Jaka renta za własne M

Ministerstwo Finansów przygotowało już projekt ustawy o odwróconej hipotece, która jest szansą dla starszych osób na podniesienie comiesięcznych dochodów o 33-50 proc. Proponowane rozwiązanie ma jednak kilka wad. Czy będzie dobre tylko dla banków?

Działająca na świecie zasada odwróconej hipoteki jest prosta: właściciel zrzeka się praw do nieruchomości po śmierci, a w zamian otrzymuje comiesięczną lub jednorazową wypłatę. Dziś przeciętna emerytura z ZUS wynosi 1624 zł brutto. "Odwrócona hipoteka" podniosłaby świadczenie na starość o 50 proc. w przypadku mężczyzny i 33 proc. - kobiety. Takie możliwości daje projekt Ministerstwa Finansów.

- Ma to być produkt przeznaczony dla osób w wieku powyżej 60 lat, nie będą musiały od uzyskanej kwoty płacić podatku - mówi Marcin Krasoń, analityk Open Finance. - Rozwiązanie takie posiada 10 krajów Unii Europejskiej. Jest ono także popularne w Stanach Zjednoczonych.

Co oczywiste - trzeba mieć prawo własności do całej lub ułamka nieruchomości czy choćby do jej wieczystego użytkowania. W grę wchodzić ma także spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu.

Resort finansów, przygotowując założenia do ustawy o odwróconej hipotece, nie uściśla, jak będą obliczane świadczenia. Będzie to zależało od banków. Przyjmą zapewne proste rozwiązanie: im większe szanse właściciela mieszkania na długie lata życia - tym renta niższa.

- Mężczyzna mógłby liczyć na około 825 zł comiesięcznego świadczenia z tytułu odwróconej hipoteki, a kobieta na około 550 zł - szacują Katarzyna Siwek i Jerzy Węglarz z Home Broker Doradcy Finansowi.

Przyjęli oni, że wartość nieruchomości to 300 tys. zł, a bank będzie wypłacał świadczenie co miesiąc. Zgodnie z tabelą Głównego Urzędu Statystycznego co do przeciętnej długości życia osób w wieku 60 lat, kobieta pobierałaby pieniądze przez 23 lata, a mężczyzna przez 18 lat.

Banki nad tematem myślą. Na razie duże zainteresowanie "odwróconą hipoteką" wyraża BZ WBK, średnie - Lukas Bank, BGŻ, BNP Paribas Fortis, Millennium, Kredyt Bank i BPH, a małe - HSBC, Raiffeisen, Eurobank, Polbank EFG. Świadczenie rzędu 790-860 zł dla mężczyzny, a 520-580 zł dla kobiety oznacza jednak, że przez 18 lat bank "wykupuje" od mężczyzny nieruchomość wartą dziś 300 tys. zł płacąc 155 tys. zł (52 proc. wartości mieszkania), a od kobiety - płacąc 160 tys. zł (53 proc.).

- Najwięcej obaw budzi sytuacja, gdy dojdzie do zgonu klienta w krótkim czasie po uruchomieniu umowy i dotychczas wypłacone środki w niewielkiej części pokrywają wartość nieruchomości - zauważa Marcin Krasoń. - Projekt Ministerstwa Finansów zabezpiecza jego spadkobierców przed przejęciem jej przez bank za bezcen.

Przewiduje się, że prawni spadkobiercy zmarłego będą mieli pół roku na spłacenie kredytu, czyli wypłaconej renty. Bank będzie ogłaszał taką możliwość w prasie oraz na swojej stronie internetowej.

- Dla wielu osób zgromadzenie kilkudziesięciu lub więcej tysięcy złotych w ciągu kilku miesięcy może być zbyt trudne i wtedy nieruchomość przepadnie, bo stanie się własnością banku. Na dodatek część banków wprowadzi zapewne dodatkowe opłaty za wcześniejszą spłatę kredytu i nie wiadomo, czy taka operacja będzie zawsze opłacalna - ostrzega analityk Open Finance.

Poza tym klienci banków będą musieli utrzymywać nieruchomość w należytym stanie: terminowo opłacać podatek, czynsz, przeprowadzać remonty,
ubezpieczać lokum od zdarzeń losowych. Dla starszych osób będzie to spory kłopot. Gdyby bank dostrzegł pogorszenie stanu nieruchomości, będzie mógł zweryfikować wartości nieruchomości w czasie trwania umowy. To budzi obawy, że dojdzie do nierzetelności w wycenie.

Dlatego wiele osób uważa, że lepszym rozwiązaniem może być sprzedaż mieszkania i wynajem mniejszego, zaś reszta przeznaczona na godną starość. Tyle że "starych drzew się nie przesadza". Wiele więc na to wskazuje, że odwrócony kredyt hipoteczny może być w Polsce atrakcyjny dla samotnych starszych osób lub seniorów zdesperowanych - w obliczu bardzo niskiej emerytury.

825 zł miesięcznie dożywotniej renty za swoje M może otrzymać mężczyzna

550 zł miesięcznie - na tyle może liczyć wg ekspertów kobieta, która odda M za rentę