" - napisali analitycy BNP Paribas.

WZROST DEFICYTU OBROTÓW BIEŻĄCYCH

Deficyt na rachunku obrotów bieżących Turcji powiększył się do 8,17 mld dolarów w kwietniu z 4,55 mld dolarów w analogicznym okresie 2012 roku i 5,4 mld dolarów w marcu. Prognoza mówiła o deficycie na poziomie 8,1 mld dolarów. W ujęciu 12-miesięcznym deficyt wzrósł do 51,3 mld dolarów z 47,7 mld w poprzednim miesiącu.

"Znaczne pogorszenie rocznego C/A wynikało z kwietniowego bilansu handlowego, i samo w sobie nie martwi. Handel złotem i dostosowania w handlu z Iranem znacznie zaburzają obraz sytuacji" - napisano w komentarzu ING.

NIEDZIELNA INTERWENCJA POLICJI ROZPROSZYŁA DEMONSTRANTÓW

W niedzielę tureckiej policji udało się nie tylko przejąć kontrolę nad placem Taksim i przylegającym do niego parkiem Gezi, lecz również skutecznie rozproszyć demonstrantów, którzy do tej pory natychmiast po interwencji policji wracali na Taksim. Przebudowa placu i likwidacja parku stały się pretekstem do demonstracji, które pod koniec maja przerodziły się w antyrządowe protesty w całym kraju.

W nocy z niedzieli na poniedziałek protestujący rozeszli się do domów. Jednak, jak twierdzi wielu demonstrantów niedzielna interwencja policji nie położy kresu protestom ani w Stambule, ani w żadnym innym mieście w Turcji.

W ubiegły piątek, premier Edrogan obiecał, że do czasu wyroku sądowego zawieszony zostanie projekt inwestycji w stambulskim parku Gezi. Gest ten został oceniony jako pozytywny przez manifestantów, demonstrujących w obronie parku od ponad dwóch tygodni. (PAP)

fdu/ kba/ asa/