Finlandia wycofuje się z bezwarunkowego dochodu podstawowego

Kiedy fiński rząd przed rokiem wprowadzał pilotażowy projekt bezwarunkowego dochodu podstawowego, euforia była wielka. Jednak projekt nie wypalił.

W ramach fińskiego projektu pilotażowego agencja ubezpieczeń społecznych KELA wypłacała 560 euro miesięcznie 2 tys. bezrobotnych osób.
Źródło zdjęć: © Wikimedia Commons CC BY-SA | Mikko Paananen/-Majestic/Ilmari Karonen (CC BY-SA 3.0)

Fiński projekt bezwarunkowego dochodu podstawowego w styczniu 2017 na całym świecie wywołał dużą sensację. Po roku z okładem przychodzi jednak otrzeźwienie. Projekt nie sprawdził się w praktyce. Zamiast rozszerzenia eksperymentu, na który liczyło wielu obserwatorów, rząd wstrzymuje go z końcem bieżącego roku, przypuszczalnie z braku pieniędzy.

Pieniądze za nic

„Rząd wprowadza zmiany prowadzące do odejścia od projektu podstawowego dochodu” – pisze szwedzki dziennik „Svenska Dagbladet” cytując socjolog Miskę Simanainen, która twierdzi, że rząd nie ma już ochoty na ten eksperyment i obecnie idzie w przeciwnym kierunku.

Projekt zamierzony był na dwa lata, a wygaśnie pod koniec bieżącego roku. Idea bezwarunkowego dochodu polega na tym, że państwo wypłaca każdemu obywatelowi, niezależnie od jego sytuacji materialnej, ustawowo ustaloną, jednakową dla wszystkich sumę, bez jakichkolwiek wymagań.

Zobacz też: 500+ a inflacja. Ile będzie warte 500 zł za 18 lat?

W ramach fińskiego projektu pilotażowego agencja ubezpieczeń społecznych KELA wypłacała 560 euro miesięcznie 2 tys. bezrobotnych osób. Nikt nie musiał rozliczać się z tego, co robi z tymi pieniędzmi.

Pod koniec roku 2018 eksperyment ten miał przynieść odpowiedź na co najmniej dwa pytania: czy osoby pobierające to świadczenie dodatkowo pracowały i płaciły podatki. Drugą kwestią było to, czy ten rodzaj transferu finansowego może zastąpić różnorakie świadczenia socjalne.

Czy projekt nie wypalił merytorycznie?

Pierwotnie planowano, by eksperyment w bieżącym roku rozszerzyć także na osoby pracujące. Chciano zbadać, czy bezwarunkowy dochód umożliwia także nowe kroki w karierze zawodowej. Teraz wiadomo, że do tego drugiego etapu już nie dojdzie, co dla badaczy jest gorzkim rozczarowaniem. Czas trwania eksperymentu jest zbyt krótki i jest zbyt mało pieniędzy, aby możliwe było wyciągnięcie końcowych wniosków z tak dużego projektu – stwierdza szwedzka gazeta.

Wiele krajów miało nadzieję, że będzie mogło skorzystać z wyników fińskiego eksperymentu. Także w Niemczech był cały szereg pomysłów przetestowania bezwarunkowego dochodu. Trzeba więc będzie jeszcze poczekać na wyjaśnienie kwestii, czy ujednolicony dochód podstawowy z ekonomicznego punktu widzenia jest lepszy czy gorszy niż rozdrobniony model świadczeń socjalnych.

Socjolodzy nie uzyskają też jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, czy pieniądze wypłacane każdemu służyły wspieraniu lenistwa czy kreatywności. Oficjalne wyniki i wnioski z fińskiego eksperymentu będą dostępne w roku 2019.

Wybrane dla Ciebie

Kolejny pomysł na biznes niemieckiej sieci. W tym kraju też ubezpiecza
Kolejny pomysł na biznes niemieckiej sieci. W tym kraju też ubezpiecza
Będzie protest na granicy z Polską. Niemcy chcą zniesienia kontroli
Będzie protest na granicy z Polską. Niemcy chcą zniesienia kontroli
Sprzedali za złotówkę, a odkupili za 2,8 mln. Wydadzą kolejne 30 mln
Sprzedali za złotówkę, a odkupili za 2,8 mln. Wydadzą kolejne 30 mln
Rosjanie wpadli na granicy. Przemycali błyskotki z obwodu
Rosjanie wpadli na granicy. Przemycali błyskotki z obwodu
Rolnicy zablokowali mleczarnię w Olecku. Żądają ujawnienia prawdy
Rolnicy zablokowali mleczarnię w Olecku. Żądają ujawnienia prawdy
Zarabiasz tę kwotę? Będziesz mógł liczyć na 4 tys. zł emerytury
Zarabiasz tę kwotę? Będziesz mógł liczyć na 4 tys. zł emerytury
"Apteka to nie sklep". Farmaceuci krytykują nowe przepisy
"Apteka to nie sklep". Farmaceuci krytykują nowe przepisy
Kupił rower na Allegro. Skarbówka szybko zareagowała
Kupił rower na Allegro. Skarbówka szybko zareagowała
Nietypowe znalezisko w cebuli z Rosji. Pokazali zdjęcia
Nietypowe znalezisko w cebuli z Rosji. Pokazali zdjęcia
Czesi szturmują polskie dyskonty. Przyciągają ich te produkty
Czesi szturmują polskie dyskonty. Przyciągają ich te produkty
Kupił panel fotowoltaiczny z Action. Tak wypadł w praktyce
Kupił panel fotowoltaiczny z Action. Tak wypadł w praktyce
Rok temu płonął ich zakład. Co słychać u producenta Beskidzkich?
Rok temu płonął ich zakład. Co słychać u producenta Beskidzkich?