Kontrole szamb na ROD. Można nawet stracić działkę

W sierpniu 2022 r. wprowadzone zostały przepisy, które zobowiązują gminy do utworzenia ewidencji szamb oraz przeprowadzenia kontroli ich legalności. Powodem są przypadki nieszczelnych zbiorników, z których nieczystości mogą przedostawać się bezpośrednio do gleby. Wiele gospodarstw domowych nie korzysta z usług firm zajmujących się wywozem nieczystości, co prowadzi do zanieczyszczania środowiska.

Przepisy nie pozostały martwe, a gminy nakładały już na Polaków kary za nieprzedstawienie stosownych dokumentów. Jak pisaliśmy w lipcu tego roku, tylko Biuro Związku Celowego Gmin MG-6 z Gorzowa Wielkopolskiego podało, że w 2023 r. skontrolowano właścicieli ponad 1000 posesji. Urzędnicy powiadomili o nieprawidłowościach policję w 696 przypadkach.

Zawiadomienia dotyczyły braku posiadania dowodów potwierdzających wywóz nieczystości ciekłych, braku częstotliwości opróżniania osadnika (oczyszczalnie), braku posiadania dowodów potwierdzających wywóz nieczystości, bądź braku częstotliwości opróżniania zbiornika bezodpływowego.

Jak informuje Portal Samorządowy nakazujące kontrole szamb obowiązują też w przypadku Rodzinnych Ogrodów Działkowych. Termin kontroli minął 9 sierpnia 2024 roku, ale dane pochodzące z ubiegłego roku wskazują, że część gmin mogła nie zdążyć z realizacją tego obowiązku. Co więcej, prawo wodne nakazuje samorządom sprawdzanie szamb najrzadziej co dwa lata, więc kolejne wizyty urzędników są kwestią czasu.

Regulamin Polskiego Związku Działkowców dopuszcza budowę szamba na terenie działki. Odpowiedzialność za warunki sanitarne ponosi wówczas sam działkowiec. W przypadku kontroli powinien on okazać rachunki od firm asenizacyjnych, potwierdzające regularny wywóz nieczystości.

"Zarządy ROD powinny aktualnie dysponować informacjami, które pozwolą na identyfikację działek, na których są zbiorniki bezodpływowe i takie informacje mogę przekazywać właściwym sobie władzom lokalnym" - pisze Portal Samorządowy.

Serwis pisze, że PZD nie ma uprawień do karania działkowców grzywnami i może wyciągnąć jedynie konsekwencje statutowe. Te mogą być poważne, bo Związek może pozbawić użytkownika działki członkostwa w PZD, a nawet wypowiedzieć umowę dzierżawy.

Innym katalogiem kar dysponują gminy. Za utrudnianie przeprowadzenia kontroli szamba (np. poprzez nieokazanie rachunków za wywóz nieczystości) można dostać mandat w wysokości 500 zł. Gdy sprawa trafi do sądu, wysokość kary może wzrosnąć nawet do 5 tys. zł.